آنچه در این مقاله درباره انواع سرنگ و سرسوزن پزشکی خواهیم خواند:

• انتخاب ابزار مناسب تزریقات
• سرنگ چیست؟
• انواع سرنگ و اجزای آن
• اﺟﺰاء ﺳﺮﻧﮓ
• دسته بندی های مختلف انواع سرنگ
• نوع نوک سرنگ
• سرسوزن

انتخاب ابزار مناسب تزریقات

هر روش تزريقي براي نوع بافتي كه دارو در آن تزريق مي‌شود روش واحدي است ویژگی های هر بافتي ميزان جذب دارو را تعیین مي‌كند قبل از  انجام تزريق ، پرستار بايد حجم داروي تجويزي ویژگی ها و غلظت دارو و ساختار آناتوميكي محل تزريق را بشناسند؛ یکی از روش های  انجام تزریق دارویی استفاده از سرنگ می باشد. دارو در پیستون سرنگ قرار می گیرد و از طریق سر سوزن وارد بدن موجود زنده می شود. سرنگ ها بر اساس حجم، نوع سرنگ، نوع نوک سرنگ و اجزای تشکیل دهنده آن انواع مختلفی دارند. در این میان نوع سرنگ و حجم سرنگ از مهمترین ویژگی هایی می باشد که در بازار با توجه به آن ها سرنگ ها عرضه می شود.

سرنگ چیست؟

کلمه سرنگ از کلمه یونانی به نام  syrinx به معنای لوله یا تیوب گرفته شده است و در ﻓﺎرﺳﻲ اﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﻣﻌﺎدﻟﻲ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺪارد و ﺑﻪ ﻫﻤﺎنﻛﻠﻤﻪ ﺳﺮﻧﮓ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه و ﺑﻴﺎن ﻣﻲشود.  ﺳﺮﻧﮓ از ﻳﻚ ﻟﻮﻟﻪ اﺳﺘﻮاﻧﻪاي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ در داﺧﻞ آن ﻳﻚ ﭘﻴﺴﺘﻮن  ﻗﺮار دارد و ﺑﺎ ﻋﻘﺐ ﻛﺸﻴﺪن اﻳﻦ ﭘﻴﺴﺘﻮن ﻣﺎﻳﻊ، ﮔﺎز ﻳﺎ ﻫﻮا وارد ﻟﻮﻟﻪ اﺳﺘﻮاﻧﻪاي ﺷﺪه و ﺑﺎ  به ﺟﻠﻮ راﻧﺪن آن از ﻫﻤﺎن ﻣﺤﻞ ورود ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﺧﺎرج ﻣﻲﺷﻮد.  اوﻟﻴﻦ ﺳﺮﻧﮓ در ﻗﺮن اول ﻣﻴﻼدي در زﻣﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻛﺎﻣﻼ اﺑﺘﺪاﻳﻲ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه است و بعد از آن توسط دانشمندان ساختار آن تکامل یافته و به شکل امروزی درآمده است.

انواع سرنگ پزشکی و اجزای آن

ﺳﺮﻧﮓﻫﺎي ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﺳﺮﻧﮓﻫﺎي ﻫﻴﭙﻮدرﻣﻴﻚ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺮاي انجام ﺗﺰرﻳﻖ ﻳﺎ ﻛﺸﻴﺪن ﻣﺎﻳﻌﺎت و ﻳﺎ ﮔﺎزﻫﺎ ﺑـﻪ درون ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ و ﻳـﺎ ﻓﻀﺎﻫﺎي داﺧﻞ ﺑﺪن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد. اﻟﺒﺘﻪ ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺰرﻳﻖ ﻫﻮا ﺑﻪ داﺧﻞ رگﻫﺎي ﺑﺪن ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻄﺮﻧﺎك ﺑﻮده و ﺑـﺎ اﻳﺠﺎد آﻣﺒﻮﻟﻲ ﻫﻮا ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺮگ ﻣﻲﺷﻮد.  ﺳﺮﻧﮓ از ﻳﻚ ﺑﺪﻧﻪ اﺳﺘﻮاﻧﻪاي ﺷﻜﻞ از ﺟﻨﺲ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﻳﺎ ﺷﻴﺸﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺑﺮروي آن ﻣﺪرج ﺷﺪه و ﺣﺠﻢ ﻣﺎﻳﻊ درون آن را ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺳﻲﺳﻲ ﺷﻔﺎف و ﻳﺎ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ. اﻳﻦ ﺑﺪﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎﻣﻼ بی رﻧﮓ ﺑﺎﺷـﺪ ﺗـﺎ ﻣﺤﺘﻮاي داﺧﻞ ﺳﺮﻧﮓ را ﺑﺘﻮان ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮد. ﺳﺮﻧﮓ ﻫﺎﻳﻲ از ﺟﻨﺲ ﺷﻴﺸﻪ ﻛﻪ در ﻗﺪﻳﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﺪ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﺮﻳﻞﻛﺮدن و دوﺑﺎره اﺳـﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮدن ﺑﻮد وﻟﻲ درﺣﺎلﺣﺎﺿﺮ ﺳﺮﻧﮓ ﻫـﺎ از ﺟـﻨﺲ ﭘﻼﺳـﺘﻴﻚ و ﻳﻚ ﺑﺎر ﻣﺼﺮف اﺳﺖ.

