یکی از انواع پوست، پوست چرب و جوشدار است که ترشح چربی آن بیش از اندازه است و برای شما مشکلاتی را به وجود می‌آورد. پوست چرب و جوشدار در حالی براق به نظر می‌رسند که جوش‌های فراوانی نیز دارند و ظاهری نامناسب ایجاد می‌کنند. پوست‌های چرب و جوشدار که دارای منافذ باز هستند، نیاز به مراقبت‌های روتین و دائمی دارند. در این مقاله به ویژگی‌ها، راه‌های درمان و مراقبت از پوست چرب می‌پردازیم و محصولات بهداشتی مناسب پوست چرب مانند ضدآفتاب، آبرسان و … را معرفی می‌نماییم.
ویژگی‌های پوست چرب و جوشدار
ویژگی پوست‌های چرب این است که غدد چربی بسیار فعال دارند و منافذ آنها از متوسط تا بزرگ و معمولا قابل رویت هستند. پوست چرب ظاهر براق دارد، ضخیم و محکم است و از سایر پوست‌ها حساسیت کمتری دارد. ولی زدن جوش‌های زیاد در این نوع پوست اجتناب ناپذیر است. در بین سنین ۱۲ تا ۲۲ سالگی تقریبا بیشتر افراد پوست چرب و جوشدار را تجربه می‌کنند.
اغلب در نوجوانان و جوانان پوست چرب و جوشدار رایج است. در این گروه از افراد با افزایش تولید هورمون، ترشح غدد چربی و تولید چربی زیاد می‌شود و پوست را به راحتی چرب کرده و منافذ پوست را مسدود می‌کند.
وجود آکنه، چرک‌های مزمن، جوش‌های سر سیاه، جوش‌های چرکین و گاهی جای زخم از علائم و ویژگی‌های این نوع پوست می‌باشد. پوست چرب می‌تواند تحت تاثیر وراثت، آب وهوا و یا تغییرات هورمونی در بدن شما ایجاد شود.
با مطالعه مقاله روش تشخیص نوع پوست (انواع تیپ پوستی) می‌توانید با علل ایجاد و چگونگی شناخت هر پوست آشنا شوید.
منافذ پوست چرب و جوشدار
روی سطح پوست بدن ما به جز کف دست و پاها از مو پوشیده شده است. این تارهای مو از ساختاری به نام فولیکول رشد می‌کنند و به سطح پوست می‌آیند. غدد سباسه که تولید کننده چربی پوست هستند در کنار این فولیکول‌ها بوده و از طریق آنها به سطح پوست می‌رسند. هر فولیکول منفذی در سطح پوست دارد که از آن خارج می‌شود و چربی نیز از آن منافذ به سطح پوست می‌رسد. در پوست چرب و جوشدار، چربی بیش از اندازه تولید و به سطح پوست می‌رسد.
چرا منافذ پوست چرب باز می‌شوند؟
دیدیم که وجود منافذ بر روی پوست ما ضروری است و هدف ما بستن این منافذ نیست بلکه تنها کوچک کردن این منافذ است. به ویژه در پوست‌های چرب و جوشدار که اندازه این منافذ بیش از اندازه طبیعی است.
سه دلیل وجود دارد که این منافذ بزرگتر از حد طبیعی خود شده و مشکل ایجاد می‌کنند.
افزایش تولید بیش از اندازه چربی: زمانی که پوست شما ذاتا چرب باشد تولید چربی زیادی می‌کند. این دلیل جنبه وراثتی دارد.
کاهش خاصیت ارتجاعی پوست: اطراف منافذ شما اگر کشسان نباشد بزرگر به نظر می‌رسد.
