مشخصات سرخارگل

سرخارگل؛ اکیناسه یا اکیناشا با نام علمی (Echinacea angustifolia)، گیاهی علفی و چند ساله از خانواده کاسنی و بومی آمریکای شمالی است. ارتفاع این گیاه در طبیعت به حدود ۱ تا ۱٫۵ متر می‌رسد. ساقه گیاه انشعابات فراوانی دارد و دارای پرزهای زبر و خشن است. گل‌ها معمولاً به رنگ ارغوانی، صورتی، قرمز ارغوانی، زرد و نارنجی دیده می‌شوند و دیسک مرکز آن‌ها (گل‌های لوله‌ای) سبز تیره، قهوه‌ای تیره و یا سیاه است. گلدهی سرخارگل از اواسط تابستان آغاز می‌شود و تا اوایل آبان ماه ادامه دارد. گیاه سرخارگل در فلور طبیعی ایران وجود نداشته است و برای اولین بار در سال ۱۳۷۲ توسط دکتر رضا امیدبیگی به ایران آورده و توسط آقای دکتر سید محمد فخر طباطبایی به نام سرخارگل نامگذاری شد. هم اکنون به دلیل شرایط مساعد پرورش این گیاه، کشت آن در کشور انجام می‌شود. از معروف‌ترین گونه‌های سرخارگل، اکیناسه پورپورا است که به خوبی در شرایط آب و هوایی شمال ایران قابل کاشت و پرورش است. بازدهی اقتصادی این گیاه تا ۴ سال است و پس از آن باید مجددا کاشته شود. نام دیگر گیاه سرخار گل اکیناسه می باشد.

اندام دارویی

همه قسمت‌های گیاه به ویژه ریشه‌ها کاربرد دارویی دارند. بهترین زمان برای جمع‌آوری اندام دارویی، پس از دوره گلدهی گیاه است. برای این منظور باید ریشه‌های گیاه را از زمین خارج کرد، آنها را شست و خرد کرد و پس از خشک شدن به صورت پودر درآورد.

خواص سرخارگل (طبیعت و خواص درمانی)

طبع سرخارگل براساس طب سنتی گرم و خشک است. سرخارگل یا اکیناسه، گیاهی با خواص درمانی بی‌شمار است که علاوه بر طب سنتی، در صنعت داروسازی، تولید فرآورده‌های بهداشتی و آب‌نبات‌های دارویی نیز کاربرد فراوان دارد. این گیاه هم‌اکنون یکی از پرفروش‌ترین گیاهان دارویی در دنیا است و در کشور ما نیز محصولات متنوعی از آن با کیفیت بسیار بالا، به بازار دارویی عرضه می‌شود. قرص فیتوکلد، قرص رمیکلد، زینکلد و پماد ب ب کلد برای درمان سرماخوردگی و عفونت‌های ویروسی، پماد کالندیت ای برای التیام زخم‌ها و محلول خوراکی عصاره اکیناسه و قرص ایمواستیم برای تقویت سیستم ایمنی، برخی از داروهای حاوی سرخارگل هستند. از این گیاه همچنین داروهایی به شکل مکمل‌های ورزشی برای افزایش استقامت ورزشکاران تولید می‌شود. همچنین به تازگی جنبه‌های جدیدی از خواص سرخارگل برای رفع اضطراب و افسردگی، مبارزه با سرطان و کاهش عوارض جانبی شیمی درمانی شناخته شده است. برخی از مهم‌ترین فواید درمانی و خواص سرخارگل به شرح زیر است:

۱) کمک به درمان سرماخوردگی و عفونت‌های ویروسی

یکی از مهم‌ترین خواص این گیاه، درمان سرماخوردگی، کاهش طول دوره این بیماری، مقابله با عفونت و کمک به بهبود اختلالات تنفسی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد مصرف فرآورده‌های طبیعی این گیاه، سدی در برابر ویروس‌ها است، به طوری که در پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی و آنفولانزا نیز نقش اساسی دارد. کمک به معالجه برونشیت، درمان عفونت‌های ریوی، درمان انواع آنفولانزای ویروسی نوع A و B، سینوزیت و بهبود گلودرد از دیگر کاربردهای درمانی گیاه سرخارگل است.