اﺟﺰاء ﺳﺮﻧﮓ

ﻗﺴﻤﺖ اﺻﻠﻲ ﺳﺮﻧﮓ، اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻳﺎ ﻣﺨﺰن ﺳﺮﻧﮓ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻌﺎت ﺗﺰرﻳﻘﻲ در آن ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮند. در داﺧﻞ اﻳﻦ ﺑﺪﻧﻪ اﺳﺘﻮاﻧﻪ اي، ﻳﻚ ﭘﻴﺴﺘﻮن ﻳﺎ در اصطلاح Plunger ﻗﺮار دارد ﻛﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ داﺧﻞ و ﺧﺎرج ﻣﻲﺷﻮد در ﺳﺮ اﻳﻦ ﭘﻴﺴﺘﻮن یک قطعه از ﺟﻨﺲ ﻻﺳﺘﻴﻚ ﻗﺮار داده اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻛﺎﻣﻼ ﻧﻔﻮذ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ اﺳﺘﻮاﻧﻪاي ﺳﺮﻧﮓ در ﺗﻤﺎس ﺑﻮده و ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲﺷﻮد ﺗﺎ ﻣﺎﻳﻊ ﺑﺪون نشتی از اﻃﺮاف آن ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﺑﻪ ﺟﻠﻮ راﻧﺪه ﺷﻮد.

به  قسمت خروجی  سرنگ hub ﺳﺮﻧﮓ گفته می شود ﻛﻪ به این قسمت ﺳﺮﺳﻮزن اتصال می یابد اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ خروجی امکان دارد ﺑﻪ دو صورت ﺑﺎﺷﺪ:

۱– Luer-Slip  ﻳﺎ ﺳﺎده،  اولین نوع می باشد ﻛﻪ ﻧﻮك آن ﺑﺎ ﻓﺸﺎر درون ﺳﺮﺳﻮزن ﻣﻲ رود و ﺑﻪ آسانی نیز از آن ﺧﺎرج ﻣﻲﺷﻮد.

۲– Luer- Lock حالت دوم است که در اﻳﻦ صورت ﺳﺮ ﺳﺮﻧﮓ به شکل پیچی بوده و ﺳﺮﺳﻮزن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ درون سرسرنگ ﺑﭽﺮﺧﺪ تا بطور کامل محکم شود و ﺳﺮ ﺳﻮزن ﻓﻘـﻂ ﺑﺎ چرخش ﺑﻪ ﺳﺮﻧﮓ وﺻﻞ شده ﻳﺎ ﺟﺪا ﻣﻲﺷﻮد و اﺣﺘﻤﺎل ﺟﺪا ﺷﺪن ﺳﺮ ﺳﻮزن  زمانی که ﺗﺰرﻳﻖ انجام می شود، وﺟﻮد ﻧﺪارد.

دسته بندی های مختلف انواع سرنگ از نظر حجم

واحد حجم در سرنگ ها سی سی می باشد. این حجم ها از ۵/۰، ۱، ۵/۱، ۲، ۵/۲، ۵، ۲۰، ۳۰، ۵۰ می باشد. استفاده از ظرفیت های بالای ۵ سی سی رواج ندارد و متداول نمی باشد. هر حجم برای  انجام تزریق خاصی بهتر و مناسب می باشد. سرنگ هایی که حجم ۲تا ۳ میلی لیتری دارند برای تزریق های زیر پوستی و عضلانی مناسب می باشند و سرنگ های بزرگ تر باعث آزار و ناراحتی فرد می شوند. سرنگ انسولین کوچکترین واحد را در بین سرنگ ها دارد که یک سی سی می باشد و روی آن برحسب ۱/۰ سی سی مدرج شده است. ﺳﺮنگ هاي ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺗﺎ ﺣﺠﻢ  100 ﺳﻲﺳﻲ ﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي  ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ دارند. ﺳﺮﻧﮓ ﺳﺮ ﻣﻮﺷﻜﻲ ﻳﺎ ﺳﺮﻧﮓ ﻣﻮﺷﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻐﺬﻳﻪ کردن از راه ﻟﻮﻟﻪ ﻣﻌﺪه ﻳﺎ  ﺷﺴﺘﺸﻮي ﻣﺜﺎﻧﻪ از طریق ﺳﻮﻧﺪ ﻓﻮﻟﻲ  و خروج ﻣﺎﻳﻌﺎت از ﺑﺪن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻗﻄﺮ ﺳﺮﺳﺮﻧﮓ زﻳﺎد ﺑﻮده و اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎ ﺳﻬﻮﻟﺖ و آسانی ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺠﺎم اﺳﺖ.