بزرگ شدن اندازه فولیکول مو: با تجمع چربی و آلودگی‌ها و مواد آرایشی بر روی پوست و ترکیب آنها با یکدیگر، سبب بسته شدن منافذ پوست می‌شوند و فولیکول مو مجبور به بزرگتر شدن می‌شود.
| بسته شدن منافذ و تجمع چربی و آلودگی باعث ایجاد جوش‌های سر سیاه و سر سفید و آکنه بر سطح پوست می‌شود. |
مزایای پوست چرب
خوشبختانه پوست‌های چرب مزایا و فوایدی نیز دارد، از جمله اینکه علائم پیری و چین و چروک را دیرتر از سایر پوست‌ها نشان می‌دهند و جوانتر به نظر می‌رسند در واقع دیرتر شادابی خود را از دست می‌دهند. پوست‌های تیره معمولا از نوع چرب هستند و پیری را دیرتر نشان می‌دهند. این نوع پوست به دلیل وجود یک لایه چربی بر سطح خود، حفاظت بیشتری در برابر گرد و غبار، نور خورشید داشته و همچنین منجر به آبرسانی به پوست چرب و جوشدار نیز می‌شود.
چرا پوست چرب نیاز به مراقبت دارد؟
عدم مراقبت درست از پوست چرب و جوشدار مشکلات بسیاری از جمله ظاهری پر جوش و پر از آکنه ایجاد می‌کند.
در نوجوانان و جوانان به خاطر افزایش تولید هورمون در بدن، غدد چربی بیشتر ترشح می‌شوند و در منافذ پوست به همراه سلول‌های پوستی مرده سبب گرفتگی منافذ شده و جوش‌های سر سیاه و سر سفید را ایجاد می‌کنند. این لکه‌ها و آکنه‌ها در پوست چرب و جوشدار به دلیل سلامت عمومی، رژیم غذایی (غذاهای چرب وآلرژی زا و…)، استرس، آلودگی هوا و واکنش‌هایی است که پوست به استفاده نادرست از محصولات آرایشی نشان داده است.
برای جلوگیری از انسداد منافذ توسط چربی زیاد و تجمع آنها با باکتری‌ها استفاده از آنتی بیوتیک توصیه می‌گردد ولی استفاده بیش از حد و بی رویه آنتی بیوتیک نیز سبب ضعف سیستم ایمنی بدن می‌شود.
مراقبت‌های روزانه از پوست چرب
پوست چرب و جوشدار نیاز به انواع مراقبت‌ها دارد. مراقبت در طول روز برای این نوع پوست ضروری است.
شستشوی روزانه
پوست چرب و جوشدار باید حداقل یک بار در طول روز و یک بار قبل از استراحت شسته شود. (زمانی که آرایشی بر پوست خود دارید حتما قبل از استراحت آن را بشویید و مجدد تکرار کنید). برجای ماندن طولانی مدت آرایش بر روی پوست چرب می‌تواند مشکل ساز شود. بهتر است هر چند ساعت یک بار پوست شسته شده و دوباره آرایش تجدید شود.
محصولات مناسب شستشوی پوست چرب و جوشدار
چه صابون‌هایی مناسب پوست چرب و جوشدار است و چه شوینده‌هایی برای پوست‌های چرب و جوشدار توصیه می‌شوند.
- لوسیون‌ها و شوینده‌های صابونی مایع و فاقد چربی و غیر کمدوژنیک (غیر جوشزا) مناسب پوست چرب و جوشدار نه صابون‌های جامد
- محصولات بر پایه آب
- آب ولرم و معتدل زیرا که آب داغ پوست را ملتهب کرده و منافذ پوست را باز می‌کنند.
اگر آب در دسترس ندارید پس از هر بار تعریق و آرایش حتما بایستی با یک پد پنبه‌ای یا برس تمیزکننده غیر پلاستیکی که با الیاف طبیعی هستند پوست و منافذ مسدود شده آن را تمیز کنید.
| ازمواد آرایشی بهداشتی که بر پایه چربی هستند استفاده نکنید. زیرا رطوبت مورد نیاز جذب و مابقی بر سطح پوست مانده و بر چربی آن می‌افزاید. |
استفاده از تونر
از یک تونر (جمع کننده پوست) مناسب پوست چرب و جوشدار و فاقد اسانس استفاده کنید. این تونرها چربی پوست را کنترل می‌کنند و می‌توانند به صورت موقت منافذ پوست را ببندند. مقداری از آن را روی یک پد پنبه‌ای ریخته و گردن و صورت خود را پاک کنید. از تونرها بعد از شستشو و قبل از استفاده از مرطوب کننده‌ها و حتی داروهای موضعی می‌توان استفاده کرد.
