علل و علائم عفونت ادراری و راه‌های درمان آن

عفونت مجاری ادراری (Urinary Tract Infection: UTI) به علت رشد میکروب‌هایی نظیر باکتری و قارچ در دستگاه ادراری ایجاد می‌شود و در موارد نادر، ویروس‌ها نیز در آن نقش دارند. این بیماری می‌تواند هر قسمتی از دستگاه ادراری را درگیر کند. اما اغلب عفونت‌های ادراری، در دستگاه ادراری تحتانی (مثانه و پیشابراه) دیده می‌شوند. زمانی که عفونت ادراری به موقع و به درستی درمان شود، کمتر باعث ایجاد مشکل می‌شود. اما در صورت درمان نشدن، عفونت دستگاه ادراری باعث مشکلات جدی می‌شود. لذا با توجه به اهمیت این بیماری ما در این مقاله به بررسی علل و علائم آن پرداخته‌ایم و با شرح راه‌های درمان عفونت ادراری و معرفی باکیفیت‌ترین محصولات طبیعی موجود در داروخانه آنلاین نسخه اول به شما در درمان این بیماری یاری می‌رسانیم.

علائم عفونت ادراری

علائم عفونت ادراری بستگی به این دارد که چه بخشی از این دستگاه آلوده باشد و به دو دسته عفونت ادراری تحتانی (عفونت مثانه) و عفونت ادراری فوقانی (عفونت کلیه) تقسیم می‌شود که شامل موارد زیر است:

۱) سوزش ادرار

۲) تکرر ادرار بدون دفع ادرار زیاد

۳) افزایش فوریت ادرار

۴) ادرار خونین

۵) ادراری که شبیه کولا یا چای است

۶) ادراری که بوی شدیدی دارد

۷) درد لگن در زنان

۸) درد مقعدی در مردان

عفونت ادراری دستگاه فوقانی کلیه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر باکتری‌ها از کلیه آلوده به خون منتقل شوند، می‌تواند به طور بالقوه تهدید کننده زندگی باشد. این بیماری که اوروزپسیس نام دارد، به طور خطرناکی فشار خون پایین، شوک و مرگ ایجاد می‌کند. علائم عفونت ادراری دستگاه فوقانی شامل موارد زیر می‌شود:

۱) درد و حساسیت در قسمت فوقانی کمر و پهلوها

۲) لرز

۳) تب

۴) حالت تهوع

۵) استفراغ

علائم عفونت ادراری در مردان

علاوه بر علائم مشترک مشترک بین زنان و مردان، درد رکتوم از علائم عفونت ادراری در مردان است.

علائم عفونت ادراری در زنان

زنان مبتلا به عفونت دستگاه ادراری در قسمت پایین ممکن است درد لگن را تجربه کنند. این علاوه بر علائم شایع دیگر است. علائم عفونت دستگاه فوقانی در زنان و مردان مشابه است.

علائم عفونت ادراری در کودکان

در کودکان خردسال، ممکن است تنها علامت عفونت دستگاه ادراری تب باشد. همچنین بی اشتهایی،  استفراغ، خواب زیاد، بی اختیاری ادرار و یا نشانه‌های یرقان از دیگر علائم است. به یاد داشته باشید در کودکان، عفونت‌های دستگاه ادراری با ریفلاکس مثانه به حالب (حرکت‌های غیرطبیعی ادرار از مثانه به حالب‌ها یا کلیه‌ها) و یبوست ارتباط دارد و هنگامی که عفونت دستگاه ادراری با تب همراه باشد، عفونت دستگاه ادراری فوقانی تلقی می‌گردد.

درمان عفونت ادراری

درمان عفونت ادراری بستگی به علت آن دارد. پزشک با استفاده از نتایج آزمایش تجویز شده می‌تواند ارگانیسم ایجاد کننده عفونت را تشخیص دهد. در بیشتر موارد، علت آن باکتری است. عفونت ادراری ناشی از باکتری با آنتی بیوتیک درمان می‌شود.

داروی عفونت ادراری

نوع داروی آنتی بیوتیکی که برای درمان عفونت ادراری باکتریایی استفاده می‌شود معمولاً به قسمت مربوط به دستگاه ادراری بستگی دارد. عفونت ادراری دستگاه تحتانی معمولاً با آنتی بیوتیک خوراکی قابل درمان است. عفونت ادراری دستگاه فوقانی به آنتی بیوتیک‌های داخل وریدی نیاز دارد. این آنتی بیوتیک‌ها مستقیماً وارد رگ‌های می‌شوند. گاهی اوقات، باکتری‌ها به آنتی بیوتیک‌ها مقاومت می کنند. برای کاهش خطر مقاومت آنتی بیوتیکی، پزشک احتمالاً شما را در کوتاه‌ترین دوره درمانی ممکن قرار می‌دهد. درمان به طور معمول بیشتر از  یک هفته طول نمی‌کشد.

