پروتئین – Protein
نوعی درشت مغذی است.
پروتئین ترکیبی از اتم های هیدروژن و کربن است که با واحد های نیتروژن نیز پیوند یافته اند.
پروتئین ضروری ترین درشت مغذی برای تامین رشد و عملکرد طبیعی اندام ها به شمار می رود. بخش اصلی برای راه اندازی چرخه ی سلولی و رشد و تمایز سلول پروتئین است.
مهمترین منابع پروتئینی حیوانی؛ گوشت قرمز و سفید، ماهی، تخم مرغ و فرآوردههای لبنی هستند. از منابع پروتئینی گیاهی نیز می توان به سویا، مغز ها، غلات، میوه و سبزیجات اشاره کرد.
مهم ترین وجه تمایز بین منابع پروتئینی بررسی آن ها از لحاظ کیفیت پروتئینی است. کیفیت پروتئین بیشتر به عملکرد و تناسب آمینواسیدهای ضروری بستگی دارد. یک پروتئین کامل و با کیفیت حاوی مجموعهای از ۹ آمینواسید ضروری بدن است. پروتئینهایی که در ساختارشان یک یا چند آمینواسید ضروری کم دارند، پروتئین ناقص به شمار میآیند و کیفیت پایین تری دارند. تقسیم بندی پروتئین ها از لحاظ کیفیت به صورت زیر است:
ابتدا تخم مرغ سپس شیر، فرآوردههای گوشتی، حبوبات و مغزها، غلات و سبزیها و درنهایت میوهها به ترتیب کیفیت پروتئینی بالایی دارند.
میزان نیاز روزانه به پروتئین متفاوت است. در شرایط معمولی روزانه ۰/۸-۱ گرم به ازای کیلو گرم پروتئین، برای تامین نیاز بدن کافی است. در شرایطی مانند بیماری، سنین رشد، بارداری، ورزش حرفه ای و نیمه حرفه ای و به طور کلی افزایش فعالیت بدن، این میزان، حدود ۱/۵ تا ۲ گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن است، که می تواند تا ۲/۵ گرم افزایش پیدا کند.
کمبود پروتئین می تواند بدن را وارد شرایط کاتابولیک کند. طی این شرایط برای تامین پروتئین، سلول های داخلی تخریب می گردند و روند تقسیم و تمایز سلول ها متوقف می شود. در صورت ادامه ی این روند عملکرد بدن به طور کلی مختل می شود و فرد به سوی مرگ می رود.
از مهم ترین عوامل کمبود پروتئین می توان موارد زیر را نام برد:
- کاهش دریافت پروتئین کافی به علت سوء تغذیه، سوء جذب یا رژیم غذایی فقیر از پروتئین
- افزایش نیاز به پروتئین در شرایطی مثل عفونت، تروما، سوختگی، التهاب و …
- افزایش دفع پروتئین به دلیل اختلالات کبدی و کلیوی
مصرف پروتئین بیش از مقدار توصیه شده ی روزانه می تواند منجر به موارد زیر گردد:
- رسوب پروتئین در بافت های نرم
- بیماری های قلبی عروقی
- رسوب اسیداوریک در مفاصل و بیماری نقرس
- افزایش فشار کلیوی و نارسایی کلیه
- کاهش مصرف سایر منابع مانند کربوهیدرات و چربی های مفید
1 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
مطلب بسیار سازنده ای بود