تونرها ترکیباتی مانند اسید سالیسیلیک و اسید گلایکولیک دارند که با لایه برداری از پوست به شفاف شدن آن کمک می‌کنند.
مرطوب کننده‌ها
مرطوب کننده‌ها یکی دیگر از راه‌های مراقبت پوست چرب و جوشدار می‌باشند. محصولات مناسب پوست چرب و جوشدار باید برپایه آب، فاقد چربی و فاقد اسانس باشند.
محصولات نرم کننده و مرطوب کننده ملایم ترکیبات نگه دارنده آب و رطوبت دارند که از رطوبت پوست محافظت کرده و سپری در برابر محیط می‌باشند.
این نمونه ها سبب کم شدن چربی پوست و کاهش اندازه منافذ می شوند. با پدهای پنبه‌ای و بعد از تونرها وشستشو می‌توان از آنها استفاده کرد.
برای لب‌ها یک مرطوب کننده با روغن‌های معدنی لازم است زیرا در بالا و پایین لب‌ها هیچ غده تولید کننده چربی وجود ندارد. به همین دلیل در پوست‌های چرب و جوشدار نیز در همه فصل‌های سال ممکن است لب خشک دیده شود. در این مرطوب کننده‌ها موم زنبور عسل، کره کاکائو و لانولین برای بهبود خشکی لب وجود دارد.
استفاده از ضدآفتاب
پرتوهای مضر نور خورشید برای تمام انواع پوست سبب پیری و چین و چروک می‌شود. در پوست چرب و جوشدار سبب شل شدن و افتادگی پوست شده و منافذ پوست را بازتر می‌کند. این باز شدن منافذ نیز سبب تجمع چربی‌های بیشتر در کنار آلودگی‌ها می‌شود که منجر به ایجاد جوش‌های سر سیاه و سر سفید می‌شود. استفاده از کرم ضدآفتاب مناسب پوست‌های چرب و جوشدار که مستعد آکنه هستند بسیار ضروری است.
مراقبت عصر و شب از پوست چرب
پوست چرب و جوشدار برای شب مراقبت ویژه‌ای نیاز دارد. به دلیل اینکه نباید چربی و آلودگی و یا هرگونه ماده آرایشی نباید بر روی آن بماند.
در بعد از ظهرها مانند روز باید از شوینده‌های ملایم برای شستشو، مرطوب کننده‌های مناسب پوست چرب و جوشدار و تونرها استفاده کرد.
در شب قبل از هر چیز باید با پاک کننده‌های فاقد چربی و اسانس و بر پایه آب پوست خود را پاک کنید.
مراقبت از چشم
با استفاده از یک پد یا گلوله پنبه‌ای یا پد چشم با استفاده از آب ملایم آلودگی‌ها را از دور تادور چشم خود پاک کنید.
با استفاده از پاک کننده‌های مناسب چشم به آرامی از گوشه خارجی چشم تا بینی آرایش چشم را پاک و کاملا تمیز کنید. این کار سبب می‌شود تا چربی‌ها در کنار این آلودگی‌ها تجمع پیدا نکنند و جوش‌های ریز سر سفید کوچک دور چشمان شما ظاهر نگردد.
مراقبت از گردن
تیرگی پوست گردن شما و جوش‌های ریزی که در آن می بینید نیاز به مراقبت دارد.
پوست چرب و جوشدار فقط مربوط به پوست صورت شما نیست بلکه گردن و حتی ناحیه‌ای از سینه که در معرض بیشتر آلودگی‌ها و نور خورشید است نیز نیاز به مراقبت دارند.
باید در شب گردن و قفسه سینه را نیز تمیزکرد و سپس از مرطوب کننده مناسب استفاده کرد. تونر در انتها به شما کمک می‌کند تا از افتادگی و شل شدن پوست جلوگیری کنید.
کرم شب پیشنهاد مناسبی برای مراقبت از پوست قبل از خواب است که از پیری زودرس پوست جلوگیری می‌کند.
