رعایت بهداشت فردی در جهان امروز از ضروری‌ترین اقدامات شخصی برای یک فرد محسوب می‌شود. رعایت بهداشت دهانی و مراقبت از دندان‌ها در راستای انجام همین وظیفه صورت می‌گیرد و برای تحقق این امر راه حل‌ها و اختراعات بسیار متنوعی موجود شده است. یکی از راه‌های مهم برای رعایت بهداشت دهان و دندان‌ها استفاده از خلال دندان می‌باشد. یکی از عذاب آورترین اتفاقاتی که می‌تواند برایمان در طول روز رخ دهد شاید گیر کردن غذا بین دندان‌ها باشد مثلاً وقتی در ناهار ظهرتان ته دیگ خورده‌اید و حالا ذرات غذا لای دندان شما گیر کرده‌اند و نمی‌توانید آن‌ها را بیرون بیاورید. در این زمان راه حلی که به ذهنمان می‌رسد چیست؟! در ۹۹ درصد موارد خلال دندان پاسخ ما است. خلال دندان وسیله خوبی برای بیرون آوردن ذرات مواد غذایی از بین دندان‌ها می باشد و کاربردش در اصل همین مورد می‌باشد.

خلال دندان چیست؟

خلال دندان یک قطعه کوچک از جنس چوب یا پلاستیک یا از جنس بامبو و یا حتی فلز و استخوان است که اصولاً برای تمیز کردن لابه‌لای دندان‌ها و بیرون آوردن جرم‌های درون آن طراحی می‌شود. در زبان فارسی به خلال دندان آپریز یا دندان کاو هم گفته می‌شود و در کل از ایام قدیم چه در ایران و چه در سایر نقاط جهان از ابزارهای مشابه خلال دندان برای جرم گیری دندان‌ها و تمیز کردن آنها از مواد غذایی که در لابه‌لای شان فرو می‌رود استفاده می‌شده است. در خصوص تاریخچه خلال دندان باید بدانید که خلال دندان اولین ابزار جرم گیری دندان و اختراع دندانی بشر می‌باشد و در همه تمدن‌ها به خوبی و کامل شناخته شده بوده است! شواهد نشان می‌دهند که خلال دندان قبل از از مسواک اختراع شده است است و از چوب نرم برخی از درختان برای ساخت آن استفاده شده است. خلال‌ دندان اصولا برای دسترسی و تمیزکردن جاهایی که ممکن است مسواک به آن دسترسی نداشته ‌باشد، طراحی شده‌ است. تمیزکردن مابین و زیر دندان‌ها و امتداد خط لثه، آثاری را از بین ‌می‌برد که ممکن است باعث ایجاد باکتری و حتی به خطر ‌افتادن سلامت دهان فرد‌ شود.

خلال دندان چگونه تولید می شود؟

ابتدا کنده‌های درختان مخصوصی که قطع شده‌اند را به کارگاه‌ها و کارخانه‌ها می‌آورند. کنده‌های سنگین این درختان به وسیله دستگاه‌هایی که چنگک مانند هستند برداشته شده و به دستگاه پوست کن منتقل می‌شوند. بعد از این مرحله کنده‌ها که به طور صاف و دقیقی پوست آن‌ها کنده شده به دستگاه برش دهنده منتقل می‌شوند و این دستگاه کنده‌ها را به صورت ورقه‌های کاغذ جدا جدا برش می‌دهد. سپس این ورقه‌های باریک را به صورت یک حلقه فشرده و توپر چوبی در می‌آورند. وزن هر یک از این حلقه‌های فشرده حدود یک و هشت دهم کیلوگرم تخمین زده می‌شود. در مرحله بعدی این حلقه های چوبی را به دستگاه‌های برش دهنده دیگری می‌برند تا هر حلقه را به چندین هزار قطعه چوبی هم اندازه برش بدهد. از هر حلقه حدود ۸۰۰۰ خلال دندان تولید می‌شود و این فرایند تنها در در ۶۰ ثانیه صورت می گیرد.

