آنچه در این مقاله می خوانیم:

• کیت تخمک گذاری چگونه کار می کند؟

• مانیتورهای باروری

• نکات پیش از به کارگیری کیت تخمک گذاری

• استفاده از بزاق دهان برای آزمایش باروری

• تفسیر نتیجۀ کیت تخمک‌گذاری

کیت تخمک گذاری چگونه کار می کند؟

برای تشخیص و بالا بردن شانس بارداری، استفاده از کیت تخمک گذاری یکی از بهترین راه­ ها برای تخمین زمان مناسب رابطه زناشویی پیش از بارداری است؛ تست با کیت تخمک گذاری مشخص می­کند که بدن فرد در سیکل ماهانه خود چه زمانی وارد مرحله اوج باروری می­شود؛ پیشرفت تکنولوژی در پزشکی، استفاده از کیت تخمک گذاری را به یکی از معتبرترین گزینه­ های تشخیصی تبدیل کرده است.

کیت تخمک گذاری با بی بی چک متفاوت است و میزان نوسان هورمون LH در ادرار را شناسایی کرده و می گوید چه زمانی تخمک گذاری انجام می شود؛ تست با کیت تخمک گذاری، بر اساس میزان LH موجود در ادرار، زمان تخمک­ گذاری را پیش­بینی می­کند؛ بعضی کیت های تخمک گذاری نیز برای پیش­بینی زمان تخمک گذاری به بررسی تغییرات بزاق دهان می پردازند.

این روزها به دلایل مختلف نیاز روزافزونی به کنترل مؤثر باروری و تشخیص زمان تخمک گذاری وجود دارد؛ بسیاری از خانم­ها زمان زیادی را صرف فهمیدن زمان تخمک­ گذاری خود می­کنند تا بتوانند باردار شوند و یا در مقابل از باروری جلوگیری کنند؛ کیت تخمک گذاری در عرض چند ساعت یا چند روز زمان آزاد شدن تخمک را پیش­بینی می­کنند.

هر تخمک پس از آزاد شدن 12 الی 24 ساعت، قابلیت بارور شدن دارد.

کیت تخمک گذاری دارای دو خط است که یکی از آن ها خط کنترل و نشان دهنده سالم بودن کیت و خط دوم خط آزمایش است؛ هنگامی که خط دوم تیره ­تر و یا همرنگ خط کنترل باشد به این معناست که میزان LH بالا رفته است.

مانیتورهای باروری

مانیتورهای باروری دستگاه­های الکتریکی کوچکی هستند که میزان استروژن و هورمون LH موجود در ادرار را شناسایی می­کنند؛ کاربرد اصلی آن ها، پیش­بینی زمان به اوج رسیدن چرخه تخمک­ گذاری است؛ این دستگاه چرخه تخمک­ گذاری فرد را ثبت کرده و روزهای اوج آن را شناسایی می­کند .

نکات پیش از به کارگیری کیت های تخمک گذاری

باید زمان استفاده از چارت توسط فرد مشخص شود؛ در ابتدا میانگین تعداد روزهای چرخه قاعدگی فرد محاسبه گردد؛  طول هر چرخه برابر  است با فاصله اولین روز قاعدگی تا اولین روز قاعدگی ماه بعد. با توجه به اینکه اگر چرخه­ های قاعدگی نامنظم باشد، باید برای انجام تست چرخه کوتاه تر درنظر گرفته شود.

باید توجه شود که:

• تست با کیت تخمک گذاری را نباید صبح زود انجام داد چرا که در این ساعات ساختار ادرار متفاوت بوده و ممکن است نتیجه­ تست اشتباه شود.
• باید برای جمع­ آوری ادرار از ظرفی استریل استفاده گردد.
• کارت تست با کیت تخمک گذاری از جعبه­ اش خارج شود.
• میله تست باید به صورت عمودی نگه داشته و سر کمان­ها رو به پایین باشد.
• میله تست درون ظرف به صورتی که 4 سانتیمتر از آن درون ظرف باشد قرار گیرد و حداقل ۵ ثانیه در همان حال بماند (اگر میله مدت زمان بیشتری در ظرف باقی بماند نتیجه تست ممکن است اشتباه شود)
• میله نباید بیشتر از حد خط توقف پایین رود.
• بعد از مدت گفته شده میله  باید روی سطحی صاف قرار گیرد.
• پس از ۵ الی ۱۰ دقیقه نتیجه تست با کیت تخمک گذاری قابل مشاهده است (برای این کار دستورالعمل­های روی بسته‌بندی کیت را مطالعه کنید)
• اگر خط کنترل قابل مشاهده نباشد نتیجه تست تخمک گذاری معتبر نخواهد بود.
• اگر در مقایسه با خط کنترل، خط آزمایش تیره تر و یا هم رنگ آن است میزان LH بالا رفته و در ۳۴ تا ۳۶ ساعت آتی تخمک گذاری شروع خواهد شد.
• هنگامی که میزان LH بالا رفته باشد دیگر نیازی به ادامه آزمایش تخمک گذاری نیست.
• اگر هر دو خط قابل مشاهده هستند اما خط آزمایش به اندازه خط کنترل تیره نیست میزان LH هنوز بالا نرفته است.

