مصرف قرص زینک پلاس برای مردان یکی از موضوعاتی است که طی سال‌های اخیر توجه بسیاری را به خود جلب کرده است؛ اما آیا واقعاً مکمل زینک پلاس میتواند به بهبود سلامت عمومی و جنسی مردان کمک کند؟ زینک (روی) یک ماده معدنی ضروری برای عملکردهای مختلف در بدن است و کمبود آن ممکن است تأثیرات منفی قابل‌توجهی بر سلامت مردان داشته باشد. به‌طور مثال، کاهش سطح تستوسترون، تضعیف عملکرد ایمنی، کند‌شدن روند بهبود زخم‌ها و ریزش مو تنها بخشی از عوارض کمبود زینک به شمار می‌روند. «زینک پلاس» مکملی است که غالباً حاوی روی همراه با ویتامین‌ها و مواد معدنی دیگر (مثل ویتامین‌های گروه B یا ویتامین C) است و میتواند نقش مهمی در تنظیم هورمون‌ها، تقویت سیستم ایمنی، حفظ سلامت پوست و مو و حتی بهبود قوای جنسی مردان داشته باشد. اکنون در ادامه، قصد داریم تأثیرات مصرف و خواص زینک پلاس برای مردان را از جنبه‌های گوناگون بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
زینک (روی) چیست و چرا مهم است؟
زینک یا روی (Zinc) یکی از مواد معدنی ضروری برای بدن است که برای عملکرد طبیعی بسیاری از آنزیم‌ها، هورمون‌ها و سیستم‌های بدن لازم است. این عنصر در ساخت بیش‌از ۳۰۰ آنزیم مختلف نقش دارد و در فرایندهای مهمی مانند سنتز پروتئین، ترمیم بافت‌ها، رشد سلولی، تولید هورمون‌های جنسی، تقویت سیستم ایمنی و حتی حس بویایی و چشایی مشارکت میکند. به گفته وب‌سایت healthline:
Zinc is an essential nutrient found in a variety of plant and animal foods, along with supplements. It plays a key role in skin health, immune function, and cell growth and may protect against acne, inflammation, and other conditions.
روی یک ماده مغذی ضروری است که در انواع مواد غذایی گیاهی و حیوانی و همچنین مکمل‌ها یافت میشود. این ماده نقش مهمی در سلامت پوست، عملکرد سیستم ایمنی و رشد سلولی ایفا میکند و ممکن است از بروز آکنه، التهاب و برخی شرایط دیگر محافظت کند.
ازآنجاکه بدن انسان قادر به تولید زینک نیست، این ماده باید از طریق مواد غذایی یا مکمل‌ها تأمین شود. کمبود زینک میتواند عواقب نامطلوبی را در پی داشته باشد؛ از جمله کاهش قدرت سیستم ایمنی، اختلال در رشد کودکان، تأخیر در بهبود زخم‌ها، ریزش مو و مشکلات هورمونی. به‌همین‌دلیل، مصرف قرص زینک پلاس برای مردان اهمیت پیدا کرده است.
ترکیب زینک پلاس چیست؟
«زینک پلاس» اصطلاحی است که معمولاً برای محصولاتی به کار می‌رود که علاوه‌بر روی، به‌عنوان عنصر اصلی، حاوی ویتامین‌ها و گاهی اوقات مواد معدنی دیگر هستند. هدف از این ترکیب، افزایش جذب و کارایی روی در بدن و همچنین تأمین نیازهای تغذیه‌ای مهم دیگری است که می‌توانند با عنصر روی «هم‌افزایی» داشته باشند. به‌طور مثال، بسیاری از مکمل‌های زینک پلاس حاوی ویتامین C یا ویتامین‌های گروه B هستند که هم در حفظ سلامتی عمومی بدن نقش دارند و هم می‌توانند فرایندهای مرتبط با جذب و عملکرد زینک را بهبود ببخشند. در داروخانه‌های کشور ما، درحال‌حاضر قرص‌های زینک پلاس عموماً با ترکیبات زیر از برندهای مختلف فروخته می‌شوند:
- روی (Zinc)
- ویتامین‌های گروه B (به‌خصوص B6 یا B12)
- ویتامین C و گاه ویتامین E
- سلنیوم یا دیگر مواد معدنی (در برخی فرمول‌ها)
هر یک از این مواد مغذی در کنار روی، میتواند به تقویت سیستم ایمنی، تولید انرژی، حفظ عملکرد عصبی و هورمونی کمک کنند و مصرف این مکمل‌ها به‌ویژه برای افرادی که رژیم غذایی‌شان فاقد تنوع کافی است، میتواند مفید باشد.