مراقبت هفتگی
تمیز کردن مرتب و درست برای پوست چرب و جوشدار بسیار مهم و حیاتی است زیرا که تجمع چربی‌ها با سلول‌های مرده سطح پوست و آلودگی‌ها منافذ پوست را مسدود کرده و مشکلاتی را ایجاد می‌کنند.
مراقبت‌هایی لازم است تا پوست چرب و جوشدار سالم بماند.
استفاده از لایه بردارها
استفاده از لایه بردارها برای پوست چرب و جوشدار هفته‌ای یک یا دوبار نیاز است. لایه‌برداری سبب می‌شود تا آلودگی‌ها و سلول‌های مرده سطحی و چربی‌های اضافه از منافذ پوست عمیقا پاک شود و سطح پوست و منافذ آن تمیز می‌شود. این سبب می‌شود تا منافذ مسدود نشده و کوچک به نظر برسند.
احتیاط کنید لایه برداری بیش از اندازه سبب خشکی پوست می‌شود.
استفاده از اسکراب و ماسک
استفاده از ماسک و اسکراب‌ها برای تمیز کردن عمیق منافذ پوست چرب و جوشدار مناسب است. ماسک خاک رس با خواص بهبود دهنده حالت پوست بویژه در فصل تابستان و بهار ضرورت دارد. البته فراموش نکنید که باید فاقد اسانس باشند. هفته‌ای حداقل دوبار در بهار و تابستان و یکبار در پاییز و زمستان باید استفاده شود.
این تمیزکننده‌ها کثیفی‌ها و آلودگی‌هایی را که در منافذ گیر افتادند را جابه‌جا و پاک می‌کنند و لایه خارجی پوست که سلول‌های مرده مانده بر سطح پوست هستند را نیز پاک می‌کنند.
به این ترتیب تجمع چربی وآلودگی ایجاد نشده و جوش و آکنه و…. ایجاد نمی‌شود.
توصیه‌های لازم برای مراقبت از پوست چرب و جوشدار
هدف از درمان و مراقبت از پوست چرب و جوشدار خالی کردن پوست از چربی نیست بلکه هدف کنترل چربی و از بین بردن درخشش پوست است.
بایدها و نبایدهایی را در طول روز و همیشه باید رعایت کرد تا پوست چرب و جوشدار را بیشتر کنترل کنیم.
بایدها
- نوشیدن ۸ لیوان آب کافی در روز
- استفاده از محصولات برپایه آب، فاقد چربی و اسانس
- استفاده از تونرها و جمع کننده‌ها در روز و شب
- استفاده از ماسک خاک رس حداقل دوبار در هفته در بهار و تابستان و یک بار در هفته در پاییز و زمستان
- اجتناب از خوردن غذاهای چرب
نبایدها
- عدم استفاده از کرم‌ها و لوسیون‌ها و صابون‌های بر پایه چربی
- از پدهای درمانی مخصوص آکنه به عنوان تونر به صورت دائم استفاده نکنید. این پدها پوست را خشک می‌کنند.
- از پدهای زبر و مالش و ساییدن پوست با الیاف زبر و پلاستیکی خودداری کنید. این ساییدن و زبری باعث می‌شود که پوست ملتهب شده و منافذ آن بازتر شوند.
- از الکل خالص، پراکسید هیدروژن و آب لیمو به عنوان جمع کننده پوست استفاده نکنید.
سخن پایانی
داشتن ظاهری زیبا و پوستی شاداب و جوان برای همه افراد به ویژه جوانان بسیار اهمیت دارد. به وجود آمدن جوش‌های زیاد بر سطح پوست باعث نگرانی و استرس در افراد شده و این خود سبب التهاب پوست می‌شود.
استفاده از رژیم غذایی سالم، کم چرب، سرشار از فیبر و آنتی اکسیدان و استفاده از شوینده‌های مناسب و درنهایت استفاده درست از محصولات آرایشی و مراقبت از پوست و مراجعه به داروخانه آنلاین نسخه اول برای جلوگیری و درمان پوست چرب و جوشدار توصیه می‌شود.
