اکسیدان مو، یکی از ترکیباتی است که باید هنگام استفاده از رنگ مو استفاده شود. اکسیدان، جزئی جدایی ناپذیر از انواع رنگ مو است. تغییر رنگ اصلی مو با استفاده از رنگ های شیمیایی یک روش رایج در بین آقایان و زنان است. رنگ های مو بر اساس خاصیت حفظ رنگ، به دسته های مختلف شامل رنگ های موقت، نیمه دائمی و دائمی، طبقه بندی می شوند.

رنگ های موقت مو عموماً به رنگ هایی گفته می شود که برای استفاده از آن به اکسیدان مو نیازی نیست. به این رنگ ها، رنگ های غیر اکسید کننده نیز گفته می شوند، زیرا فرآیند رنگ آمیزی بدون هیچ گونه اکسید کننده یا اکسیدان انجام می شود. مدت زمان ماندن روی بافت موها در این رنگ مو، بسیار اندک است و موها در اولین شستشوی شامپو از بین می رود.

انواع رنگ مو نیمه دائمی از “آمین های نیترو آروماتیک” یا رنگ های “آمینه نیتروآنتروکینون” معطر تشکیل شده اند که به مو منتقل و متصل می شوند، اما این اتصال، محکم و با ثبات نیست. رنگ موهای دائمی به دلیل داشتن ماده اکسیدان مو که برای رنگ پذیری بیشتر، مورد استفاده قرار می گیرند، رنگ موهای اکسیداسیون نامیده می شوند. شاید بهتر باشد نگاه دقیق تری به اکسیدان مو داشته باشیم.

اکسیدان مو چیست و فرمولاسیون آن چگونه است؟

اکسیدان مو، یک واسطه فعال است که با رنگ مو واکنش نشان می دهد و اتصال بهتر رنگ روی موها را فراهم می کند. به طور کلی، رنگ های مو دائمی با اکسیدان، رنگ موهای مقاوم در برابر شامپو هستند. برخی از رنگ موها می توانند باعث ایجاد واکنش های آلرژیک یا حساسیت شوند که ممکن است سوزش پوست و ریزش مو را به دنبال داشته باشد. استفاده بیش از اندازه رنگ مو و اکسیدان مو قوی، این حالت ها را ایجاد می کند.

همچنین، فرمولاسیون اکسیدان مو ممکن است با گذشت زمان، تغییر کند. نگرانی های اصلی در مورد رنگ مو، در درجه اول اکسیداسیون رنگ مو است و در رتبه های بعدی، حساسیت ها و آلرژی های پوستی ناشی از تماس در طولانی مدت است. رنگ های مشتق شده “اکسیداسیون پارادیامین” نسبت به سایر مشتقات آمین، دارای پتانسیل حساسیت زایی بیشتری هستند.

P-phenylenediamine یا P-فنیلن دی آمین، مهمترین عنصر رنگ حاوی اکسیدان مو است. این ترکیب، مهم ترین نگرانی درباره مصرف بیش از حد انواع رنگ مو دائمی حاوی اکسیدان های قوی می باشد. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا بهتر متوجه شوید که اکسیدان چگونه روی موها و رنگ پذیری آنها تأثیر می گذارد.

تاریخچه استفاده از انواع رنگ مو و اکسیدان مو

از ابتدای تمدن بشری، انسان ها به استفاده از مواد آرایشی، ترکیبی از مواد طبیعی گیاهی، مواد چربی حیوانات و غیره گرایش داشته است. تغییر رنگ مو با استفاده از ماده شیمیایی – رنگ، یک روش رایج در بین مردان و زنان بوده است. رنگ های طبیعی، نقش اساسی در زندگی انسان دارند.

در روزهای آغازین، یعنی زمان هایی که از رنگ های طبیعی برای رنگ آمیزی لباس، لوازم آرایشی، دارویی و برخی دیگر از اهداف استفاده می شد، به دلیل اهمیت تجزیه پذیری و نگرانی های محیط زیست، مصرف اکسیدان ها کمتر رواج داشت. رنگ های طبیعی دارای تجزیه پذیری بالاتری هستند، سازگار با محیط زیست بوده و برای انسان، ایمن تر می باشند.

امروزه رنگ مو در گروه رنگ های مصنوعی در مرحله توسعه قرار دارد و پیشرفت های چشمگیری در تولید انواع رنگ موی بی ضرر، حاصل شده است. این ترکیبات حاوی رنگ های اصلی مو و اکسیدان مو هستند. طبقه بندی این محصولات بر اساس رفتار اکسیدان و نوع رنگ مو روی موهای افراد انجام می گیرد. برخی از رنگ های مو مستقیماً بدون هیچگونه ماده اکسیدان، رنگ را ایجاد می کنند. این رنگ ها در دسته رنگ های غیر اکسید کننده شناخته می شوند.

