سیکلودکسترین یا cyclodextrin با علامت اختصاری CD از طریق کپسوله کردن مولکول می تواند به عنوان یک حامل فعال عمل کرده و بسیاری از خواص جالب را برای تقویت مواد و محصولات آرایشی به آنها اضافه کند. این ماده از نشاسته سیب زمینی ساخته می شود که به راحتی قابل تجزیه و دوستدار محیط زیست است.
سیکلودکسترین در حال حاضر در صدها محصول آرایشی از قبیل مراقبت از پوست، مراقبت از مو، مراقبت از دهان، لوازم آرایشی رنگی، عطر و غیره به کار می رود. سیکلودکسترین به دلیل ساختار حلقوی شکل خود، امکان تشکیل کمپلکس های مولکولی مختلفی را دارد. مولکول های مهمان حلالیت بسیار کمی در آب دارند. از محلول آبی حاوی 40 درصد از CD که در فرمولاسیون دئودورانت های ضد تعریق به عنوان یک ماده آرایشی حل کننده به کار میرود برای تشکیل کمپلکس های مولکول هایی که منشا بوی بد دارند استفاده می شود.
کاربرد cyclodextrin در تولید محصولات آرایشی چیست؟
کارکرد ماده cyclodextrin طبق مقررات آرایشی و بهداشتی شامل موارد زیر است:
- جاذب
- کلاته کردن: ایجاد ترکیبی حاوی یک لیگاند (معمولاً آلی) که در دو یا چند نقطه به یک اتم فلز مرکزی پیوند دارد.
نقش سیکلودکسترین در عملیات شیمیایی تولید فراورده های آرایشی به صورت زیر است:
- حل کننده فعال: مشکلات حل ویتامین های محلول در چربی، روغن های گیاهی، اسید های چرب و مواد نگهدارنده در آب را حل می کند و از مصرف الکل می کاهد.
- پایدار کننده: با جلوگیری از تجزیه و اکسیداسیون مولکول در اثر نور، گرما، اشعه ماوراءبنفش و مواد شیمیایی، مواد فعال مانند روغن، رنگ و عطرها را ماندگار می کند.
- تثبیت کننده: می تواند سازگاری با سایر اجزای فرمولاسیون لوازم آرایشی را افزایش دهد.
- حامل: خواص آزادسازی را بهبود بخشیده و فرار مولکولها (به ویژه عطرها) را کاهش می دهد.
- خنثی کننده بو: برای از بین بردن بوی بد عرق و بوی بد در فرمولاسیون های شیمیایی مفید است. دئودورانت ها حاوی CD و عوامل ضد میکروبی و عطرهایی جهت از بین بردن بوهای ناشی از ترشح غدد عرق هستند.
- محافظ پوست در برابر سوزش: باعث کاهش یا جلوگیری از تحریک پوست ناشی از مصرف اسیدها و ضد باکتریها می شود.