اهمیت مصرف قرص زینک پلاس برای مردان چیست؟
اگرچه زینک برای همه افراد ضروری است؛ اما در بدن مردان نقش پررنگ‌تری ایفا میکند. طبق مطالعات، کمبود زینک در مردان میتواند به‌طور مستقیم روی سطح تستوسترون و سلامت جنسی آنها تأثیر بگذارد. این عنصر در ساختار غده پروستات نیز نقش دارد و میتواند به پیشگیری از مشکلات مرتبط با پروستات کمک کند. همچنین، زینک در تشکیل پروتئین‌های عضلانی و بازسازی بافت‌ها سهیم است و این همان عاملی است که برای ورزشکاران و علاقه‌مندان به تناسب اندام اهمیت ویژه‌ای دارد!
به‌جز تمام مواردی که تاکنون گفتیم، سایر فواید زینک پلاس برای مردان عبارت‌اند از:
- پشتیبانی از سلامت پروستات و نقش محافظتی در برابر تومورهای پروستات؛
- کمک به تقویت سیستم ایمنی بدن.
تاثیر قرص زینک پلاس در افزایش اسپرم مردان
تستوسترون، هورمون جنسی اصلی مردان است که بر قوای جنسی، قدرت عضلانی، تراکم استخوان، انرژی و خلق‌وخوی تأثیر دارد. تحقیقات نشان می‌دهد که کمبود زینک میتواند باعث کاهش سطح تستوسترون و بروز علائمی چون کاهش میل جنسی، اختلال در نعوظ یا حتی خستگی زیاد شود. به‌طورکلی، سازوکارهای زینک در افزایش تستوسترون خود را به‌شکل زیر نشان می‌دهند:
- مهار آنزیم آروماتاز: آنزیم آروماتاز تستوسترون را به استروژن تبدیل میکند و وجود میزان کافی زینک ممکن است مانع فعالیت بیش‌ازحد این آنزیم شود.
- حفظ عملکرد سلول‌های لیدیگ در بیضه: این سلولها مسئول تولید تستوسترون هستند و زینک برای انجام درست این فرایند اهمیت دارد.
- تقویت سنتز پروتئین: در بدن، هورمون‌ها (مثل تستوسترون) نیز نوعی پروتئین محسوب می‌شوند و زینک در مسیر سنتز پروتئین نقش کلیدی دارد.
با توجه به این موارد، می‌توان گفت مصرف قرص زینک پلاس برای مردان که از کاهش میل جنسی یا اختلال عملکرد هورمونی رنج می‌برند، میتواند تا حدی مؤثر باشد. البته مهم است بدانید که مصرف مکمل تنها یکی از عوامل محسوب میشود و باید در کنار سبک زندگی سالم (ورزش، خواب کافی، تغذیه متعادل) درنظر گرفته شود.
تأثیر زینک پلاس بر ریزش مو و بهبود سلامت پوست در مردان
مشکلاتی مثل ریزش مو یا مشکلات پوستی مانند آکنه گاهی بهدلیل کمبود زینک تشدید می‌شوند. زینک به‌واسطه نقشش در سنتز کلاژن و کراتین، روی حفظ استحکام موها تأثیر مثبت دارد. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که در افراد مستعد ریزش مو به‌دلایل هورمونی (الگوی طاسی مردانه)، سطح زینک ممکن است پایین باشد. البته، این بدان معنا نیست که با مصرف قرص زینک پلاس برای مردان به‌تنهایی می‌توان ریزش مو را متوقف کرد؛ اما ممکن است نقش حمایتی در حفظ موهای آقایان داشته باشد.
همچنین، زینک میتواند به کنترل چربی پوست کمک کند و در کاهش آکنه نیز مؤثر باشد. علاوه‌براین، کمبود زینک ترمیم زخم‌ها را به تأخیر می‌اندازد و با تأمین آن می‌توان این فرایند را سرعت بخشید؛ درنتیجه، استفاده از قرص زینک پلاس (حاوی روی به‌همراه برخی ویتامین‌ها مانند ویتامین C و ویتامین‌های گروه B) میتواند در کنار یک رژیم غذایی سالم به بهبود سلامت کلی مو و پوست کمک کند.
