علائم پارکینسون
برخی از علائم اولیه بیماری پارکینسون میتواند چندین سال قبل از مشکلات حرکتی ظاهر شود. اولین علائم پارکینسون عبارتند از:
۱) کاهش توانایی بویایی (anosmia)
۲) یبوست
۳) تغییر صدا
۴) حالت خمیده
چهار مشکل اصلی حرکتی دیده میشود:
۱) لرزش (لرزش که در حالت استراحت رخ میدهد)
۲) حرکات کند
۳) سفتی بازوها، پاها و تنه
۴) مشکل عدم تعادل
علائم شدیدتر دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
۱) افزایش خطر ابتلا به melanoma، یک نوع جدی از سرطان پوست
۲) اختلالات خواب
۳) افسردگی
۴) اضطراب
۵) توهم
۶) مشکلات مربوط به حافظه
۷) مشکلات بینایی
فهرست مطالب
Toggleدلایل بیماری پارکینسون
علت دقیق پارکینسون ناشناخته است. ممکن است هر دو مولفه ژنتیکی و محیطی موثر باشد. سطوح پایین دوپامین و norepinephrine، مادهای که دوپامین را تنظیم میکند، با پارکینسون در ارتباط هستند. پروتئینهای غیرعادی به نام بدن Lewy نیز در مغز افراد مبتلا به پارکینسون یافت شده است.
اگرچه علت مشخصی وجود ندارد، اما نتایج تحقیقات، گروههایی را شناسایی کرده است که به احتمال زیاد به این بیماری مبتلا میشوند:
۱) جنسیت: احتمال ابتلا به پارکینسون در مردان یک و نیم برابر بیشتر از زنان است.
۲) نژاد: سفیدپوستان بیشتر از آفریقایی آمریکاییها یا آسیاییها به پارکینسون مبتلا میشوند.
۳) سن: پارکینسون معمولاً در سنین ۵۰ تا ۶۰ سالگی ظاهر میشود. این بیماری فقط در ۵-۱۰ درصد موارد قبل از ۴۰ سالگی رخ میدهد.
۴) سابقه خانوادگی: افرادی که دارای اعضای نزدیک خانواده با بیماری پارکینسون هستند نیز به احتمال زیاد به پارکینسون مبتلا میشوند.
۵) سموم: قرار گرفتن در معرض سموم خاص ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد.
۶) آسیب به سر: افرادی که آسیبهای سر را تجربه میکنند، ممکن است بیشتر به بیماری پارکینسون مبتلا شوند.
مراحل بیماری پارکینسون
پارکینسون یک بیماری پیشرونده است. این بدان معناست که علائم این بیماری معمولاً با گذشت زمان بدتر میشود. بسیاری از پزشکان از مقیاس Hoehn و Yahr برای طبقهبندی مراحل آن استفاده میکنند. این مقیاس علائم را به پنج مرحله تقسیم میکند و به ارائهدهندگان خدمات بهداشتی کمک میکند تا بدانند علائم و نشانههای بیماری چقدر پیشرفت کرده است.
مرحله ۱: مرحله ۱ پارکینسون خفیفترین شکل است و ممکن است علائمی را که قابل توجه هستند، تجربه نکنید. این علائم ممکن است هنوز در زندگی روزمره تداخلی ایجاد نکرده باشند.
مرحله ۲: پیشرفت از مرحله ۱ به مرحله ۲ میتواند ماه ها یا حتی سالها طول بکشد و تجربه هر شخص متفاوت خواهد بود. در این مرحله ممکن است علائمی مانند:
۱) لرزیدن
۲) تغییر در حالات صورت
۳) سفتی عضله
سفتی عضلات میتواند کارهای روزمره را پیچیده و طولانی شدن مدت زمان انجام آنها را طولانی میکند. با این حال، در این مرحله، بعید است که مشکلات تعادلی را تجربه کنید.
مرحله ۳: علایم مختلف بروز میکند، همچنین ممکن است در همه کارهای روزمره شما تداخل ایجاد کنند. حرکات به طور محسوسی کندتر هستند و سرعت فعالیتها را کاهش میدهد. مسائل مربوط به تعادل نیز مهمتر میشوند، بنابراین سقوط بیشتر رخ میدهد. اما افراد مبتلا به مرحله ۳ پارکینسون معمولاً میتوانند استقلال و فعالیتهای کامل خود را بدون کمک زیاد حفظ کنند.
مرحله ۴: پیشرفت از مرحله ۳ به مرحله ۴ تغییرات قابل توجهی ایجاد میکند. در این مرحله، ایستادن بدون واکر یا وسیله کمکی بسیار دشوار خواهید شد. واکنشها و حرکات عضلانی نیز به طور قابل توجهی کند میشوند. زندگی به تنهایی میتواند ناامن و احتمالاً خطرناک باشد.
