کاربردهای بالینی اصلی آگونیست های هورمون GnRH عبارت است از:
۱️- کمک به انجام لقاح خارج از بدن یا IVF.
تجویز داروهای لوپرولاید یا نافارلین، می تواند باعث آزاد سازی چندین تخمک رسیده آماده لقاح شود.
۲️- توقف روند بلوغ زودرس در کودکان وابسته به هورمون GnRH.
در صورت مشاهده صفات ثانویه جنسی در دخترهای کوچک تر از ۷ سال و پسرهای با سن کمتر از ۹ سال، می توان داروهای لوپرولاید یا نافارلین را تجویز نمود.
این درمان معمولا برای دختر ها تا ۱۱ سالگی و پسرها تا سن ۱۲ سالگی ادامه پیدا می کند.
ضمنا از این دارو به منظور تشخیص بلوغ زودرس نوع وابسته از نوع غیر وابسته به GnRH نیز استفاده می شود.
۳️- اندومتریوز (وجود اندومتر حساس به استروژن در خارج از رحم که می تواند به صورت دوره ای باعث بروز درد شکمی در خانم ها قبل از سن یائسگی شود).
تجویز داروهای آگونیست GnRH (مانند: لوپرولاید، گوسرلین و نافارلین) می تواند با کاهش تولید هورمون های استروژن و پروژسترون، از این دردها بکاهد؛ البته بهتر است که این درمان بیش از ۶ ماه به درازا نکشد.
۴️- فیبروئید (لیومیوم) رحم (تومور خوش خیم عضله صاف رحم که می تواند باعث خونریزی، بروز آنمی و درد لگن در خانم ها شود).
تجویز داروی لوپرولاید به مدت ۳ تا ۶ ماه می تواند منجر به کوچک شدن فیبروئید ها شود؛ اما این اثر موقتی است و این ضایعات بعد از چند ماه از قطع درمان مجددا برمی گردد؛ لذا این دارو معمولا سه ماه قبل از جراحی فیبروئید یا برداشتن تخمدان ها مورد استفاده قرار می گیرد.
۵️- درمان تسکینی سرطان پروستات.
معمولا ترکیبی از آگونیست های GnRH (مانند: لوپرولاید، گوسرلین، تریپتورلین، بوسرلین) و داروهای ضد آندروژن (مانند: فلوتامید) با کاهش قابل ملاحظه تستوسترون در خون، باعث بهبود سرطان غده پروستات می شوند.
۶️- درمان تسکینی سرطان پستان یا تخمدان.
معمولا تجویز گوسرلین برای درمان این نوع سرطان ها در خانم ها موثر است.
۷️- درمان پورفیری بینابینی حاد (با علایمی چون: درد شکم، تهوع، نوروپاتی، تشنج و تغییرات روانی)، پریاپیسم (نعوظ دائم در مردان)، محافظت تخمک ها در بیمارانی که شیمی درمانی می شوند و همینطور کنترل انحرافات جنسی، از سایر کاربرد های بالینی داروهای آگونیست GnRH محسوب می شود.
⚠️ درد در محل تزریق، بروز حساسیت، سردرد، تهوع، برافروختگی، افسردگی، کاهش میل جنسی، خشکی واژن، آتروفی پستان ها، پوکی استخوان (در مصارف طولانی مدت) از عوارض جانبی داروهای آگونیست GnRH محسوب می شود که ممکن است در بعضی از مصرف کنندگان مشاهده شود.
نکته جالب توجه این است که این داروها در کودکان بهتر از بزرگسالان تحمل می شوند.
⛔️ مصرف داروهای آگونیست GnRH در دوران بارداری و شیردهی ممنوع است.