انواع دیگر سرنگ ها

سرنگ ها به دو دسته سرنگ های معمولی و سرنگ های خاص تقسیم بندی می شوند. سرنگ های معمولی را می توان چندین بار استفاده کرد امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی استفاده از این سرنگ ها معمول نمی باشد چون استفاده مجدد از سرنگ و سرسوزن ها بطور غیر بهداشتی باعث انتقال انواع بیماری ها بخصوص بیماری های خطرناک مثل هپاتیت و ایدز می شود. امروزه در بیشتر بیمارستان ها از سرنگ های پلاستیکی یک بار مصرف استفاده می شود تا خطرات ناشی از استفاده مجدد از سرنگ ها کاهش یابد. این نوع قیمت پایین تری نیز نسبت به نوع شیشه ای دارند، نوع شیشه ای باید قبل از مصرف استریل شود و هزینه بالایی دارد. نوع دیگری از سرنگ های فلزی موجود می باشد که جهت شست و شوی گوش از آن استفاده می شود.

انواع سرنگ‌ های هیپودرمیک ۵/۲تا۳ میلی لیتری به طور معمول بصورت بسته بندی با سوزن متصل به آن وجود دارند برخی وقت ها ممکن است پرستار بر حسب نیاز شماره سوزن را تغییر دهد. سرنگ‌های هیپودرمیک دو نوع مقیاس اندازه گیری را در طول سرنگ دارند. یک بار این مقیاس‌ها بر اساس «minims» و بار دیگر بر اساس میلی لیتر است. هر میلی لیتر نیز به ده قسمت تقسیم می‌شود.

نوع نوک سرنگ

سرنگ ها براساس نوع نوک سرنگ به ۴ دسته تقسیم بندی می شوند:

سرپیچ دار، اسلیپ با شیب ۶ درصد، خارج از مرکز، کاتتری

از این ۴ دسته نوع سرپیچ دار و اسلیپ پرکاربرد ترین نوع می باشند.

سرسوزن

سرسوزن ﻛﻪ در زبان انگلیسی ﺑﻪ آنHypodermic needle گفته می شود، ﻳﻚ ﺳﻮزن ﺗﻮﺧﺎﻟﻲ بوده ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻧﮓ اتصال می یابد و ﺑﻪ ﻛﻤﻚ آن ﻣﻲﺗﻮان ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﺑﺪن را اﻧﺠﺎم داد و ﻳﺎ ﻣﺎﻳﻌﺎت و ﺧﻮن را از ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﺑﺪن ﺑﻪ بیرونﻛﺸﻴﺪ. ﺳﺮﺳﻮزن دو ﻗﺴﻤﺖ دارد از جنس های ﭘﻼستیک و ﻓﻠﺰ، ﻗﺴﻤﺖ ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﺳﺮﻧﮓ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲﺷﻮد و ﻗﺴﻤﺖ ﻓﻠﺰي از ﺟﻨﺲ اﺳﺘﻴﻞ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ زﻧﮓ زدن و ﺗﻮ ﺧﺎﻟﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﻧﻮك ﺳﺮﺳﻮزن را اﺻﻄﻼﺣﺎ bevel ﺳﺮﺳﻮزن ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻴﺰ  و ﺑﺮﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ و از ﭘﻮﺳﺖ ﻋﺒﻮر ﻛﻨﺪ و وارد  ﺑﺪن ﺷﻮد. ﻧﻮك ﺳﺮﺳﻮزن ﺑﻪ ﺳﻪ ﺷﻜﻞ ﻧﻮكﺗﻴﺰ ﺑﻠﻨﺪ، ﻧﻮكﺗﻴﺰ کوتاه ، ﻧﻮكﻛﻮﺗﺎه ﻏﻴﺮﺗﻴﺰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد. جنس بعضی از سرسوزن ها از فولاد جراحی ساخته شده است بعضی از کاتترهای سیاهرگی از جنس پلاستیک می باشند.