انواع مختلف خلال دندان

اکثر ما خلال دندان را فقط به قطعاتی کوچک نوک تیز و چوبی می‌شناسیم که در اکثر خانه‌ها هم پیدا می‌شود ولی باید بدانیم که خلال دندان هم مانند سایر محصولات انواع خاص خودش را دارد و همان طور که در بالا اشاره کردیم به غیر از جنس چوب، خلال دندان‌ها را می‌توانید در جنس فلزی یا پلاستیکی و یا بامبو استخوانی هم پیدا کنید. تنها شکل خلال دندان شکل باریک و تیز مرسومی که ما می‌شناسیم نیست بلکه سرگرد و مثلثی و… آن هم موجود می‌باشد. خلال دندان‌هایی که ما می‌شناسیم بدون طعم و تنها یک چوب ساده هستند ولی خوب است بدانید که خلال دندان‌های طعم دار و همچنین دارای ماده فلوراید که یک ماده مفید برای دندان‌ها می‌باشد نیز در بازارهای مختلف جهانی موجود است. ضخامت خلال دندان‌ها هم بسیار متنوع است و از ضخامت ۳ میلی متری تا هشت میلی متری می‌توان ضخامت‌های خلال دندان را دید.

چه موقع باید از خلال دندان استفاده نمود؟

در جواب این سوال که چه موقع باید از خلال دندان استفاده کرد باید بگوییم که خلال دندان کلاً برای بیرون آوردن ذرات مواد غذایی از لابه‌لای دندان‌ها استفاده می‌شود و خوب است که شما هم بعد از خوردن شام و ناهار از خلال دندان استفاده نمایید. همچنین وقتی که غذاهای خاصی مثل شیرینی، آب نبات و ته دیگ که می‌توانند به دندان‌ها آسیب برسانند را می‌خورید، حواس‌تان باشد که بلافاصله از خلال دندان استفاده کنید تا ذرات باقی مانده از این مواد غذایی کاملاً از دهان خارج شوند و سپس برای از بین بردن کامل خطرات خوردن شیرینی‌ها، دندان‌هایتان را مسواک بزنید. همیشه یادتان باشد که خلال دندان به هیچ عنوان جایگزینی برای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نخواهد شد و تنها وسیله‌ای برای بیرون آوردن ذرات درشت مواد غذایی است در صورتی که ذرات ریزتر و پلاک‌های دندانی را فقط باید با استفاده از مسواک زدن و نخ دندان از بین برد.

مضرات استفاده از خلال دندان چیست؟

همان قدر که از مزایای استفاده از خلال دندان در بین دندان پزشکان صحبت می‌شود، برخی دیگر از همکاران آن‌ها از ضررهای استفاده از خلال دندان به ما می‌گویند. در این جا به برخی از مواردی که برخی دندان پزشکان در خصوص استفاده طولانی مدت از خلال دندان گفته‌اند می‌خواهیم اشاره کنیم:

۱. استفاده از خلال دندان ممکن است در طولانی مدت باعث پوسیدگی دندان‌هایتان شود. اگر شما نحوه درست استفاده از خلال دندان را ندانید و محکم و خشن از خلال استفاده کنید، سطوح روی دندان‌تان آسیب دیده و به مرور کنده می‌شود و در دراز مدت باعث خرابی دندان‌ها خواهد شد.

۲. خون ریزی لثه ناشی از خلال دندان خطر ناک است. در صورتی که با استفاده از خلال دندان دچار خون ریزی لثه می‌شوید باید استفاده از آن را کنار بگذارید. لثه‌های حساس توان و استحکام کافی برای استفاده از چنین ابزاری را ندارند و با خون ریزی در دراز مدت بیماری‌های لثه و خونی ایجاد می‌شوند.

