Morphine
Hydromorphone
داروهای مورفین و هیدرومورفون، دو داروی موجود در فهرست دارویی ایران از خانوادهٔ مورفین محسوب می شوند که اثر آگونیستی قوی روی رسپتور های اپیوئیدی دارند.
این داروها در خانوادهٔ ضد دردهای قوی قرار می گیرند؛ اما اثر ضد دردی هیدرومورفون بیش از ۷ برابر مورفین است.
هیدرومورفون که یک مشتق نيمه صناعی مورفین محسوب می شود؛ اثر گذارى سریع تری نسبت به مورفین دارد و ضمناً نیمه عمر آن کوتاه تر است؛ در حاليكه عوارض جانبی آن تفاوت چندانی با مورفین نمی کند.
⭐️ طول زمان اثربخشی داروهای خانوادهٔ مورفین، با افزايش سن بیمار افزايش پیدا می کند.
⚠️ خواب آلودگی، تنگی مردمک چشم، دپرسیون تنفسی، تهوع، استفراغ، گیجی، اغتشاش شعور، بی قراری، هذيان، خارش، یبوست، احتباس ادرار و افت فشارخون، از عوارض جانبی داروهای خانوادهٔ مورفین محسوب می شود.
⭐️ نکته قابل توجه این است که بیمارانی که از درد شديد رنج می برند؛ معمولاً می توانند عوارض جانبی مقادیر بیشتری از مورفین را تحمل کنند.
بعد از کاهش درد، عوارض جانبی نظير خواب آلودگی و دپرسیون تنفسی آشکار می شود.
⚠️ همه داروهای اپیوئیدی باید در بيمارى های تنفسی، کبدی و کلیوی با احتياط مصرف شوند.
⚠️ تأثير داروهای خانوادهٔ مورفین در افزايش فشار داخل جمجمه ای، باید در بیماران مبتلا به آسيب های مغزی مد نظر قرار گیرد.
⚠️ تجویز داروهای خانوادهٔ مورفین برای مبتلایان به آسم ممنوع است (داروهای خانوادهٔ فنتانیل از این نظر مطلوب تر می باشند).