ارتباط زینک با سیستم ایمنی و بهبود زخم‌ها
زینک یکی از عناصر کلیدی در تنظیم عملکرد سیستم ایمنی نیز محسوب میشود. مطالعات نشان داده‌اند افرادی که دچار کمبود زینک هستند، بیشتر مستعد ابتلا به عفونت‌ها و سرماخوردگی می‌شوند و دوران نقاهت طولانی‌تری دارند. زینک با تقویت عملکرد سلول‌های ایمنی (نظیر لنفوسیت‌ها و نوتروفیل‌ها) و کاهش تولید سیتوکین‌های التهابی، مانع از بروز التهاب‌های مضر و عفونت‌های مکرر میشود.
علاوه‌براین، زینک در تولید کلاژن و تجدید ساختار بافتهای بدن نقش دارد و به‌همین‌دلیل برای بهبود زخم‌ها، سوختگی‌ها و آسیب‌های پوستی بسیار مهم است. مصرف قرص زینک پلاس برای مردان میتواند به ترمیم سریع‌تر زخم‌ها، به‌خصوص در افرادی که عمل جراحی انجام داده‌اند یا ورزشکارانی که دچار جراحات ورزشی می‌شوند، کمک کند.
سایر فواید زینک؛ از تنظیم قند خون تا محافظت قلب
مصرف قرص زینک پلاس برای مردان در کنار نقش‌های گفته‌شده، تأثیرات مفید دیگری نیز در بدن دارد که ممکن است کمتر با آنها آشنا باشید:
- کمک به تنظیم قند خون: روی میتواند در عملکرد بهتر انسولین نقش داشته باشد و حساسیت سلولها را به انسولین افزایش بدهد. این امر به ثبات قند خون در طول روز کمک میکند و در پیشگیری از دیابت نوع ۲ مفید است.
- محافظت قلبی-عروقی: برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهد سطح مناسب زینک ممکن است به کاهش کلسترول بد (LDL) و تری‌گلیسیریدها کمک کند و ازاین‌رو ریسک بیماری‌های قلبی را کاهش بدهد.
- حفظ سلامت چشم: زینک در بسیاری از مکمل‌های مخصوص چشم (برای پیشگیری از دژنراسیون ماکولا) یافت میشود و به عملکرد شبکیۀ چشم کمک میکند.
هرچند برای هر یک از این تأثیرات هنوز به تحقیقات بیشتر و جامع‌تر نیاز است؛ اما شواهد کنونی نشانگر نقش مثبت زینک در حمایت از بدن در برابر بیماری‌های مزمن است.
میزان نیاز روزانه زینک در گروه‌های سنی مختلف مردان
میزان نیاز بدن به زینک به سن، جنسیت و شرایط فیزیولوژیک فرد بستگی دارد. بااین‌حال به‌طورکلی:
- پسران ۹ تا ۱۳ سال: روزانه حدود ۸ میلی‌گرم زینک نیاز دارند.
- نوجوانان ۱۴ تا ۱۸ سال: روزانه ۱۱ میلی‌گرم توصیه میشود.
- مردان بالای ۱۹ سال: روزانه ۱۱ میلی‌گرم نیاز دارند.
- سالمندان بالای ۵۰ سال: در همان محدوده قبلی، اما برخی متخصصان توصیه می‌کنند بهدلیل کاهش جذب تا ۱۲ تا ۱۳ میلی‌گرم مصرف شود.
در سنین نوجوانی، رشد بدن به‌صورت سریع اتفاق می‌افتد و هورمون‌های جنسی شروع به ترشح می‌کنند؛ ازاین‌رو دریافت مقدار کافی زینک اهمیت فراوانی دارد. در سنین جوانی و میان‌سالی نیز زینک برای حفظ تستوسترون و حمایت از عملکرد جنسی و باروری ضروری است؛ اما در دوره سالمندی، جذب زینک کاهش می‌یابد و مشکلات ایمنی بیشتر می‌شوند؛ بنابراین مصرف مکمل‌های حاوی روی و ویتامین‌ها مانند مصرف قرص زینک پلاس برای مردان میتواند کمک‌کننده باشد.
نحوه مصرف قرص زینک پلاس برای مردان
بهترین زمان مصرف قرص زینک پلاس برای مردان معمولاً همراه غذا (به‌ویژه وعده ناهار یا شام) است تا از بروز ناراحتی‌های گوارشی جلوگیری شود. در برخی محصولات، پیشنهاد میشود که آن را با معده خالی مصرف کنید؛ ولی اگر دچار حالت تهوع می‌شوید، بهتر است همراه غذا مصرف کنید.