۳. فاصله بین دندان‌هایتان را با خلال دندان افزایش ندهید. استفاده با فشار و محکم بین دندان‌ها قطعا باعث افزایش فاصله بین دندان می‌شود که خود این امر هم چهره‌تان را از زیبایی می‌اندازد و هم به اعصاب دندان‌تان فشار وارد می‌شود و احتمال پوسیدگی دندان هم بالا خواهد رفت.

۴. خلال دندان به مینای دندان اکثر افراد آسیب می‌زند. می‌دانید دلیل این آسیب به مینای دندان چیست؟ دلیلش آن است که خیلی از ما پس از استفاده از خلال آن را دور نمی‌اندازیم و با آن به اصطلاح در دهان‌مان ور می‌رویم. شاید آن را بجویم و یا بیهوده روی سطوح اصلی و جلویی دندان‌ها بکشیم. در این حالت بدون شک مینای دندان‌ها که نسبتا ظریف اند آسیب خواهند دید.

۵. استفاده از خلال دندان در کسانی که روکش دندان دارند ممکن است باعث خرابی روکش دندان شان شود. پس این عزیزان باید با ملاحظه و دقت بیشتری از خلال دندان استفاده کنند تا روکش یک وقت بیرون نیاید یا آسیب نبیند.

۶. از آن جایی که اغلب اوقات خلال دندان ابزار استریل شده‌ای نیست و خارج از جعبه استریل نگهداری می‌شود، ممکن است که دود و غبار و دیگر اجرام روی آن بنشیند که در این صورت احتمال دارد موقع استفاده از خلال دندان لثه‌ها و زبان دچار عفونت شوند. به خصوص کسانی که مستعد آلرژی هستند یا این که لثه‌های ضعیفی دارند بیشتر در معرض گرفتن چنین عفونت‌هایی هستند.

توصیه دندان پزشک‌ها در باره استفاده از خلال دندان چه می‌باشد؟

همه دندان پزشکان در خصوص استفاده از خیلی از تکنیک‌ها نظرات مشترکی ندارند. استفاده از خلال دندان هم نقطه اختلاف نظر برای خیلی از دندان پزشکان محسوب می‌شود به صورتی که عده‌ای استفاده از آن را بسیار مفید می‌دانند، عده دیگری به هیچ وجه آن را پیشنهاد نمی‌دهند و برای برخی‌ نیز هم فرقی ندارد که بیمارشان از خلال دندان استفاده می‌کند یا نه! در هر حال در این مقاله سعی شد تمام نکات آورده شوند تا خود شما عزیزان در این زمینه تصمیم گیرنده باشید.

نکته‌ای که در هنگام استفاده از خلال دندان باید بدانید این است که برای استفاده صحیح از خلال‌ دندان، بایستی آن را آرام و بدون فشار به سمت ذرات‌ غذایی بین دندان‌هایتان ببرید و بیرون آورید به طوری که به دندان‌ها و لثه شما آسیبی وارد نشود. استفاده به شکل شدید و خشن از خلال‌دندان، مخصوصا اگر لثه‌‌های شما حساس یا به عقب‌رفته باشد، می‌تواند باعث آسیب‌ دیدن لثه‌‌ها بشود.

سخن پایانی

رسالت تیم داروخانه آنلاین نسخه اول هماهنگی بین محصولات و اطلاعات علمی آن‌ها برای خرید و انتخاب آگاهانه سلامتی است. از این رو ما انواع خلال دندان‌ها را در داروخانه عرضه کرده‌ایم تا به ارتقای بهداشت و سلامت جامعه کمک کرده باشیم.

دستیابی به دندان‌های سالم یک عمر مراقبت می‌طلبد. حتی اگر دندان‌های زیبایی دارید، مهم است که هر روز اقدامات صحیح برای مراقبت از آن‌ها و جلوگیری از مشکلات انجام دهید. این اقدامات شامل استفاده از محصولات مراقبت از دهان و دندان مناسب و همچنین توجه به عادات روزانه و صحیح است.