طول سرسوزن برحسب قطر داخلی آن از کوتاه تا بلند ساخته می شود.برای انتخاب نوع سرسوزن قطر سرسوزن بسیار اهمیت دارد. متداول ترین سایز،سایز ۲۱ می باشد که برای تزریقات استفاده می شود. سایز ۱۶ و ۱۷ هم برای تزریق خون استفاده می شود. براي تزريقات عضلاني از سوزن هاي شماره۲۰تا ۲۳استفاده مي‌شود كه باز بستگي به غلظت ماده تزريقي دارد.  انجام تزريقات زير جلدي نیاز به سوزن هايي با قطر كمتري دارند و براي  انجام تزريق داخل جلدي سوزن ريزتري مثل سوزن شماره ۱۶ نیاز است.

سرسوزن های دیگری به نام blunt tip  با نوک کند وجود دارد که برای چسبکاری یا  زدن لوبریکانت بکار می رود.

هرسوزن شامل سه قسمت می باشد:

１-قسمتی که سرنگ به سوزن متصل می شود و hub نام دارد.

２-تنه سوزن یا shaft

３نوک سوزن یا bevel

 هر سوزن سه ويژگي مشخص دارد:

1ـ نوك تيز سوزن

2ـ طول تنه سوزن

3ـ شماره سوزن يا قطر

سوزن هایی كه نوک تیز آن ها كوتاه تر می باشد براي انجام تزريقات سیاهرگی مناسب هستند .سوزن هايي نوک تیز بلندتري دارند تيز تر نیز هستند كه در انجام تزريقات زير جلدي و عضلاني براي بیمار ناراحتي كمتر و آزار کمتری ايجاد مي‌كنند. بيشتر سوزن هایی كه توسط پرستاران كاربرد دارند و استفاده می شوند،  سوزن با طول 1/5اينچ می باشد. پرستاران بر اساس اندازه و وزن مريض و نوع بافتي كه تزريق مايع بايد در آن  انجام شود نوع سوزن را انتخاب مي‌كنند. در کودکان و افراد با وزن کم از سوزن‌هاي كوتاه تر استفاده مي‌شود.پرستاران از سوزن‌هاي بلندتر به طور معمول  ۱ الی 1/5 اینچ براي تزريقات عضلاني و از سوزن هاي كوتاه به طور معمول براي انجام تزريقات زير جلدي استفاده مي‌كنند. انتخاب نوع سوزن بر حسب قطر با شماره سوزن، بسته به غلظت مايعي دارد كه قرار است از طریق سرنگ تزريق شود يك سوزن با شماره ۱۶تا ۱۸براي تزريق خون و فرآورده‌هاي آن مناسب می باشد.سوزن درشت در انجام تزريق خون و فرآورده‌هاي خونی به خاطر اين است كه صدمه كمتري به گلبولهاي قرمز مي‌رسد.

حرف آخر

با توجه به مطالب ذکر شده چون سرنگ و سرسوزن یکی از راه های تزریق مواد دارویی می باشد، توجه به نوع آن ها و نحوه استفاده از آن ها، انتخاب سرنگ و سرسوزن مناسب باعث خواهد شد تا با تزریق مناسب و با درد کمتر بتوانیم دارو را به خوبی به بدن بیمار منتقل کرده و باعث سلامتی افراد شویم.

انواع سرنگ را می توان از داروخانه ها به صورت حضوری یا آنلاین ترجیحا با توصیه پزشک خریداری نمود.

آنچه در این مقاله راجع به دستگاه بخور می خوانیم:

• چرا از دستگاه بخور استفاده کنیم؟
• فواید بهره مندی از دستگاه بخور
• انواع دستگاه بخور
• دستگاه بخور صورت
• شیوه نگهداری دستگاه بخور
•  دستگاه های بخور جدید و فانتزی
• در خرید دستگاه بخور به چه مواردی توجه کنیم؟
  

  انواع دستگاه بخور

  به طور کل دو نوع دستگاه بخور یا رطوبت ساز وجود دارد؛ دستگاه بخور سرد و دستگاه بخور گرم، هدف اصلی دستگاه بخور، در هردو نوع دستگاه بخور گرم و دستگاه بخور سرد،  ایجاد رطوبت لازم و مطبوع در هوا است که بخور سرد برای فصل گرم و بخور گرم برای فصل سرد توصیه می گردد؛ برخی از انواع دستگاه بخور دارای هردو مود بخور گرم و بخور سرد هستند و قادر اند هم بخار سرد و هم گرم ایجاد کنند؛ همچنین در برخی دیگر از دستگاه های بخور، مکانیسم هایی برای تصفیه هوا نیز وجود دارد.