دوز متعارف مصرف قرص زینک پلاس برای مردان میتواند بین ۱۵ تا ۳۰ میلی‌گرم روی المنتال در روز باشد. البته توجه داشته باشید که برخی مکمل‌ها علاوه‌بر روی، حاوی ویتامین‌های گوناگونی هستند؛ بنابراین رعایت دستور پزشک یا دستورات درج‌شده روی بسته‌بندی لازم است تا از مصرف اضافی و بروز عوارض احتمالی پرهیز شود.
اما در مورد طول دوره مصرف قرص زینک پلاس برای مردان می‌توان گفت که بسته به هدف مصرف (مثلاً بهبود کمبود زینک، تقویت ایمنی، حفظ سلامت پوست و مو یا افزایش سطح انرژی) دوره مصرف بین ۱ تا ۳ ماه یا حتی بیشتر توصیه میشود. بهتر است در صورت نیاز به مصرف طولانی‌مدت با پزشک مشورت کنید.
عوارض جانبی احتمالی و تداخلات دارویی زینک پلاس
زینک به‌طورکلی برای بیشتر افراد بی‌خطر است، به‌شرط آنکه در محدوده دوز توصیه‌شده، مصرف شود؛ اما در صورت مصرف بیش‌ازحد (بالای ۴۰ میلی‌گرم در روز به‌طور مزمن)، ممکن است عوارضی مانند تهوع، استفراغ، اسهال، سردرد و ناراحتی‌های گوارشی ایجاد کند. در موارد نادر، شرایطی به نام «زینک فلو» یا شبه‌سرماخوردگی در فرد ایجاد میشود که با خستگی، تب و سرفه همراه است.
تداخلات دارویی مهم مکمل‌های زینک عبارت‌اند از:
- آنتی‌بیوتیک‌ها (به‌ویژه دسته کینولون‌ها و تتراسایکلین‌ها): زینک میتواند جذب این داروها را کاهش بدهد. توصیه میشود آنتی‌بیوتیک را حداقل دو ساعت قبل یا چهار ساعت پس‌از مکمل زینک مصرف کنید.
- داروهای ضدالتهاب مثل پنیسیلامین: مصرف همزمان این داروها با زینک ممکن است اثر دارو را کاهش دهد؛ پس بهتر است فاصله زمانی رعایت شود.
- دیورتیک‌ها (مثل تیازید): ممکن است دفع زینک از طریق ادرار را افزایش بدهند؛ درنتیجه نیاز به دوز بیشتری از زینک باشد.
غذاهای غنی از زینک کدام‌اند؟
حتی با وجود مصرف قرص زینک پلاس برای مردان، رعایت یک رژیم غذایی متعادل حاوی منابع طبیعی روی ضروری است. برخی غذاهای سرشار از زینک عبارت‌اند از:
- گوشت قرمز (گاو و گوسفند): از منابع متمرکز زینک به‌شمار می‌رود.
- ماهی‌ها و غذای دریایی: صدف، خرچنگ و میگو می‌توانند مقادیر چشمگیری روی تأمین کنند.
- مرغ (به‌ویژه قسمت‌های تیره‌تر مثل ران): نسبت به سینه، زینک بیشتری دارد.
- حبوبات و دانه‌ها: عدس، نخود، لوبیا، تخمه کدو، کنجد و بادام‌زمینی حاوی میزان خوبی از روی هستند.
- غلات سبوس‌دار: نان سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای و جو دوسر.
توصیه میشود افراد گیاه‌خوار یا وگان که گوشت مصرف نمی‌کنند، دقت بیشتری به دریافت زینک از طریق حبوبات، آجیل و غلات غنی‌شده داشته باشند؛ چراکه کمبود زینک در این الگوهای غذایی شایع‌تر است.
آیا زینک پلاس برای همه مردان لازم است؟
برای اینکه آیا هر مردی باید زینک پلاس مصرف کند یا نه، پاسخ دقیقی وجود ندارد. در حالت ایدئال، اگر رژیم غذایی متعادلی با تنوع غذای کافی داشته باشید و مشکل خاصی (مانند اختلال جذبی، کمبود زینک تشخیص‌داده‌شده یا نیاز هورمونی ویژه) نداشته باشید، ممکن است نیازتان به زینک صرفاً از طریق غذا تأمین شود. ازسوی‌دیگر در شرایط زیر، مصرف قرص زینک پلاس برای مردان میتواند ضروری یا حداقل بسیار مفید باشد:
- گیاه‌خواران یا وگان‌ها: بهدلیل دریافت کمتر پروتئین حیوانی، ممکن است دچار کمبود زینک شوند.