مرحله ۵: در این پیشرفتهترین مرحله، علائم شدید کمک شبانهروزی را به یک ضرورت تبدیل میکنند. ایستادن دشوار خواهد بود، اگر غیرممکن نباشد و صندلی چرخدار احتمالاً مورد نیاز است.
تشخیص بیماری پارکینسون
هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص پارکینسون وجود ندارد. تشخیص بر اساس سابقه سلامتی، معاینه جسمی و عصبی و همچنین بررسی علائم انجام میشود. برای رد سایر شرایط ممکن است از آزمایشات تصویربرداری، مانند اسکن CAT یا MRI استفاده شود. همچنین ممکن است از اسکن حامل دوپامین (DAT) استفاده گردد. در حالی که این آزمایشها پارکینسون را تأیید نمیکنند، اما میتوانند سایر موارد را رد کرده و از تشخیص پزشک حمایت کنند.
راهکارهای درمان پارکینسون
شروع درمان پارکینسون متکی به ترکیبی از تغییر سبک زندگی، داروها و روشهای درمانی است. استراحت کافی، ورزش و رژیم غذایی متعادل مهم است. گفتاردرمانی، کاردرمانی و فیزیوتراپی نیز میتوانند به بهبود ارتباطات و مراقبت از خود کمک کنند.
داروهایی که برای درمان بیماری پارکینسون مورد استفاده قرار میگیرند:
۱) لوودوپا: لوودوپا رایجترین درمان پارکینسون است و به جبران دوپامین کمک میکند. حدود ۷۵ درصد موارد به لوودوپا پاسخ میدهند، اما همه علائم بهبود نمییابند. لوودوپا به طور کلی با carbidopa تجویز میشود. کاربیدوپا تجزیه لوودوپا را به تأخیر میاندازد که به نوبه خود در دسترس بودن لوودوپا را در نوار مغزی خون افزایش میدهد.
۲) Dopamine agonists: اثربخشی آنها کمتر از لوودوپا است، اما در صورت کمبود لوودوپا میتوانند مصرف شوند.
۳) Anticholinergics: آنتی کولینرژیکها برای جلوگیری از سیستم عصبی پاراسمپاتیک استفاده میشود.
۴) Amantadine: آمانتادین را می توان همراه با کاربیدوپا-لوودوپا استفاده کرد. این یک داروی مسدود کننده گلوتامات (NMDA) است.
۵) مهارکنندههای COMT: مهارکنندههای Catechol O-methyltransferase اثر لوودوپا را طولانی میکنند. انتاکاپون (Comtan) و تولکاپون (Tasmar) نمونههایی از مهارکنندههای COMT هستند. تولکاپون میتواند باعث آسیب کبدی شود. معمولاً برای افرادی که به سایر روشهای درمانی پاسخ نمیدهند، استفاده میشود.
۶) بازدارندههای MAO B: مهارکنندههای MAO B آنزیم مونوآمین اکسیداز B را مهار میکنند. این آنزیم باعث تجزیه دوپامین در مغز میشود. سلژلین (الدپریل) و راساژیلین (آزیلکت) نمونههایی از مهارکنندههای MAO B هستند. قبل از مصرف هر داروی دیگر با مهارکنندههای MAO B با پزشک خود صحبت کنید. آنها می توانند با بسیاری از داروها مانند داروهای ضد افسردگی، ciprofloxacin و برخی از مواد مخدر تداخل ایجاد کنند. با گذشت زمان، اثربخشی داروهای پارکینسون میتواند کاهش یابد. در اواخر مرحله پارکینسون، عوارض جانبی برخی از داروها ممکن است از مزایای آن بیشتر باشد.
جراحی پارکینسون
جراحی مختص افرادی است که به دارو، درمان و تغییر سبک زندگی پاسخ نمیدهند. برای درمان پارکینسون از دو نوع جراحی اصلی استفاده میشود:
۱) Deep brain stimulation: در این روش جراحان الکترودها را در قسمتهای خاصی از مغز میکارند. یک ژنراتور متصل به الکترودها برای کمک به کاهش علائم، پالسهایی را ارسال میکند.
۲) Pump-delivered therapy: در ژانویه ۲۰۱۵، سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) درمانی را با استفاده از پمپ به نام Duopa ارائه کرد.
درمان خانگی پارکینسون
۱) باقالی: گیاهان Mucuna، ثابت شده است که حاوی لوودوپا هستند. لوودوپا یک داروی اصلی پارکینسون است که سطح دوپامین را در مغز افزایش میدهد و از این رو علائم حرکتی بیماری را بهبود میبخشد.