چرا از دستگاه بخور استفاده کنیم؟

استفاده از یک دستگاه بخور مناسب در  فضای بسته منزل یا کار می تواند برای بر طرف کردن خشکی هوا و زدودن آلودگی آن بسیار کارساز باشد؛ استفاده از این دستگاه می تواند باعث بهبود تنفس، کاهش علائم آسم و بیماری های تنفسی، کاهش سرماخوردگی و یا خشکی چشم و دیگر مشکلات می شود.

امروزه به دلیل افزایش مشکلات محیط زیستی و آلودگی های هوا، فضای خانه می تواند به دور از محیط آلوده بیرون به محیطی پاک و شاداب برای اعضای خانواده به خصوص برای خانواده هایی که دارای نوزاد و یا فرزندان کوچک هستند تبدیل شود که لازمه آن قرار دادن دستگاه بخور در قسمتی از خانه و یا محل کار است.

فواید بهره مندی از دستگاه بخور

دستگاه بخور با مرطوب کردن محیط، خشکی را برطرف کرده و به سیستم تنفسی جهت عملکرد مناسب کمک کرده و وضعیت آن را بهبود می بخشد.دستگاه بخور فواید زیادی دارد از جمله برطرف کردن خشکی پوست،مانع از سوزش چشم می شود،در رفع حساسیت و سرفه های مکرر و هم چنین خشکی گلو موثر می باشد.افرادی که از سرفه های خشک رنج می برند اگر از دستگاه بخور در منزل استفاده کنند رطوبت این دستگاه باعث مربوط شدن ریه ها شده و چرک موجود در گلو به خلط تبدیل شده و از ریه ها سریع تر خارج می شود و باعث بهبودی سرفه های خشک می شود.

بطور معمول افراد از گل و گیاه در خانه خود استفاده می کنند،گل هایی که نیاز به رطوبت داشته باشند در این هوای مرطوب شاداب می شوند و بهتر رشد می کنند .هم چنین این هوای مرطوب مانع از کنده شدن کاغذ های دیواری می شود و برای کف پوش های چوبی خانه نیز مفید بوده و باعث ماندگاری آن ها می شود.در زمستان این هوای مرطوب ایجاد شده توسط دستگاه بخور،باعث گرمی خانه شده و از مصرف انرژی بیشتر جلوگیری می کند.

انواع دستگاه بخور

به طور کل دو نوع دستگاه بخور وجود دارد؛ دستگاه بخور سرد و دستگاه بخور گرم، هدف اصلی دستگاه بخور، در هردو نوع دستگاه بخور گرم و دستگاه بخور سرد،  ایجاد رطوبت لازم و مطبوع در هوا است که بخور سرد برای فصل گرم و بخور گرم برای فصل سرد توصیه می گردد؛ برخی از انواع دستگاه بخور دارای هردو مود بخور گرم و بخور سرد هستند و قادر اند هم بخار سرد و هم گرم ایجاد کنند؛ همچنین در برخی دیگر از دستگاه های بخور، مکانیسم هایی برای تصفیه هوا نیز وجود دارد.

دستگاه بخور سرد

دستگاه بخور سرد، بخاری هم دما با اتاق در محیط پخش می کند؛ دستگاه بخور سرد دارای دو تکنولوژی مختلف تبخیری و اولتراسونیک و بعضا پیزوالکتریک می باشد؛ دستگاه بخوری که مجهز به تکنولوژی تبخیری است، از یک فیتیله داخلی برای جذب آب استفاده کرده و هوا را به میان فیتیله می دمد؛ این کار باعث می شود که بخار آب خنکی تولید شده و در محیط پراکنده شود؛ دستگاه های بخور سردی که به تکنولوژی اولتراسونیک و یا پیزوالکتریک  مجهز هستند، هردو از لرزش مولکول های آب برای تولید بخار آب ریز استفاده کرده و آن را در محیط منتشر می کنند.

دستگاه بخور سرد برای چه محیطی مناسب تر است؟

دستگاه بخور سرد برای محیط های بزرگ مناسب تر است؛ دستگاه بخور سرد می تواند تمام فضای خانه را مرطوب کند؛ علاوه بر این، چون آب را حرارت نمی دهد، مصرف برق کمتری دارد. همچنین در خانه هایی که کودک حضور دارد، دستگاه بخور سرد ایمن تر خواهد بود.

مزیت دستگاه بخور سرد

از ویژگی های مثبت دستگاه بخور سرد، تامین رطوبت محیط بدون افزایش دما، کاهش استرس، احساس طراوت و شادابی و حسیاست نداشتن به نوسانات برق هستند.