استفاده از بزاق دهان برای آزمایش باروری

این روش یک شیوه ساده برای شناسایی زمان باروری است؛ هنگامی که یک خانم در مرحله تخمک­ گذاری باشد بزاقش الگویی شبیه به برگ درخت سرخس خواهد داشت؛ شکل گرفتن این الگو به دلیل افزایش میزان نمک و استروژن است؛ البته کیت این روش تشخیص در ایران موجود نیست ولی اشاره به روش استفاده از آن خالی از لطف نیست.

مراحل استفاده از روش تشخیص زمان تخمک گذاری از طریق براق دهان:

• صفحه شیشه ای قابل تعویضی که به همراه دستگاه در بسته بندی قرار گرفته است باید به بزاق آغشته شود.
• به بزاق فرصت خشک شدن داده شود و سپس با استفاده از میکروسکوپ، صفحه شیشه ای آغشته به بزاق خشک، مشاهده گردد.
• در حالت طبیعی الگوهای نقطه ای و دایره ای شکل دیده خواهد شد اما اگر زمان تخمک گذاری نزدیک باشد، الگویی شبیه به برگ سرخس قابل مشاهده است. اگر جواب تست مثبت باشد احتمالاً به دوران تخمک گذاری فرد نزدیک شده است.

به طورکل

این تست به زنان کمک می کند که میزان هورمون LH که ممکن است یک یا دو روز پیش از شروع تخمک گذاری در ادرار ، تا پنج برابر بیشتر شود را بسنجند. این افزایش میزان LH از ۳۶ الی ۳۴ ساعت پیش از تخمک گذاری رخ می دهد؛ این زمان بیشترین میزان باروری خواهد بود و داشتن رابطه جنسی در این روزها می تواند شانس بارداری موفقیت آمیز را بالا ببرد.

تفسیر نتیجۀ کیت تخمک‌گذاری

بیشتر کیت‌های تخمک‌گذاری دارای یک خط کنترل است که میزان پایه‌ای را نشان می‌دهد که می‌توان از طریق آن مثبت یا منفی بودن آزمایش را مشخص کرد؛ خط آزمایش نشانگری است که رنگ آن نشان‌دهندۀ نتیجۀ آزمایش است؛ با مقایسۀ خط کنترل و خط آزمایش می‌توان پی به مثبت یا منفی‌ بودن آزمایش برد؛ به عنوان مثال:

نتیجۀ مثبت: در واقع مثبت بودن آزمایش به معنای افزایش میزان LH موجود در ادرار است؛ اگر خط آزمایش هم‌رنگ یا تیره‌تر از خط کنترل شود به معنای مثبت ‌بودن آزمایش است.

نتیجۀ منفی: اگر میزان LH موجود افزایش نیافته باشد، ممکن است خط آزمایش خیلی کم‌رنگ‌تر از خط کنترل باشد یا اصلاً مشاهده نشود؛ توجه کنید که همیشه مقداری هورمون LH در ادرار وجود دارد اما این میزان قبل از تخمک‌گذاری تا چند برابر افزایش می‌یابد، پس یک خط آزمایش کم‌رنگ نشان‌دهندۀ جواب مثبت نیست؛ خط آزمایش در یک نتیجۀ منفی ممکن است پس از مدتی محو شود.

سخن پایانی

کیت‌های تخمک‌گذاری موجود در بازار معمولاً نتایج قابل اطمینانی را در اختیار می گذارند؛  تفاوت آن ها ممکن است در امکانات جانبی موجود همراه محصول باشد مثلاً بعضی از آن ها دارای قطره‌چکان هستند؛ پس لازم نیست حتماً یک برند گران‌قیمت خریداری شود؛ بهتر است برندی که بیشترین تعداد تست (کارت) را در یک دوره تحویل می دهد، خریداری شود.

بعضی از انواع این کیت ها قابلیت انتصال و انتقال اطلاعات به سیستم های رایانه ای و موبایل هستند که امکان ایجاد بانک اطلاعاتی در این خصوص را فراهم می سازد.