یکی از انواع پوست، پوست چرب و جوشدار است که ترشح چربی آن بیش از اندازه است و برای شما مشکلاتی را به وجود می­‌آورد. پوست چرب و جوشدار در حالی براق به نظر می­‌رسند که جوش­‌های فراوانی نیز دارند و ظاهری نامناسب ایجاد می­‌کنند. پوست­‌های چرب و جوشدار که دارای منافذ باز هستند، نیاز به مراقبت‌­های روتین و دائمی دارند. در این مقاله به ویژگی‌­ها، راه­‌های درمان و مراقبت از پوست چرب می­‌پردازیم و محصولات بهداشتی مناسب پوست چرب مانند ضد­آفتاب، آبرسان و … را معرفی می­‌نماییم.

ویژگی­‌های پوست چرب و جوشدار

ویژگی پوست­‌های چرب این است که غدد چربی بسیار فعال دارند و منافذ آن­‌ها از متوسط تا بزرگ و معمولا قابل رویت هستند. پوست چرب ظاهر براق دارد، ضخیم و محکم است و از سایر پوست‌­ها حساسیت کمتری دارد. ولی زدن جوش­‌های زیاد در این نوع پوست اجتناب­ ناپذیر است. در بین سنین ۱۲ تا ۲۲ سالگی تقریبا بیشتر افراد پوست چرب و جوشدار را تجربه می‌­کنند.

اغلب در نوجوانان و جوانان پوست چرب و جوشدار رایج است. در این گروه از افراد با افزایش تولید هورمون، ترشح غدد چربی و تولید چربی زیاد می‌شود و پوست را به راحتی چرب کرده و منافذ پوست را مسدود می­‌کند.

وجود آکنه، چرک­‌های مزمن، جوش­‌های سر سیاه، جوش­‌های چرکین و گاهی جای زخم از علائم  و ویژگی‌های این نوع پوست می‌­باشد. پوست چرب می‌تواند تحت تاثیر وراثت، آب وهوا و یا تغییرات هورمونی در بدن شما ایجاد شود.

با مطالعه مقاله روش تشخیص نوع پوست (انواع تیپ پوستی) می‌توانید با علل ایجاد و چگونگی شناخت هر پوست آشنا شوید.

منافذ پوست چرب و جوشدار

روی سطح پوست بدن ما به جز کف دست و پاها از مو پوشیده شده است. این تارهای مو از ساختاری به نام فولیکول رشد می­‌کنند و به سطح پوست می‌­آیند. غدد سباسه که تولید کننده چربی پوست هستند در کنار این فولیکول­‌ها بوده و از طریق آن­‌ها به سطح پوست می­‌رسند. هر فولیکول منفذی در سطح پوست دارد که از آن خارج می­‌شود و چربی نیز از آن منافذ به سطح پوست می­‌رسد. در پوست چرب و جوشدار، چربی بیش از اندازه تولید و به سطح پوست می­‌رسد.

چرا منافذ پوست چرب باز می­‌شوند؟

دیدیم که وجود منافذ بر روی پوست ما ضروری است و هدف ما بستن این منافذ نیست بلکه تنها کوچک کردن این منافذ است. به ویژه در پوست­‌های چرب و جوشدار که اندازه این منافذ بیش از اندازه طبیعی است.

سه دلیل وجود دارد که این منافذ بزرگتر از حد طبیعی خود شده و مشکل ایجاد می­‌کنند.

افزایش تولید بیش از اندازه چربی: زمانی که پوست شما ذاتا چرب باشد تولید چربی زیادی می­‌کند. این دلیل جنبه وراثتی دارد.

کاهش خاصیت ارتجاعی پوست: اطراف منافذ شما اگر کشسان نباشد بزرگر به نظر می­‌رسد.

بزرگ شدن اندازه فولیکول مو: با تجمع چربی و آلودگی‌­ها و مواد آرایشی بر روی پوست و ترکیب آن‌­ها با یکدیگر، سبب بسته شدن منافذ پوست می‌شوند و فولیکول مو مجبور به بزرگتر شدن می­‌شود.