۱- بدون مسواک زدن به رختخواب نروید

بر هیچ کس پوشیده نیست که توصیه کلی مسواک زدن حداقل دو بار در روز است. با این وجود، بسیاری از ما همچنان از مسواک زدن در شب غافل می‌شویم. اما مسواک زدن قبل از خواب میکروب‌ها و پلاک‌های تجمع یافته در طول روز را از بین می‌برد.

بهتر است صبح‌ها، قبل از خوردن صبحانه فضای دهان و دندان را با مسواک زدن تمیز کنید تا باکتری‌ها و میکروب‌هایی که از شب در دهان مانده‌اند، وارد دستگاه گوارش شما نشوند.

۲- مسواک را به درستی بزنید

نحوه مسواک زدن نیز به اندازه خود مسواک زدن مهم است. در حقیقت، انجام مسواک زدن ضعیف تقریباً به اندازه مسواک زدن بد است. وقت بگذارید، مسواک را با حرکات ملایم و دایره‌ای حرکت دهید تا پلاک برداشته شود. پلاک برداشته نشده می‌تواند سفت شود و منجر به تجمع جرم و التهاب لثه (بیماری اولیه لثه) شود.

۳- از زبان خود غافل نشوید

پلاک همچنین می‌تواند بر روی زبان شما ایجاد شود. این نه تنها می‌تواند منجر به بوی بد دهان شود، بلکه می‌تواند منجر به مشکلات دیگر دهان و دندان شود. هر بار که مسواک می‌زنید زبان خود را به آرامی مسواک کنید.

زبان و تمیزی آن در انتقال بیماری‌ها به داخل بدن و بوی مطبوع فضای دهان موثر است. در انتهای مسواک زدن بهتر است که سطح زبان را نیز به آرامی پاک کنید.

۴- از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید

وقتی صحبت از خمیر دندان به میان می‌آید، عناصر مهم‌تری از قدرت سفید کننده و طعم دهنده‌ها وجود دارد. مطمئن شوید که خمیر دندان شما حاوی فلوراید باشد.

در حالی که فلوراید توسط افرادی که نگران تأثیر آن بر سایر حوزه‌های سلامت هستند مورد بررسی قرار گرفته است‌، این ماده همچنان یک پایه اصلی در سلامت دهان و دندان است. این دلیل است که فلوراید یک دفاع اصلی در برابر پوسیدگی دندان است. این دارو با میکروب‌هایی که می‌توانند منجر به پوسیدگی شوند مبارزه می‌کند و همچنین مانع محافظتی برای دندان‌های شما ایجاد می‌کند.

۵- نخ دندان کشیدن را به اندازه مسواک زدن اهمیت دهید

بسیاری از کسانی که مرتب مسواک می‌زنند از نخ دندان استفاده نمی‌کنند. نخ دندان فقط برای گرفتن تکه‌های کوچک غذا یا کلم بروکلی نیست که ممکن است بین دندان‌های شما گیر کرده باشد، این واقعاً راهی برای تحریک لثه، کاهش پلاک و کمک به کاهش التهاب در ناحیه مورد نظر است.

معمولاً یکبار در روز نخ دندان کشیدن برای استفاده از این مزایا کافی است.

۶-  اجازه ندهید مشکلات، نخ دندان شما را متوقف کند

نخ دندان کشیدن ممکن است مشکل باشد، مخصوصا برای کودکان خردسال و بزرگسالان مبتلا به آرتروز. به جای تسلیم شدن، به دنبال ابزارهایی باشید که می‌توانند به شما در نخ دندان کشیدن کمک کنند.

نخ دندان دسترسی به قسمت‌هایی را که مسواک و خمیر دندان نمی‌تواند به درستی تمیز کنند را آسان می‌کند. از استفاده از آن غافل نباشید.