تقریباً ۹۰٪ از رنگ موهای فروخته شده در بازار، متعلق به دسته رنگ مو اکسیداتیو هستند زیرا این محصولات حاوی اکسیدان مو در فرمولاسیون ترکیبی بوده اند. اکسیژن موجود در ترکیب اولیه اکسیدان، برای اکسیداسیون ماده رنگ و شروع مکانیسم واکنش و ایجاد یک رنگ دلخواه برای مو بسیار مفید خواهد بود. اکسیدان به حالت طبیعی، شبیه به کرم یا لوسیون است.

تاریخچه اکسیدان

انواع مختلفی از ماده اکسیدان، مایعی حاوی مواد اکسید کننده برای رنگ مو با پایه لوسیون استفاده می شود. “پراکسید هیدروژن” با فرمول مولکولی H2O2، بهترین نمونه از فرم مایع ماده اکسید کننده است. رنگ مو در کشورهای آسیایی اغلب به فرم پودری رایج هستند. در قدیم، ماده مؤثره گیاه حنا برای رنگ کردن مو استفاده می شد که البته به اکسیدان نیاز نداشت. فرم پودری رنگ مو باید با آب مخلوط شوند تا غلظت مورد نیاز را تأمین کنند.

امروزه به جای افزودن آب به انواع رنگ مو، از اکسیدان مو برای رقیق کردن استفاده می شود. در طول زمان رقیق شدن، مولکول اکسیژن هنگام واکنش، آزاد می شود. اکسیژن آزاد شده، با مولکول رنگ مو، واکنش نشان می دهد و مکانیسم رنگ آمیزی موها را ارتقا می بخشد. غلظت ماده اکسید کننده (اکسیدان) نقش مهمی در مکانیسم واکنش بازی می کند؛ غلظت های بالاتر اکسیدان مو، باعث افزایش سرعت مکانیسم واکنش و افزایش سرعت رنگ پذیری موها می گردد.

آیا رنگ مو و اکسیدان مو باعث آلرژی می شوند؟

برخی از انواع رنگ مو می توانند باعث ایجاد واکنش های آلرژیک در افراد حساس شوند. این امر به صورت سوزش پوست و مشکلات ریزش مو ظاهر می شود. استفاده مداوم از رنگ مو و اکسیدان مو، این حالت را تشدید می کند. برای اینکه از این عوارض در امان باشید، به راحتی می توانید برچسب رنگ مو و اکسیدان را بخوانید. غلظت مناسب از اکسیدان را مصرف کنید. دستورالعمل مناسب برای انواع اکسیدان، اهمیت دارد. رنگ موها بر اساس خاصیت مقاومت در برابر رنگ، یعنی موقتی، نیمه دائمی و دائمی، در دسته های متفاوت قرار می گیرند. بهتر است نگاه کوتاهی به این رنگ موها بیاندازیم.

۱- رنگ موی موقتی و اثرات اکسیدان مو:

رنگ های موقت، به عنوان رنگ های غیر اکسید کننده شناخته می شوند، زیرا فرآیند رنگ آمیزی بدون هیچ گونه اکسیدان مو انجام می گیرد. مولکول های موقت رنگ مو، وزن مولکولی بالایی دارند و فقط روی سطح مو رسوب می کنند. از رنگ های موقت برای توسعه رنگ های مد روز، استفاده می شود. این رنگ ها قدرت پوشش دهی تمام بافت مو را ندارد. سایه روشن یا تیره ای که این رنگ مو ایجاد می کند شاید، حدود ۱۵% است.

رنگ مو موقتی دارای خصوصیات اسیدی هستند. رنگ مو موقتی دارای ویژگی های آنیونی و حلالیت بیشتر در آب هستند، بنابراین با اولین شستشو با شامپو به راحتی پاک می شوند. رنگ مو موقت برای افرادی مناسب است که به رنگ های فانتزی برای کوتاه مدت علاقه مند هستند.

برخی از انواع رنگ مو می توانند باعث ایجاد واکنش های آلرژیک در افراد حساس شوند. این امر به صورت سوزش پوست و مشکلات ریزش مو ظاهر می شود. استفاده مداوم از رنگ مو و اکسیدان مو، این حالت را تشدید می کند. برای اینکه از این عوارض در امان باشید، به راحتی می توانید برچسب رنگ مو و اکسیدان را بخوانید. غلظت مناسب از اکسیدان را مصرف کنید. دستورالعمل مناسب برای انواع اکسیدان، اهمیت دارد. رنگ موها بر اساس خاصیت مقاومت در برابر رنگ، یعنی موقتی، نیمه دائمی و دائمی، در دسته های متفاوت قرار می گیرند. بهتر است نگاه کوتاهی به این رنگ موها بیاندازیم.