مزایای پوست چرب

خوشبختانه پوست­‌های چرب مزایا و  فوایدی نیز دارد، از جمله اینکه علائم پیری و چین و چروک را دیرتر از سایر پوست‌ها نشان می‌دهند و جوان­تر به نظر می‌رسند در واقع دیرتر شادابی خود را از دست می‌دهند. پوست­‌های تیره معمولا از نوع چرب هستند و پیری را دیرتر نشان­ می­‌دهند. این نوع پوست به دلیل وجود یک لایه چربی بر سطح خود،  حفاظت بیشتری در برابر گرد و غبار، نور خورشید داشته و همچنین منجر به آبرسانی به پوست چرب و جوشدار نیز می‌شود.

چرا پوست چرب نیاز به مراقبت دارد؟

عدم مراقبت درست از پوست چرب و جوشدار مشکلات بسیاری از جمله ظاهری پر جوش و پر از آکنه ایجاد می­‌کند.

در نوجوانان و جوانان به خاطر افزایش تولید هورمون در بدن، غدد چربی بیشتر ترشح می‌شوند و در منافذ پوست به همراه سلول­‌های پوستی مرده سبب گرفتگی منافذ شده و جوش­‌های سر سیاه و سر سفید را ایجاد می­‌کنند. این لکه­‌ها و آکنه‌ها در پوست چرب و جوشدار به دلیل سلامت عمومی، رژیم غذایی (غذاهای چرب وآلرژی ­زا و…)، استرس، آلودگی هوا و واکنش­‌هایی است که پوست به استفاده نادرست از محصولات آرایشی نشان داده است.

برای جلوگیری از انسداد منافذ توسط چربی زیاد و تجمع آن­‌ها با باکتری­‌ها استفاده از آنتی بیوتیک توصیه می­‌گردد ولی استفاده بیش از حد و بی رویه آنتی بیوتیک نیز سبب ضعف سیستم ایمنی بدن می­‌شود.

مراقبت­‌های روزانه از پوست چرب

پوست چرب و جوشدار نیاز به انواع مراقبت‌­ها دارد. مراقبت در طول روز برای این نوع پوست ضروری است.

شستشوی روزانه

پوست چرب و جوشدار باید حداقل یک بار در طول روز و یک بار قبل از استراحت شسته شود. (زمانی که آرایشی بر پوست خود دارید حتما قبل از استراحت آن‌ را بشویید و مجدد تکرار کنید). برجای ماندن طولانی مدت آرایش بر روی پوست چرب می­‌تواند مشکل ساز شود. بهتر است هر چند ساعت یک بار پوست شسته شده و دوباره آرایش تجدید شود.

محصولات مناسب شستشوی پوست چرب و جوشدار

چه صابون­‌هایی مناسب پوست چرب و جوشدار است و چه شوینده‌­هایی برای پوست­‌های چرب و جوشدار توصیه می­‌شوند.

• لوسیون­‌ها و شوینده­‌های صابونی مایع و فاقد چربی و غیر کمدوژنیک (غیر جوشزا) مناسب پوست چرب و جوشدار نه صابون­‌های جامد
• محصولات بر پایه آب
• آب ولرم و معتدل زیرا که آب داغ پوست را ملتهب کرده و منافذ پوست را باز می­‌کنند.

اگر آب در دسترس ندارید پس از هر بار تعریق و آرایش حتما بایستی با یک پد پنبه‌ای یا برس تمیزکننده غیر پلاستیکی که با الیاف طبیعی هستند پوست و منافذ مسدود شده آن را تمیز کنید.

استفاده از تونر

از یک تونر (جمع کننده پوست) مناسب پوست چرب و جوشدار و فاقد اسانس استفاده کنید. این تونر­ها چربی پوست را کنترل می­‌کنند و می‌­توانند به صورت موقت منافذ پوست را ببندند. مقداری از آن را روی یک پد پنبه‌ای ریخته و گردن و صورت خود را پاک کنید. از تونر­ها بعد از شستشو و قبل از استفاده از مرطوب کننده‌­ها و حتی داروهای موضعی می­‌توان استفاده کرد.