روش های درمانی غیر از آنتی بیوتیک برای عفونت ادراری باکتریایی در حال بررسی است. عفونت ادراری ویروسی با داروهایی به نام ضد ویروس درمان می‌شود. غالباً، cidofovir ضد ویروسی گزینه‌ای برای درمان عفونت‌های رحمی ویروسی است. عفونت ادراری قارچی نیز با داروهایی به نام ضد قارچ درمان می‌شود.

درمان عفونت ادراری در خانه

هیچ درمان خانگی وجود ندارد که بتواند عفونت ادراری را درمان کند اما مواردی وجود دارد که می‌تواند به شما کمک کند تا داروهای شما بهتر عمل کنند. این داروهای خانگی برای عفونت ادراری، مانند نوشیدن آب بیشتر،  به بدن شما کمک می‌کند تا عفونت را سریع‌تر پاک کند.

۱) زغال اخته: زغال اخته حاوی ماده‌ای است که از اتصال باکتری‌ها به دیواره‌های دستگاه ادراری جلوگیری می‌کند لذا می‌توان با مصرف آن عفونت‌ها را کاهش داد.

۲) نوشیدن مقدار زیادی آب: هرچه بیشتر آب بنوشید، بیشتر ادرار خواهید کرد. دفع ادرار به دفع باکتری‌های مضر از دستگاه ادراری کمک می‌کند.

۳) در صورت نیاز فوراً ادرار کنید: نگه داشتن ادرار یا نادیده گرفتن احساس دفع در ادرار می‌تواند باعث تکثیر باکتری‌ها در دستگاه ادراری شما شود. به عنوان یک قاعده کلی، همیشه هنگامی که احساس تمایل می‌کنید از دستشویی استفاده کنید.

۴) پروبیوتیک مصرف کنید: پروبیوتیک‌ها باعث هضم و ایمنی سالم می‌شوند. همچنین ممکن است در درمان و پیشگیری از عفونت ادراری موثر باشند. با استفاده از عفونت ادراری، باکتری‌های بد جایگزین باکتری‌های خوب به ویژه باکتری‌هایی به نام لاکتوباسیلوس می‌شوند. پروبیوتیک‌ها می‌توانند باکتری‌های خوب را بازیابی کنند.

۵) ویتامین C بیشتری دریافت کنید: افزایش مصرف ویتامین C ممکن است به جلوگیری از عفونت ادراری کمک کند. ویتامین C سیستم ایمنی بدن را تقویت و به اسیدی شدن ادرار کمک می‌کند.

عوارض عفونت ادراری درمان نشده

درمان عفونت مجاری ادراری مهم است و هرچه زودتر درمان شود، بهتر است. UTI های درمان نشده هر چه بیشتر گسترش می‌یابند، شدت بیشتری پیدا می‌کنند. درمان عفونت ادراری معمولاً در دستگاه ادراری تحتانی آسان‌تر است. درمان عفونت مجاری ادراری فوقانی بسیار دشوارتر است و به احتمال زیاد در خون گسترش می‌یابد. اگر مشکوک به UTI هستید، در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید. یک معاینه ساده و آزمایش ادرار یا خون می‌تواند در طولانی مدت شما را از مشکلات زیادی نجات دهد.

تشخیص عفونت ادراری

اگر بر اساس علائم خود مشکوک به UTI هستید، با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک علائم شما را بررسی کرده و معاینه فیزیکی می‌کند. برای تأیید تشخیص عفونت دستگاه ادراری، پزشک باید ادرار شما را از نظر میکروبی آزمایش کند. نمونه ادراری که به پزشک خود می‌دهید نمونه ادراریست که در وسط جریان ادرار شما جمع می‌شود، نه در ابتدا. این کار کمک می‌کند تا از جمع‌آوری باکتری‌ها یا مخمر از روی پوست که می‌تواند نمونه را آلوده کند، جلوگیری شود.