۷- دهانشویه را در نظر بگیرید

تبلیغات باعث می‌شود که دهانشویه برای سلامت دهان و دندان ضروری به نظر برسد، اما بسیاری از مردم به دلیل ندانستن نحوه عملکرد آن‌ها از آن صرف نظر می‌کنند. دهانشویه به سه طریق کمک می‌کند: مقدار اسید را در دهان کاهش می‌دهد، نواحی سخت مسواک در داخل و اطراف لثه‌ها را تمیز می‌کند و دندان‌ها را مجدداً معدنی می‌کند. دهانشویه‌ها به عنوان یک ابزار کمکی برای ایجاد تعادل بین چیزها مفید هستند. من فکر می‌کنم در کودکان و افراد مسن، جایی که توانایی مسواک زدن و نخ دندان کشیدن ایده آل نیست، دهانشویه بسیار مفید است. مارک‌های خاص برای کودکان و آن‌هایی که دندان‌های حساسی دارند، بهترین است.

۸- آب بیشتری بنوشید

آب همچنان بهترین نوشیدنی برای سلامت کلی شما از جمله سلامت دهان و دندان است. همچنین، به عنوان یک قاعده کلی، نوشیدن آب بعد از هر وعده غذایی را توصیه می‌کند. این می‌تواند برخی از اثرات منفی غذاها و نوشیدنی‌های چسبناک و اسیدی را بین قلم موها پاک کند.

۹- میوه‌ها و سبزیجات ترد بخورید

غذاهای آماده مناسب هستند، اما شاید در مورد دندان‌های شما زیاد نباشد. خوردن محصولات تازه و ترد نه تنها حاوی فیبر سالم‌تری است، بلکه بهترین انتخاب برای دندان‌های شما نیز می‌باشد. برش چیزها به قطعات کوچک متوقف کنید و با فک‌های خود کار کنید و بجوید.

۱۰- غذاهای شیرین و اسیدی را محدود کنید

در نهایت، قند در دهان به اسید تبدیل می‌شود، که می‌تواند مینای دندان شما را از بین ببرد. این اسیدها باعث ایجاد حفره می‌شوند. میوه‌های اسیدی، چای و قهوه نیز می‌توانند مینای دندان را خراب کنند. در حالی که لزوما نیازی به اجتناب از چنین غذاهایی ندارید، توجه به آن ضرری ندارد.

۱۱- حداقل سالی دوبار به دندانپزشک خود مراجعه کنید

عادات روزمره شما برای سلامت کلی دهان و دندان شما بسیار مهم است. با این حال، حتی دقیق‌ترین برس‌ها و نخ دندان‌ها باید به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنند. حداقل دوبار در سال باید برای تمیز کاری و معاینه به دندانپزشک خود مراجعه کنید. دندانپزشک نه تنها می‌تواند جرم را برداشته و به دنبال حفره‌ها باشد، بلکه می‌تواند مشکلات احتمالی را تشخیص داده و راه حل‌های درمانی را ارائه دهد. برخی از شرکت‌های بیمه دندانپزشکی حتی چکاپ‌های مکرر دندانپزشکی را نیز پوشش می‌دهند.

سخن پایانی

تنوع محصولات بهداشت دهان و دندان با توجه به کارایی آن‌ها زیاد است. آموزش‌های لازم در جهت رعایت اصول صحیح استفاده از هر یک از این فرآورده‌ها در مقالات مختلف، آمده است. با مطالعه این مطالب می‌توانید اصول درست استفاده را ببینید و تمیزی و پاکیزگی در فضای دهان و دندان خود را تجربه کنید.

ما در داروخانه آنلاین نسخه اول انواع محصولات بهداشت دهان و دندان شامل خمیر دندان، مسواک، تجهیزات دندان مصنوعی، دهانشویه، نخ دندان،‌ خلال دندان و قرص خوشبو کننده دندان را ارائه کرده‌ایم. با مطالعه و بررسی نمونه‌های مختلف امکان مقایسه علمی بین نمونه‌های مشابه برای شما فراهم آورده تا انتخاب آگاهانه و موفق داشته باشید.