تونر­ها ترکیباتی مانند اسید سالیسیلیک و اسید گلایکولیک دارند که با لایه­ برداری از پوست به شفاف شدن آن کمک می­‌کنند.

مرطوب کننده‌­ها

مرطوب کننده‌­ها یکی دیگر از راه­‌های مراقبت پوست چرب و جوشدار می­‌باشند. محصولات مناسب پوست چرب و جوشدار باید برپایه آب، فاقد چربی و فاقد اسانس باشند.

محصولات نرم کننده و مرطوب کننده ملایم ترکیبات نگه دارنده آب و رطوبت دارند که از رطوبت پوست محافظت کرده و سپری در برابر محیط می­‌باشند.

این نمونه ها سبب کم شدن چربی پوست و کاهش اندازه منافذ می شوند. با پد­های پنبه­‌ای و بعد از تونر­ها وشستشو می­‌توان از آن­‌ها استفاده کرد.

برای لب‌­ها یک مرطوب کننده با روغن­‌های معدنی لازم است زیرا در بالا و پایین لب­‌ها هیچ غده تولید کننده چربی وجود ندارد. به همین دلیل در پوست‌­های چرب و جوشدار نیز در همه فصل­‌های سال ممکن است لب خشک دیده شود. در این مرطوب کننده‌­ها موم زنبور عسل، کره کاکائو و لانولین برای بهبود خشکی لب وجود دارد.

استفاده از ضد­آفتاب

پرتوهای مضر نور خورشید برای تمام انواع پوست سبب پیری و چین و چروک می­‌شود. در پوست چرب و جوشدار سبب شل شدن و افتادگی پوست شده و منافذ پوست را باز­تر می­‌کند. این باز شدن منافذ نیز سبب تجمع چربی­‌های بیشتر در کنار آلودگی­‌ها می­‌شود که منجر به ایجاد جوش­‌های سر سیاه و سر سفید می­‌شود. استفاده از کرم ضد­آفتاب مناسب پوست­‌های چرب و جوشدار که مستعد آکنه هستند بسیار ضروری است.

مراقبت عصر و شب از پوست چرب

پوست چرب و جوشدار برای شب مراقبت ویژه­‌ای نیاز دارد. به دلیل این‌که نباید چربی و آلودگی و یا هرگونه ماده آرایشی نباید بر روی آن بماند.

در بعد از ظهرها مانند روز باید از شوینده‌­های ملایم برای شستشو، مرطوب کننده­‌های مناسب پوست چرب و جوشدار و تونر­ها استفاده کرد.

در شب قبل از هر چیز باید با پاک کننده­‌های فاقد چربی و اسانس و بر پایه آب پوست خود را پاک کنید.

مراقبت از چشم

با استفاده از یک پد یا گلوله پنبه‌­ای یا پد چشم با استفاده از آب ملایم آلودگی­‌ها را از دور تادور چشم خود پاک کنید.

با استفاده از پاک کننده­‌های مناسب چشم به آرامی از گوشه خارجی چشم تا بینی آرایش چشم را پاک و کاملا تمیز کنید. این کار سبب می­‌شود تا چربی‌ها در کنار این آلودگی­‌ها تجمع پیدا نکنند و جوش‌­های ریز سر سفید کوچک دور چشمان شما ظاهر نگردد.

مراقبت از گردن

تیرگی پوست گردن شما و جوش­‌های ریزی که در آن می بینید نیاز به مراقبت دارد.

پوست چرب و جوشدار فقط مربوط به پوست صورت شما نیست بلکه گردن و حتی ناحیه­‌ای از سینه که در معرض بیشتر آلودگی­‌ها و نور خورشید است نیز نیاز به مراقبت دارند.

باید در شب گردن و قفسه سینه را نیز تمیزکرد و سپس از مرطوب کننده مناسب استفاده کرد. تونر در انتها به شما کمک می‌کند تا از افتادگی و شل شدن پوست جلوگیری کنید.

کرم شب پیشنهاد مناسبی برای مراقبت از پوست قبل از خواب است که از پیری زودرس پوست جلوگیری می­‌کند.