۲) برخی تحقیقات محدود نشان میدهد که رژیمهای کتوژنیک و کم پروتئین برای برخی از افراد مبتلا به پارکینسون مفید است.
۳) غذاهای سرخ شده متابولیسم بدن را تغییر میدهد، فشار خون را افزایش داده و همچنین کلسترول را تحت تأثیر قرار میدهد. لذا از مصرف اینها باید خودداری کرد.
۴) مصرف ویتامین D
۵) Creatine Monohydrate: کراتین مونوهیدرات اغلب به عنوان یک مکمل بدنسازی در نظر گرفته میشود. از آنجا که کراتین میتواند ایجاد دوپامین در مغز را حفظ کند، ابزاری مناسب برای مدیریت پارکینسون است.
پیشگیری از پارکینسون
هنوز پزشکان و محققان متوجه نشدهاند که چه چیزی باعث پارکینسون میشود. به همین دلیل مشخص نیست که چگونه میتوانید از بیماری جلوگیری کنید. منابع معتبر نشان میدهد عوامل سبک زندگی مانند انجام ورزش منظم و رژیم غذایی غنی از آنتی اکسیدان ممکن است دارای اثرات محافظتی باشد. اگر سابقه خانوادگی پارکینسون دارید، بهتر است آزمایش ژنتیک را در نظر بگیرید.
وراثت پارکینسون
محققان معتقدند که هم ژنها و هم محیط میتوانند در ابتلا به پارکینسون یا عدم آن نقش داشته باشند. البته موارد ارثی پارکینسون نادر است و غیر معمول است که والدین پارکینسون را به کودک منتقل کنند. طبق نظر موسسه ملی بهداشت، فقط ۱۵ درصد از افراد مبتلا به پارکینسون سابقه خانوادگی این بیماری را دارند.
زوال عقل پارکینسون
زوال عقل پارکینسون از عوارض بیماری پارکینسون است. این امر باعث میشود تا افراد با استدلال، تفکر و حل مسئله دچار مشکل شوند. ۵۰ تا ۸۰ درصد افراد مبتلا به پارکینسون تا حدی دچار زوال عقل میشوند. علائم زوال عقل بیماری پارکینسون شامل افسردگی، اختلال خواب، گیجی، لکنت زبان، تغییر در اشتها و سطح انرژی است.
امید به زندگی در بیماری پارکینسون
عوارض مربوط به پارکینسون میتواند طول عمر افراد مبتلا به بیماری را کوتاه کند. ابتلا به پارکینسون خطر ابتلا به عوارض بالقوه تهدید کننده زندگی مانند سقوط، لخته شدن خون، عفونتهای ریوی و انسداد ریهها را افزایش میدهد. این عوارض میتواند باعث مشکلات شدید سلامتی شود.
تمرینات پارکینسون
پارکینسون اغلب باعث بروز مشکلات مختلف در فعالیتهای روزمره میشود. اما تمرینات و کششهای بسیار ساده ممکن است به بیمار در جابجایی و راه رفتن با ایمنی بیشتر کمک کند. برای بهبود راه رفتن:
۱) حالت خود را بررسی کنید و صاف بایستید.
۲) بگذارید ابتدا پاشنه شما به زمین بخورد.
۳) سعی کنید خیلی سریع حرکت نکنید.
۴) با دقت راه بروید.
سخن پایانی
برای افرادی که مبتلا به پارکینسون هستند، رژیم غذایی صحیح میتواند نقش مهمی در زندگی روزمره داشته باشد. اگرچه این روند بیماری را درمان و یا از آن جلوگیری نمیکند، اما یک رژیم غذایی سالم ممکن است تأثیرات چشمگیری داشته باشد. پارکینسون نتیجه کاهش سطح دوپامین در مغز است. ممکن است بتوانید به طور طبیعی با غذا سطح هورمون را افزایش دهید. به همین ترتیب، یک رژیم غذایی سالم و مصرف فرآوردههای طبیعی که که روی مواد مغذی خاصی متمرکز باشد، ممکن است برخی علائم را کاهش داده و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند. برای اگاهی بیشتر پیشنهاد میکنیم مقاله ” آشنایی با مکملها و گیاهان موثر در درمان پارکینسون” را مطالعه کنید.
منابع:
https://www.healthline.com/health/parkinsons#treatment
https://www.everydayhealth.com/parkinsons-disease/home-remedies-for-parkinsons-symptoms.aspx
https://www.elitedaily.com/life/natural-remedies-for-parkinsons-disease/999278