هیپوتیروئیدی ناشی از مصرف بعضی داروها (مانند: لیتیوم، آمیودارون، فنوباربیتال و فنی توئین)، معمولا با قطع مصرف این داروها بهبود می یابد؛ همینطور تجویز ید در مواقع کمبود این عنصر ضرورت دارد.
در سایر موارد، جایگزینی هورمون های تیروئید با داروهای سنتزی لووتیروکسین و لیوتیرونین، درمان انتخابی برای هیپوتیروئیدی محسوب می شود.
(Levothyroxine (T4
(Liothyronine (T3
لووتیروکسین (خوراکی) تقریبا همه اثرات T4 طبیعی را دارد و داروی خط اول درمان هیپوتیروئیدی است.
لیوتیرونین (وریدی) تقریبا همه اثرات T3 طبیعی را دارد. این دارو سریع تر از لووتیروکسین عمل می کند، اما دوام اثر آن کوتاه تر است. به همین دلیل معمولا برای موارد اورژانسی هیپوتیروئیدی نظیر کمای میکزودم ارجحیت دارد.
چنین فوریتی در بیماران مسن و یا در کسانی که در معرض سرمای شدید بودهاند و یا روی آنها عمل جراحی انجام شده باشد، میتواند رخ دهد که باعث کوتاه شدن تنفس، افت فشار خون و کم شدن حرارت بدن میگردد.
⛔️ با توجه به اینکه مصرف بعضی غذاها (به ویژه: قهوه، سویا و سبوس غلات) می تواند مانع جذب لووتیروکسین شود، لذا بهتر است که این دارو نیم ساعت قبل یا ۴ ساعت بعد از غذا مصرف شود.
⚠️ عوارض جانبی هورمون های تیروئید معمولا به دنبال مصرف مقادیر زیاد این هورمون ها مشاهده می شود و مشابه علائم هیپرتیروئیدی می باشد.
افزایش احتمال ابتلا به آنژین، آریتمی و حتی نارسائی قلبی (به ویژه در سالمندان) و همینطور بروز پوکی استخوان در خانم های یائسه از جمله این عوارض محسوب می شود.
:References Goodman & Gilman’s the pharmacological basis of therapeutics. 12th ed, (2011). pp: 1142-1146
Basic & clinical pharmacology. 13th ed, (2015). pp: 672-674
Rang and Dale’s pharmacology. 8th ed, (2015). p: 423