مراقبت هفتگی

تمیز کردن مرتب و درست برای پوست چرب و جوشدار بسیار مهم و حیاتی است زیرا که تجمع چربی‌­ها با سلول­‌های مرده سطح پوست و آلودگی‌ها منافذ پوست را مسدود کرده و مشکلاتی را ایجاد می­‌کنند.

مراقبت­‌هایی لازم است تا پوست چرب و جوشدار سالم بماند.

استفاده از لایه بردارها

استفاده از لایه بردارها برای پوست چرب و جوشدار هفته‌­ای یک یا دوبار نیاز است. لایه­‌برداری سبب می‌شود تا آلودگی‌­ها و سلول­‌های مرده سطحی و چربی‌های اضافه از منافذ پوست عمیقا پاک شود و سطح پوست و منافذ آن تمیز می­‌شود. این سبب می­‌شود تا منافذ مسدود نشده و کوچک به نظر برسند.

احتیاط کنید لایه­ برداری بیش از اندازه سبب خشکی پوست می­‌شود.

استفاده از اسکراب و ماسک

استفاده از ماسک و اسکراب­‌ها برای تمیز کردن عمیق منافذ پوست چرب و جوشدار مناسب است. ماسک خاک رس با خواص بهبود دهنده حالت پوست بویژه در فصل تابستان و بهار ضرورت دارد. البته فراموش نکنید که باید فاقد اسانس باشند. هفته‌­ای حداقل دوبار در بهار و تابستان و یکبار در پاییز و زمستان باید استفاده شود.

این تمیزکننده­‌ها کثیفی­‌ها و آلودگی­‌هایی را که در منافذ گیر افتادند را جابه‌جا و پاک می‌­کنند و لایه خارجی پوست که سلول­‌های مرده مانده بر سطح پوست هستند را نیز پاک می‌­کنند.

به این ترتیب تجمع چربی وآلودگی ایجاد نشده و جوش و آکنه و…. ایجاد نمی­‌شود.

توصیه­‌های لازم برای مراقبت از پوست چرب و جوشدار

هدف از درمان و مراقبت از پوست چرب و جوشدار خالی کردن پوست از چربی نیست بلکه هدف کنترل چربی و از بین بردن درخشش پوست است.

باید­ها و نبایدهایی را در طول روز و همیشه باید رعایت کرد تا پوست چرب و جوشدار را بیشتر کنترل کنیم.

بایدها

• نوشیدن ۸ لیوان آب کافی در روز
• استفاده از محصولات برپایه آب، فاقد چربی و اسانس
• استفاده از تونرها و جمع کننده‌­ها در روز و شب
• استفاده از ماسک خاک رس حداقل دوبار در هفته در بهار و تابستان و یک بار در هفته در پاییز و زمستان
• اجتناب از خوردن غذاهای چرب

نبایدها

• عدم استفاده از کرم‌­ها و لوسیون­‌ها و صابون­‌های بر پایه چربی
• از پدهای درمانی مخصوص آکنه به عنوان تونر به صورت دائم استفاده نکنید. این پدها پوست را خشک می‌کنند.
• از پدهای زبر و مالش و ساییدن پوست با الیاف زبر و پلاستیکی خودداری کنید. این ساییدن و زبری باعث می‌شود که پوست ملتهب شده و منافذ آن بازتر شوند.
• از الکل خالص، پراکسید هیدروژن و آب لیمو به عنوان جمع کننده پوست استفاده نکنید.

سخن پایانی

داشتن ظاهری زیبا و پوستی شاداب و جوان برای همه افراد به ویژه جوانان بسیار اهمیت دارد. به وجود آمدن جوش‌­های زیاد بر سطح پوست باعث نگرانی و استرس در افراد شده و این خود سبب التهاب پوست می­‌شود.

استفاده از رژیم غذایی سالم، کم چرب، سرشار از فیبر و آنتی اکسیدان و استفاده از شوینده‌های مناسب و درنهایت استفاده درست از محصولات آرایشی و مراقبت از پوست و مراجعه به داروخانه آنلاین نسخه اول برای جلوگیری و درمان پوست چرب و جوشدار توصیه می­‌شود.