۱- رنگ موی موقتی و اثرات اکسیدان مو:

رنگ های موقت، به عنوان رنگ های غیر اکسید کننده شناخته می شوند، زیرا فرآیند رنگ آمیزی بدون هیچ گونه اکسیدان مو انجام می گیرد. مولکول های موقت رنگ مو، وزن مولکولی بالایی دارند و فقط روی سطح مو رسوب می کنند. از رنگ های موقت برای توسعه رنگ های مد روز، استفاده می شود. این رنگ ها قدرت پوشش دهی تمام بافت مو را ندارد. سایه روشن یا تیره ای که این رنگ مو ایجاد می کند شاید، حدود ۱۵% است.

رنگ مو موقتی دارای خصوصیات اسیدی هستند. رنگ مو موقتی دارای ویژگی های آنیونی و حلالیت بیشتر در آب هستند، بنابراین با اولین شستشو با شامپو به راحتی پاک می شوند. رنگ مو موقت برای افرادی مناسب است که به رنگ های فانتزی برای کوتاه مدت علاقه مند هستند.

۲-رنگ مو نیمه دائمی و اثرات اکسیدان مو:

اصطلاح رنگ موی نیمه دائمی به آن دسته از محصولاتی گفته می شود که موها را پس از شامپو زدن تثبیت می کند اما برای توسعه رنگ مو، به پراکسید هیدروژن یا اکسیدان مو نیاز ندارد. محصولات نیمه دائمی از “آمین های نیترو آروماتیک” یا رنگ های “آمینو نیتروآنتروكینون” معطر تشکیل شده اند كه به مو نفوذ می کنند اما اتصال آنها بسیار سست است. از آنجا که این رنگها کاملاً روی موها متصل نمی شوند، پس از چند شستشو با شامپو، از مو پاک می شوند. رنگ های مو نیمه دائمی عموماً روی موهای تازه شامپو زده شده اعمال می شوند و اجازه داده می شود تقریباً ۲۰ دقیقه روی مو بماند و سپس موها با آب شسته می شوند.

محصولات رنگ مو دائمی نسبت به رنگ های نیمه دائمی از مقاومت بیشتری در برابر شامپو برخوردار هستند، زیرا مولکول های رنگ، با اکسیدان، اعمال می شوند.

۳-رنگ مو دائمی و اثرات اکسیدان مو:

به دلیل داشتن ماده اکسیدان مو که برای رنگ پذیری مورد استفاده قرار می گیرد، رنگ مو دائمی به عنوان رنگ موهای اکسیداسیون نیز شناخته می شوند. رنگ های مو دائمی به طور کلی حاوی ترکیبات p-diaminines و p-amino phenol هستند که در صورت حضور اکسیژن ناشی از پراکسید هیدروژن یا اکسیدان مو، پراکسید باریم، پراکسید کلسیم و … اکسیده می شوند و واسطه های فعال را تشکیل می دهند. یک واسطه فعال، تثبیت و اتصال بهتر رنگ مو را فراهم می کند. به طور کلی، رنگ های دائمی، رنگ موهای مقاوم در برابر شامپو هستند.

سخن پایانی

بسیاری از مراجع تحقیقاتی و مطالعاتی، نسبت به استفاده از انواع رنگ مو به همراه اکسیدان مو، هشدار داده اند. آلرژی و سم شناسی، دو مقوله مهم در این زمینه است. برخی مولکول های رنگ مو، مواد نگهدارنده و برخی از مواد معطر و البته اکسیدان رنگ مو، می تواند در موارد حاد، سمی و خطرناک باشد. اکسیدان در غلظت های ۳%، ۶% و ۹% و ۱۲% فعلاً استفاده می شود. نگرانی های اصلی در این باره، خطرات آلرژی، سمی بودن، ابتلا به سرطان ها، حساسیت های پوستی و مشکلات مو می باشد.

رنگ مو از مشتقات اکسیداسیون پارادیامین در مقایسه با سایر مشتقات آمین، پتانسیل حساسیت بیشتری دارند. P-phenylenediamine ماده اصلی رنگ موهای اکسیداسیون است و رنگ های اکسیداسیون، بیشترین استفاده از همه رنگ موها استفاده می شود.

علائم حساسیت رنگ مو و اکسیدان مو در حاشیه پوست سر و اطراف گوش و خارش پوست مشاهده می شود. گاهی اوقات، اثراتی روی صورت به خصوص در اطراف پلک ها ایجاد می شود. معمولاً علائم، چند ساعت پس از فرایند رنگ آمیزی مشاهده می شود. در این صورت برای جلوگیری از اثرات منفی، استفاده از رنگ مو دائمی و اکسیدان مو را به حداقل کاهش دهید.