مشخصات درخت چای

گیاه درخت چای، از گیاهان بومی نواحی ساحلی استرالیا با نام علمی  Alternifolia  Melaleuca  و از خانواده “مورد” است.  این گیاه به شکل درختی کوچک با ارتفاع حدود  6 تا 7 متر، با تاجی انبوه، پوستی کاغذی و به رنگ مایل به سفید است. برگ‌ها به صورت خطی، به طول 10 تا 35 میلی‌متر و پهنای یک میلی‌متر، صاف و بدون کرک و گل‌ها کرکی، به رنگ مایل به سفید و با دوره رشد کوتاه هستند. گل‌ها اغلب در بهار تا اوایل تابستان تشکیل می‌شوند. میوه‌ها فنجانی شکل و به قطر 2 تا 3 میلیمتر می‌باشند.

اندام دارویی و روغن درخت چای

برگها اندام دارویی درخت چای را تشکیل می‌دهند. این برگ‌ها بسیار معطر و سرشار از روغنی هستند که از خواص درمانی گسترده‌ای برخوردار بوده و به روغن درخت چای معروف است. روغن و اسانس استخراج شده از گیاه، به صورت مایعی بی‌رنگ تا زرد رنگ، دارای بوی تند و معطر و مشابه اوکالیپتوس است و در آب، غیر محلول و در الکل، محلول است. ترکیبات موجود در برگ این گیاه شامل مواد سلولزی، پروتئینی، صمغی و چربی، دکسترین، پکتین‌ها، نشاسته، قند، اسید گالیک، اسید اگزالیک، کورستین، الیاف، مواد معدنی، تانن، کافئین، ترکیبات معطر و دیاستاز است.

خواص روغن درخت چای

طبع روغن درخت چای گرم است. امروزه از این روغن برای تولید فرآورده‌های گیاهی مختلف استفاده می‌شود. شامپوی مخصوص موهای چرب، انواع صابون، پماد و ژل برای درمان جوش و آکنه، دستمال‌های ضد باکتری (دستمال‌های پاک کننده آرايش)، محصولات مراقبت از پوست مثل کر‌م‌های شب و روز، مرطوب کننده‌ها و لوسيون‌های دست و بدن، کرم‌های سوختگی و ضد قارچ برخی از محصولاتی هستند که روغن این گیاه در ساخت آنها به کار برده می‌شود. همچنین از روغن درخت چای در محصولاتی مثل خمير دندان و دهان شويه نیز استفاده می‌شود. برخی از خواص این گیاه به شرح زیر است:

روغن درخت چای برای صورت

روغن درخت چای، یکی از با ارزش‌ترین روغن‌های گیاهی برای درمان عفونت‌های پوستی است. این روغن بر روی طیف وسیعی از باکتری‌ها و قارچ‌ها اثر گذار بوده و می‌تواند به طور موثری باکتری‌های مولد جوش و آکنه را از بین ببرد. روغن درخت چای بر ضد باکتری‌های‌ گرم منفی، اشرشیاکلی، باکتری‌های گرم مثبت و استافیلوکوکوس نیز مؤثر است.

مرطوب کننده و پاک کننده آرایش

این روغن گیاهی به عنوان یک مرطوب‌کننده عالی عمل می‌کند و می‌تواند همزمان برای پاک‌ کردن مواد آرایشی استفاده شود. روغن درخت چای همچنین هر گونه گرد و غبار، چربی، آلودگی و ذرات نامطلوب را از روی پوست پاک می‌کند. علاوه بر این حاوی انبوهی از آنتی اکسیدان‌ها و همچنین سایر مواد مغذی است که همه به زیبایی و سلامت پوست کمک می‌کنند.

درمان زخم و سوختگی

استفاده از این روغن به دلیل خاصیت ضدعفونی کننده، ضد میکروب و ضد التهاب، در بهبود سریع‌تر زخم‌ و التهاب پوست و درمان سوختگی موثر است.