نقطه ضعف دستگاه بخور سرد

نقطه ضعف دستگاه بخور سرد نسبت به دستگاه بخور گرم، صدایی است که حین تبدیل آب به بخار و پخش آن در محیط ایجاد می کند؛ چون هوای سرد به خودی خود به سمت بالا حرکت نمی کند و دستگاه بخور سرد برای انتشار بخار از پنکه (فن) استفاده می کند و مسلما هوای محیط ممکن است کمی خنک تر از حالت عادی شود؛ در صورت استفاده از دستگاه بخور سرد، باید همواره آن را تمیز نگه دارید تا عامل تولید باکتری، قارچ و کپک نشود؛ خالی کردن دستگاه بخور سرد از آب و خشک کردن آن در زمانی که به آن نیازی ندارید، بهترین راه جلوگیری از ایجاد باکتری و قارچ است؛  توصیه می شود مخزن دستگاه بخور سرد هر روز با آب و صابون شسته شود؛ در ضمن مواد معدنی موجود در آب نیز به صورت گرد و غبار در هوا پراکنده می‌شود و به همین دلیل باید مخزن بخور(از هر مدل)، با آب مقطر پر شود.

دستگاه بخور گرم

دستگاه بخور گرم دارای یک المنت داخلی است که با گرم شدن و تبادل دما با آب، آن را به نفطه جوش می رساند و بخار ناشی از آن را در محیط پخش می کند؛ استفاده از دستگاه بخور گرم به علت به کارگیری دمای بالا، برای سلامتی مناسب تر است زیرا باعث از بین بردن میکرواورگانیسم های مضر موجود می شود و آن را به هوا منتقل نمی کند؛ عدم وجود پنکه (فن) در ساختار دستگاه بخور گرم باعث می شود که کاملا بی صدا عمل کند.

دستگاه بخور گرم برای چه محیطی مناسب است؟

دستگاه بخور گرم برای فضاهای بزرگ مناسب نیست و بیشتر برای اتاق خواب یا اتاق کار استفاده می شود؛ همچنین دستگاه بخور گرم به علت نیاز به گرم کردن آب، مصرف برق بالاتری دارد و رسوبات آب در آن ته نشین می شوند؛ در صورت امکان استفاده از آب مقطر باعث می شود رسوب کمتری در دستگاه بخور گرم جمع شود چراکه تمیز کردن مواد معدنی که با تبخیر آب در مخزن رسوب می کنند کار دشواری است.

دستگاه بخور گرم در زمستان های سرد گرمای ملایم و مطبوعی به فضا می بخشد و بهبود بیماری های شایع در این فصول مثل سرماخوردگی، آنفولانزا و کرونا را تسریع می کند.

کاربرد پزشکی بخور گرم

از دستگاه های بخور گرم که در تسکین گرفتگی بینی، عفونت های مجاری تنفسی، کاهش شدت درد و سرفه های خشک مفید هستند، معمولاً در هوای سرد استفاده می شود.

امکان افزودن مواد ضدعفونی کننده گیاهی و خوشبوکننده به بسیاری از آن ها وجود دارد.

دستگاه بخور دوگانه

دستگاه بخور سرد و گرم هر دو بخور سرد و گرم را دارد و به شما اجازه می دهد که در شرایط مختلف هر کدام از آن ها را انتخاب کنید؛ برای مثال می توانید در فصل های سرد از بخور گرم و در فصل های گرم از بخور سرد استفاده کنید.

توجه داشته باشید…

همانطور که گفته شد، بخش بخور گرم این دستگاه بخور دوگانه (گرم و سرد)، مصرف انرژی برق بالایی دارد و احتمال سوختگی با بخار داغ یا آب داخل مخزن و همچنین ته نشینی رسوبات وجود دارد اما بخش بخور سرد دستگاه،کم صداتر از نوع گرم عمل می کند و مصرف انرژی برق در آن کمتر است و از آنجا که بخار آن سرد است، خطر سوختگی (به خصوص برای خردسالان) ایجاد نمی کند.

دستگاه بخور التراسونیک

دستگاه بخور التراسونیک نوع از دستگاه های بخور سرد هستند که کارآمدتر هستند و قابلیت های بهتری دارند.دستگاه های بخور التراسونیک موجب ایجاد هوای مرطوب خوب و ملایم می شود که به آسانی رطوبت را در فضایی که در آن قرار دارند، پراکنده می کنند. در این دستگاه یک مبدل ارتعاش، آب را با سرعت اولتراسونیک به قطره های بسیار کوچک و ریز تبدیل می کند که باعث تولید بخاری با کیفیت مناسب و با قدرت پراکندگی بالا می شود.