هنگام آزمایش نمونه، پزشک شما به دنبال تعداد زیادی گلبول سفید در ادرار شما خواهد بود که نشان دهنده عفونت است. در صورت مشکوک بودن به ویروس، ممکن است لازم باشد آزمایشات ویژه‌ای انجام شود. ویروس‌ها از علل نادر عفونت ادراری هستند اما در افرادی که پیوند اعضا انجام داده‌اند یا بیماری‌های دیگری دارند که سیستم ایمنی بدن آنها را ضعیف می‌کند، دیده می‌شود. همچنین اگر مشکوک به عفونت ادراری دستگاه فوقانی باشید، ممکن است لازم باشد علاوه بر آزمایش ادرار، آزمایش CBC را نیز انجام دهید.

علل و عوامل خطر عفونت ادراری

هر چیزی که تخلیه مثانه شما را کاهش دهد یا مجاری ادراری را تحریک کند، می‌تواند منجر به عفونت دستگاه ادراری شود. همچنین عوامل زیادی وجود دارد که می تواند شما را در معرض خطر افزایش ابتلا به عفونت مجاری ادرار قرار دهد. این عوامل عبارتند از:

۱) سن: افراد مسن بیشتر به عفونت ادراری مبتلا می‌شوند

۲) سنگ کلیه

۳) UTI قبلی

۴) انسداد یا انسداد مجاری ادراری، مانند بزرگ شدن پروستات، سنگ کلیه و انواع خاصی از سرطان

۵) دیابت که احتمال ابتلای شما به UTI را بیشتر می‌کند

۶) بارداری

۷) ساختارهای ادراری غیرطبیعی از بدو تولد ایجاد شده است

۸) سیستم ایمنی ضعیف

عوامل خطر اضافی عفونت ادراری برای مردان

اکثر عوامل خطر عفونت دستگاه ادراری در مردان همان فاکتورهای مربوط به زنان است. با این حال، بزرگ شدن پروستات یکی از عوامل خطر برای عفونت ادراری است که فقط در مردان وجود دارد.

عوامل خطر اضافی عفونت ادراری برای زنان

عوامل خطر اضافی برای زنان وجود دارد. برخی فاکتورها که زمانی اعتقاد بر این بود که باعث عفونت ادراری در زنان می ‌شود از آن زمان نشان داده شده‌اند که از اهمیت زیادی برخوردار نیستند، مانند بهداشت نامناسب بهداشت حمام.

عفونت ادراری در بارداری

زنانی که باردار هستند و علائم عفونت ادراری دارند باید فوراً به پزشک مراجعه کنند. عفونت ادراری در دوران بارداری می‌تواند باعث فشار خون بالا و زایمان زودرس شود. عفونت ادراری در دوران بارداری نیز به احتمال زیاد به کلیه‌ها سرایت می‌کند.

پیشگیری از عفونت ادراری

برای کمک به جلوگیری از عفونت ادراری مراحل زیر را انجام دهید:

۱) روزانه شش تا هشت لیوان آب بنوشید.

۲) برای مدت طولانی ادرار را نگه ندارید.

۳) در مورد مدیریت هرگونه بی اختیاری ادرار یا مشکلات تخلیه کامل مثانه با پزشک خود صحبت کنید.

به هر حال، عفونت دستگاه ادراری در زنان بسیار بیشتر از مردان اتفاق می افتد و این نسبت ۸:۱ است. این بدان معناست که از هر هشت زن مبتلا به عفونت ادراری، فقط یک مرد مبتلا می‌شود. مراحل خاصی ممکن است به جلوگیری از عفونت مجاری ادراری در زنان کمک کند. برای زنان یائسه، استفاده از استروژن موضعی یا واژینال که توسط پزشک تجویز می‌شود می تواند در پیشگیری از عفونت ادراری موثر باشد. نتایج برخی مطالعات نشان داد که استفاده طولانی مدت از آنتی بیوتیک‌ها در بزرگسالان، خطر ابتلا به عفونت مجاری ادراری را کاهش می‌دهد.

سخن پایانی

امروزه استفاده از درمان‌های طبیعی و داروهای گیاهی برای درمان عفونت اداراری به دلیل عوارض جانبی کمتر، توسعه یافته است و افراد زیادی ترجیح می‌دهند فرآورده‌های طبیعی را با داروهای شیمیایی جایگزین کنند. داروهای گیاهی اغلب به شکل قرص عرضه می‌شوند و به عنوان یک دیورتیک ملایم و شستشو دهنده مجاری ادراری، برای درمان عفونت مجاری ادرار، مثانه و کلیه به کار می‌روند. شما در سامانه اطلاع رسانی “نسخه اول” می‌توانید با مقایسه فرآورده‌های موجود در بازار، داروی ‏مناسب خود را انتخاب کنید. ‏ ‏‏

منابع:

https://www.healthline.com/health/urinary-tract-infection-adults#causes-and-risks