دیابت ملیتوس را می توان در چهار گروه تقسیم بندی نمود:
۱.دیابت نوع اول
۲.دیابت نوع دوم
۳.دیابت متفرقه
۴.دیابت دوران بارداری

۱️- دیابت نوع اول:
. در این نوع دیابت که با تخریب سلول های بتا جزایر لانگرهانس همراه است، ترشح انسولین متوقف شده یا به شدت کاهش می یابد.
. علت اصلی این نوع دیابت، فعالیت سیستم ایمنی علیه سلول های بتا است و اغلب در جوانان کمتر از ۳۰ سال تشخیص داده می شود.
. برای این دسته از بیماران، انسولین درمانی (تزریق زیر پوستی) ضرورت دارد. توقف درمان این بیماران باانسولین می تواند منجر کتواسیدوز دیابتی و حتی مرگ شود.

۲️- دیابت نوع دوم:
. مقاومت بافت ها به اثر انسولین و از سویی کمبود نسبی ترشح این هورمون، از مشخصات دیابت نوع دوم محسوب می شود.
. علاوه بر بالا رفتن قند خون در این بیماران، تری گلیسرید هم افزایش پیدا می کند و در مقابل مقدار HDL خون کاهش می یابد.
. بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم ممکن است به درمان با انسولین نیازی نداشته باشند؛ اما میزان قند خون حدود ۳۰ درصد آنها، با مصرف انسولین بهتر کنترل می شود.
. با وجود اینکه بیماران دیابتی نوع دو به طور معمول دچار کتواسیدوز نمی شوند، اما در شرایطی مانند ابتلا به عفونت یا مصرف داروهایی که مقاومت به انسولین را افزایش می دهند (مانند: کورتیکواستروییدها)، ممکن است این عارضه بروز نماید.
. کمبود آب بدن در بیماران دیابتی نوع دو که دیابت آنها مورد درمان قرار نمی گیرد، ممکن است باعث بروز کمای هایپراسمولار غیر کتونی شود. در این شرایط ممکن است قند خون به ۶ تا ۲۰ برابر میزان طبیعی برسد و فرد هوشیاری اش را از دست بدهد.

۳️- دیابت متفرقه:
. بالا بودن قند خون در این دسته از بیماران ممکن است به دلیل مشکلات ناشی از عملکرد غده پانکراس (نظیر پانکراتیت) یا بدون ارتباط با این غده (مانند عوارض دارویی) باشد.

۴️- دیابت دوران بارداری:
. این نوع دیابت که معمولا حدود ۷ درصد از خانم های باردار را مبتلا می کند، در زمان اولین بارداری بروز می نماید.
. هورمون های مترشحه از جفت، معمولا در سه ماه آخر بارداری باعث مقاومت به اثر انسولین می شوند.

:References
Goodman & Gilman’s the pharmacological basis of therapeutics. 12th ed, (2011). pp: 1237-1239.
Basic & clinical pharmacology. 13th ed, (2015). pp: 723-724.
Rang and Dale’s pharmacology. 8th ed, (2015). p: 380.