فواید دستگاه بخور التراسونیک

• کارآیی بالایی دارد.
• در زمان استفاده هیچگونه صدای مزاحمی ندارد.
• تمیز کردن و نگهداری آن آسان می باشد.
• برای بیمارانی که آلرژی و آسم دارند، مناسب می باشد.
• مصرف برق ندارد که این مورد باعث کاهش هزینه و انرژی می شود.
• برای اتاق کودکان و نوزادان مناسب می باشد.

معایب دستگاه بخور التراسونیک

• اگر از آب ناخالص استفاده شود،امکان آلودگی باکتریایی نیز وجود دارد.
• اگر از آب ناخالص استفاده شود،ممکن است گردهای سفید روی وسایل خانه بنشینند.

 دستگاه بخور صورت

دستگاه بخور صورت،نوعی از دستگاه بخور می باشد که جهت رطوبت دهی به صورت افراد،جهت سلامتی و زیبایی پوست افراد ساخته شده است.این دستگاه ها دارای جایگاهی برای نگهداشتن صورت هستند و پوست با بخار گرم مرطوب می شود.پوست خشک و ترک های عمیق لب ها هم چنین  خارش پوست، پوسته پوسته شدن آن نیز با استفاده از این دستگاه بهبود می یابد.

فواید دستگاه بخور صورت

1. باعث جوانسازی و زیبایی پوست می شود.
2. چین و چروک صورت را کاهش می دهد.
3. گردش خون پوست را افزایش می دهد.
4. آبرسانی پوست بهبود می یابد.
5. باعث کاهش جوش و آکنه می شود.
6. باعث درمان سرماخوردگی و آنفولانزا می شود.
7. باعث افزایش طراوت و شادابی پوست خواهد شد.

معایب دستگاه بخور صورت

در صورت استفاده زیاد باعث ملتهب شدن مجاری تنفسی شده و ممکن است گرمای زیاد باعث شود تا پوست، عوارضی را مانند حساسیت نشان دهد.

شیوه نگهداری دستگاه بخور

دستگاه بخور، یکبار مصرف نیست، بنابراین نگهداری آن اهمیت دارد؛ برای جلوگیری از رشد قارچ، باکتری و میکروب حتماً روزی یک بار آب مخزن را عوض کنید و حداقل هفته ای ۲ بار کل دستگاه را با آب و مواد پاک کننده بشویید.

هرگز هر نوع ماده ای را داخل مخزن آب دستگاه نریزید.

برای اینکه دستگاه را از هرگونه باکتری، قارچ و کپک پاک کنید، بهتر است:

آب داخل مخزن دستگاه بخور را هر روز خالی کنید و پس از خشک کردن، دوباره مقداری آب درون آن بریزید.

هر ۳ روز یک بار دستگاه بخور را از برق بکشید و املاح و جرم آب را پاک کنید.

اگر دستگاه بخور فیلتر دارد، هرچند وقت یک بار، فیلتر آن را عوض کنید.

وقتی می خواهید دستگاه بخور را برای مدتی کنار بگذارید، آب آن را خالی و دستگاه بخور را تمیز کنید.

دستگاه های بخور مدل قدیمی را با مدلی جدیدتر جایگزین کنید.

توجه داشته باشید که وجود املاح معدنی در هوا برای کسانی که از مشکلات تنفسی رنج می برند مشکل ساز خواهد بود. به همین دلیل باید در نگهداری دستگاه بخور سرد دقت نموده و از آب تقطیر شده در آن استفاده کرد که املاح معدنی در آن در اثر فرآیند تقطیر حذف شده است.

 دستگاه های بخور جدید و فانتزی

امروزه بسیاری از دستگاه های بخور قابلیت کنترل از راه دور نیز دارند، برخی مجهز به دهانه مجزایی هستند که بخار را به سمت دهان و بینی هدایت می کند و مانع از انتقال آن به چشم ها و پیشانی و به طبع اذیت افراد حین بخور دادن خواهد شد

همچنین انواع رطوبت ساز با بدنه های جذاب عروسکی برای کودکان طراحی شده که مانع از ترسیدن آن ها از بخورداردن می گردد و یا نمونه هایی در اندازه های کوچک (درحد یک لیوان) و با قابلیت اتصال پاور به درگاه USB مناسب برای قرارگیری روی میز کار طراحی و تولید شده اند که اغلب بخور سرد می باشند…