- افرادی که از استرس زیاد یا فعالیت ورزشی سنگین رنج می‌برند: نیاز به مواد معدنی و ویتامین‌ها در این حالت‌ها بالاتر می‌رود.
- مردانی که دچار ریزش مو شدید یا مشکل در حفظ سطح تستوسترون هستند: مکمل زینک پلاس میتواند بخشی از راه‌حل باشد.
- افراد مبتلا به بیماری‌های روده مثل کرون: جذب مواد مغذی در این شرایط مختل است.
انواع قرص زینک پلاس خارجی و ایرانی در بازار چه مواردی هستند؟
درحال‌حاضر شناخته شده‌ترین قرص‌های زینک پلاس در بازار عبارت‌اند از:
برندهای خارجی:
- کپسول زینک پلاس پابا و ب کمپلکس یوروویتال: حاوی روی، ویتامین‌های گروه B و پابا، مؤثر در تقویت سیستم ایمنی و سلامت پوست و مو.
- کپسول زینک پلاس مارینوکس: محصول آلمانی با ترکیبی از روی، ویتامین‌های گروه B و ویتامین C، مناسب برای بهبود سلامت عمومی بدن.
- قرص زینک پلاس ۱۵ میلی‌گرم استار ویت: تحت لیسانس بلژیک، حاوی ۱۵ میلی‌گرم روی، ۱۵۰ میلی‌گرم ویتامین C و ویتامین‌های گروه B، مؤثر در حفظ سلامت پوست، مو و ناخن.
- کپسول باکاناسان: محصول انگلیسی با ترکیبی از روی، بیوتین و پانتوتنیک اسید، کمک به جلوگیری از سفید‌شدن زودرس موها و تقویت سیستم ایمنی.
برندهای ایرانی:
- قرص ویتافلش زینک پلاس آرامیس فارمد: حاوی روی، ویتامین‌های گروه B و ویتامین C، مؤثر در تقویت سیستم ایمنی و سلامت پوست و مو.
- قرص زینک پلاس سوپرابیون: حاوی روی و ویتامین‌های ضروری، کمک به بهبود سلامت عمومی بدن و جلوگیری از ریزش مو.
- کپسول زینک پلاس دانا: حاوی روی و ویتامین‌های گروه B، مؤثر در تقویت سیستم ایمنی و بهبود سلامت پوست و مو.
- سافت ژل زینک پلاس ویتامین D 1000 آنتی ایجینگ: ترکیبی از روی و ویتامین D، کمک به تقویت استخوان‌ها و سیستم ایمنی.
سخن پایانی
زینک پلاس با ترکیب روی و ویتامین‌های کلیدی، میتواند در سلامت عمومی مردان و به‌ویژه حفظ سطح تستوسترون، سلامت پروستات، تقویت سیستم ایمنی و بهبود پوست و مو نقش بسزایی داشته باشد. بااین‌حال، رعایت دوز مناسب در مصرف قرص زینک پلاس برای مردان و توجه به ترکیبات موجود در مکمل ضروری است. اگر نیاز یا کمبودی احساس می‌کنید، مشاوره با پزشک و آزمایش سطح زینک بهترین راهنما برایتان خواهد بود.
سوالات متداول
1.آیا مصرف زینک پلاس برای مردان بالای ۴۰ سال توصیه میشود؟
بله، زینک میتواند به حفظ سلامت جنسی و جلوگیری از ابتلا به بیماریهایی مانند سرطان پروستات کمک کند.
2.آیا مصرف زینک پلاس میتواند به افزایش وزن یا چاقی در مردان منجر شود؟
مصرف زینک پلاس باعث چاقی نمیشود؛ اما بهدلیل افزایش اشتها ممکن است در برخی افراد منجر به افزایش وزن شود.
3.آیا مصرف قرص زینک پلاس میتواند به بهبود عملکرد ورزشی مردان کمک کند؟
زینک نقش مهمی در تولید و بازسازی سلولها، از جمله بافتهای عضلانی دارد و به سنتز پروتئین و رشد عضلات کمک میکند.