پیشگیری از بیماری‌های لثه و رفع بوی بد دهان

یکی دیگر از خواص روغن درخت چای پیشگیری از بیماری‌های لثه و رفع بوی بد دهان است. عملکرد آن بدين صورت است که مانع تشکيل پلاک‌های دندان می‌شود و به دلیل دارا بودن خاصیت ضد باکتری، ضد قارچ و ضد ویروسی، از بيماری‌های لثه و بوی بد دهان جلوگيری می‌کند و می‌تواند جايگزين مناسب با خواص موثرتر برای دهانشويه‌های شيميايی باشد. همچنین مطالعات نشان می‌دهد يکی از مفيدترين درمان‌های گیاهی برای برفک دهان و تبخال است.

درمان قارچ اطراف ناخن و سندروم پای ورزشکاران

استعمال این روغن به درمان عفونت‌های قارچی ناخن کمک می‌کند. سندروم پای ورزشکاران نیز نوعی عفونت قارچی است که به دلیل گرم و مرطوب بودن شرایط رخ می‌دهد و با عوارضی مانند ترک خوردن، پوسته پوسته شدن و قرمزی بین انگشتان پا در ورزشکاران همراه است. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد، استعمال موضعی روغن درخت چای به تسکین علائم سندروم پای ورزشکاران از جمله خارش، سوزش و التهاب کمک قابل توجهی می‌کند.

کمک به بهبود اگزما و پسوریازیس

همانگونه که اشاره شد روغن درخت چای دارای ترکیبات ضد التهابی است؛ بنابراین با مصرف مداوم این روغن می‌توان به بهبود بیماری‌های پوستی مربوط به اگزما و پسوریازیس کمک کرد.

دفع حشرات و تهویه هوا

روغن درخت چای برای دفع حشرات، ضدعفونی کردن و تهویه هوای محیط مفید است.

کمک به درمان شوره سر

روغن درخت چای در درمان شوره سر موثر است، همچنین به دلیل ترکیبات ویژه‌ای که دارد باعث نرمی مو و رفع التهاب و خارش پوست سر می‌گردد.

روغن درخت چای برای شپش

شپش یکی از حشراتی است که در برابر بسیاری از درمان‌های پزشکی مقاوم است و برخی محققان بر این باورند که روغن‌های گیاهی درمان موثرتری برای این ناخوشی، نسبت به داروهای شیمیایی هستند. روغن درخت چای یکی از روغن‌های گیاهی است که به درمان شپش سر کمک می‌کند.

کمک به درمان سرطان پوست

بر اساس نتایج تحقیقات جدید، استفاده از روغن درخت چای می‌تواند برای سرطان پوست به غیر از سرطان ملانوما که از بدترین انواع سرطان پوست است، درمانی موثر، ارزان و سریع باشد. محققان دانشگاه وسترن در استرالیا در یک تحقیق سه ساله بر روی این روغن دریافتند ترکیبات موجود در آن، موجب توقف رشد و درمان تومورهای جامد رشد یافته زیر پوست موش‌ها می‌شود. محققان می‌گویند بر خلاف شیمی درمانی‌های سرطان پوست که دوره درمان طولانی دارند و اغلب با عوارضی نظیر تهوع همراه است، فرمولاسیون روغن درخت چای فقط تحریک ملایم پوستی ایجاد می کند که چند روز پس از پایان درمان، این تحریک پوستی نیز از بین می رود.

خواص روغن درخت چای برای واژن

روغن درخت چای برای رفع عفونت واژن و رحم بانوان بسیار مفید است. لازم به ذکر است که از این روغن باید به شکل رقیق شده استفاده شود چرا که اگر به تنهایی استفاده شود سبب سوزش و خارش می شود.

مضرات روغن درخت چای

1. روغن درخت چای ماده سمی است و مصرف آن فقط به شکل موضعی مجاز است.
2. برخی افراد به روغن درخت چای حساسیت دارند و بلافاصله پس از مصرف علایمی مانند خارش و قرمز شدن پوست، تاول زدن و … نمایان می شود.
3. استفاده از روغن درخت چای بر روی پوست و موی نوزادان و کودکان ممنوع است، زیرا باعث بروز برخی واکنش‌های آلرژیک خواهد شد.
4. در استفاده از این روغن بر روی صورت، بهتر است خیلی احتیاط کنید. زیرا اگر ذره‌ای از آن وارد چشم شود، تحریک چشم و سرخی شدیدی را به دنبال دارد.

مراجع:

کتاب روغن درخت چای و خواص پزشکی آن

https://www.healthline.com/nutrition/tea-tree-oil