در خرید دستگاه بخور به چه مواردی توجه کنیم؟

سنجش رطوبت

ترموستاتی که در داخل  دستگاه بخور بکار گرفته شده است، میزان نسبی رطوبت در هوا را اندازه گیری می کند و به طور خودکار رطوبت خروجی دستگاه را برای رسیدن به میزان ایده ال (30 تا 50%) دستگاه تنظیم می کند. رطوبت هوا، به مقدار بخار آب موجود در هوا گفته می ‌شود. رطوبت نسبی داخل خانه، اگر ۴۵ درصد باشد،کاملا ایده‌آل است. در صورتی که این عدد کمتر از ۳۰ درصد باشد،هوای خیلی خشک محسوب می ‌شود. از طرف دیگر رطوبت نسبی هوای محیط نباید از ۵۰ درصد بالاتر برود. برای اندازه گیری رطوبت درون خانه می توانیم سه عدد قالب یخ کوچک را درون یک لیوان قرار داده و به آن لیوان  آب اضافه کنیم. بعد از گذشت سه دقیقه اگر رطوبت  هوا روی سطح خارجی لیوان دیده نشد و شکل نگرفت، یعنی هوای درون خانه خیلی خشک می باشد و باید هوا مرطوب شود. سه تا چهار لیتر آب در هوا اضافه کنیم، رطوبت نسبی  هوای یک خانه ی صد متری را با فرض اینکه دما ثابت باشد، از ۵ درصد به ۶۰ درصد افزایش می‌ یابد. بعضی از دستگاه های بخور ویژگی کنترل رطوبت محیط خودکار را ندارند پس در هنگام خرید به این نکته باید توجه کرد و در صورت نیاز اگر دستگاه شما رطوبت سنج نداشت میتوانید از روش گفته شده و یا رطوبت سنج دستی جهت اندازه گیری میزان رطوبت محیط استفاده کنید.

مقدار فضایی که رطوبت دستگاه بخور آن را پوشش می دهد

این مورد مورد نظر مقداری عددی است که نشانگر پوشش دهی محیط بر حسب متر مکعب است. برای مثال: بخور سرد دستگاه التراسونیک EmsiG US408 ،100 مترمکعب پوشش دهی فضا دارد.

مقدار بخار خروجی

این ویژگی دستگاه بخور، مقدار بخار خروجی  دستگاه بخور را بر حسب حجم در زمان نشان می دهد. هر چه این مقداری که نشان می دهد، بیشتر باشد، هوای محیط در زمان کمتری اشباع از رطوبت می شود.

چراغ یادآوری یا صدای هشدار دهنده

وجود یک چراغ نشان دهنده یا صدای هشدار دهنده روی دستگاه بخور، زمانی که دستگاه نیاز به تعویض فیلتر دارد یا آب موجود در دستگاه کاهش یافته است، می تواند برای مصرف کننده بسیار کارآمد باشد.

زمان خاموشی خودکار

این ویژگی دستگاه بخور برای زمانی است که ما بخواهیم برای مدت زمان خاصی از دستگاه بخور استفاده کرده و بعد از آن زمان دستگاه بطور خودکار خاموش شود.

قابلیت حمل

همه دستگاه های بخور قابلیت حمل را دارند با توجه به این موضوع در حمل و جابجایی این دستگاه ها مشکلی وجود ندارد.

جنس دستگاه

دستگاه بخور یک دستگاه یک بار مصرف نیست و باید باید از مواد اولیه مناسب و با کیفیت ساخته شده باشد. به جنس دستگاه بخور دقت کنید. انواع متنوعی از این دستگاه ‌ها در بازار وجود دارند، اما بعضی از آن ها از پلاستیک‌ های بی کیفیت ساخته شده‌اند و هنگام تولید بخار هوا، بوی ناخوشایند و نامطبوعی را ایجاد می‌ کنند.

ظرفیت

ظرفیت مخزن های دستگاه‌ های بخور از ۳ لیتر تا ۵ لیتر متغیر و متفاوت است که با توجه به نیاز و محیط و مکان مورد نظر خود، می توان یکی از آنها را خرید.

سخن پایانی

با وجود یک دستگاه بخور در خانه یا محیط کار می توان به آسانی رطوبت لازم برای تنفس بهتر را فراهم نمود. در فصول سرد سال که با شیوع بیماری های ویروسی از خانواده سرماخوردگی مواجه هستیم استفاده از دستگاه بخور خصوصا نوع گرم، خشکی سیستم تنفسی را برطرف می سازد و به فرایند بهبودی سرعت می بخشد.

بخور دادن صورت همواره برای لطافت و شادابی پوست مفید بوده و می تواند قبل از پاکسازی پوست صورت بسیار کمک کننده باشد.

انواع دستگاه بخور را می توان از داروخانه ها و فروشگاه های معتبر لوازم پزشکی به صورت آنلاین یا حضوری خریداری نمود.