محصولات دسته مینرالوکورتیکوئیدها
توضیحات دسته مینرالوکورتیکوئیدها
مینرالوکورتیکوئیدها
همانگونه که قبلا توضیح داده شد، کورتیکواستروییدهای غده آدرنال را می توان به دو دسته زیر تقسیم نمود:
۱.گلوکوکورتیکوئیدها
۲.مینرالوکورتیکوئیدها
مینرالوکورتیکوئید طبیعی بدن، هورمون آلدوسترون است که با باز جذب یون سدیم از کلیه ها، مانع دفع این عنصر از ادرار می شود.
⬇ بیماری آدیسون ناشی از کمبود این هورمون است که با دفع یون سدیم و کاهش آب بدن و از طرفی افزایش پتاسیم خون همراه است.
⬆ بیماران مبتلا به سندرم کونز، با ترشح بیش از حد آلدوسترون مواجه هستند. این افراد دچار احتباس آب و سدیم در بدن می شوند (افزایش فشار خون) و پتاسیم خونشان کاهش پیدا می کند.
مهمترین مورد مصرف مینرالوکورتیکوئیدها، برای درمان بیماران مبتلا به به بیماری آدیسون است.
فلودروکورتیزون، تنها داروی مینرالوکورتیکوئید موجود در بازار می باشد.
. مورد مصرف اصلی داروی فلودروکورتیزون، برای
درمان بیماری ادیسون و جلوگیری از هدر رفتن سدیم بدن است.
. در طول مدت مصرف این دارو، باید مصرف نمک کاهش و مصرف پتاسیم (با غذاهایی چون: سیب زمینی، گوجه فرنگی، حبوبات، موز، سویا، هویج و اسفناج) افزایش پیدا کند.
. افزایش طولانی مدت مصرف فلودروکورتیزون ممکن است که احتمال ابتلا به گلوکوم و آب مروارید چشم را افزایش دهد و ضمنا باعث پوکی استخوان و کندی رشد در کودکان شود.
آنتاگونیست های آلدوسترون عبارتند از:
. با توجه به عوارض جانبی داروی اسپیرونولاکتون از قبیل: ژینکوماستی و کاهش توانایی جنسی (به دلیل مهار اثر تستوسترون و پروژسترون) این دارو معمولا به منظور درمان ترشح بیش از حد هورمون آلدوسترون و همچنین درمان موارد مقاوم پرفشاری خون، نارسائی قلبی و ادم (به همراه سایر داروها) مورد تجویز قرار می گیرد.
. داروی اپلرنون، موارد کاربرد و مکانیسم اثر مشابه با اسپیرونولاکتون دارد؛ با این تفاوت که نسبت به اسپیرونولاکتون عوارض جانبی کمتری را باعث می شود.
References:
۱٫ Goodman & Gilman’s the pharmacological basis of therapeutics. 12th ed, (2011). p: 1220.
۲٫ Basic & clinical pharmacology. 13th ed, (2015). pp: 691-692.
۳٫ Rang and Dale’s pharmacology. 8th ed, (2015). pp: 414-415.