۲) تقویت سیستم ایمنی بدن

سرخارگل از مشهورترین و موثرترین گیاهان برای افزایش ایمنی بدن است. این گیاه با افزایش میزان گلبول‌های سفید، سیستم دفاعی بدن را تقویت می‌کند. همچنین تولید ایمونوگلوبین و اینترفرون (نوعی پروتئین حیاتی برای سیستم دفاعی بدن) را افزایش می‌دهد. علاوه بر این ترکیباتی مانند آلکامیدها و پلی‌آلکین‌ها که در عصاره سرخارگل یافت می‌شوند، نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی غیر اختصاصی دارند و سبب ایجاد واکنش قوی‌تری در برابر عوامل بیماری‌زا می‌شوند. بررسی‌های بالینی در آلمان نشان داد فرآورده‌های دارویی محتوی گیاه سرخارگل دارای اثر قطعی و تحریک کننده قدرت دفاعی و ایمنی بدن در برابر بیماری‌ها هستند. این پژوهشگران دریافتند که بیشترین تحریک سیستم ایمنی بدن، بین ۳ تا ۶ روز پس از دریافت اولین دوز داروی سرخارگل ایجاد می‌شود. همچنین افزایش ایمنی در بدن ورزشکاران حرفه‌ای، افراد در معرض استرس‌های شغلی شدید و کاهش خستگی مفرط از خواص این گیاه برای بالا بردن قدرت سیستم ایمنی بدن است.

۳) رفع افسردگی و کمک به درمان بیش‌فعالی

گیاه سرخارگل حاوی اسید رزماریک و اسید کافئیک است که بر روی کاهش اضطراب و بهبود سلامت روان موثر است. همچنین استفاده از آن به عنوان یکی از داروهای گیاهی مفید برای درمان بیش‌فعالی کودکان و رفع اختلال کم توجهی ناشی از بیش‌فعالی توصیه می‌شود. آلکیل آمید موجود در سرخارگل می‌تواند فشار را در عصب مغزی کاهش دهد و باعث ایجاد آرامش در فرد شود.

۴) درمان زخم‌ها و التهابات پوستی

کمک به درمان انواع زخم و جراحت، اگزما، زخم‌های ناشی از سوختگی، سوختگی پای نوزادان بر اثر ادرار، کمک به درمان سریع‌تر شقاق سینه و التیام زخم بستر از خواص درمانی گیاه سرخارگل برای بیماری‌های پوستی است. خاصیت ضد التهاب، ضدعفونی کننده و ضد میکروب این گیاه در فهرست خواص اکیناسه در دارونامه‌های معتبر بین‌المللی  ثبت است. ترکیبات مفید موجود در این گیاه، همچنین سبب محافظت پوست در برابر استرس اکسیداتیو و بهبود هیدراسیون پوست می‌شود. کرم‌ها و ژل‌های حاوی گیاه سرخارگل به ویژه گونه اکیناسه پورپورا، در بهبود خشکی و کاهش چروک پوست، درمان اگزما، جوش و آکنه و زخم‌های واریس ساق پا بسیار مفید بوده‌اند.

۵) کاهش عوارض شیمی درمانی

این گیاه علاوه بر توانایی ویژه در مبارزه با عفونت‌ها و اثرات ضد ویروسی و ضد قارچی که دارد، می‌تواند به از بین بردن عوارض جانبی درمان‌های سرطان مانند شیمی درمانی کمک کند و باعث کاهش اثر منفی شیمی درمانی و رادیو درمانی روی سیستم ایمنی بدن بیماران سرطانی شود. از ریشه این گیاه به عنوان درمان کمکی در عفونت‌های ناشی از شیمی درمانی استفاده می‌شود. تحقیقات بر روی قربانیان فاجعه چرنوبیل در اوکراین، نشان داد که مصرف عصاره سرخارگل می‌تواند در کاهش عوارض ناشی از تشعشعات هسته‌ای نیز موثر باشد.

۶) کمک به درمان انواع تبخال و برفک

یکی دیگر از مهم‌ترین موارد مصرف گیاه دارویی سرخارگل، کمک به درمان انواع تبخال و برفک (عفونت‌های ویروسی و قارچی که ممکن است در دهان، گوش و حلق و بینی، پوست و حتی دستگاه تناسلی بروز کند) است. مصرف خوراکی مایع سرخارگل، به میزان قابل توجهی، بازگشت و عود کردن بیماری ناشی از این عفونت‌ها را کاهش می‌دهد. به دلیل همین ویژگی از عصاره این گیاه در فرمولاسیون خمیر دندان‎ها نیز استفاده می‌شود؛ تا چنانچه بر اثر مسواک زدن آسیبی به بافت دهان وارد شد، مواد موثره سرخارگل به سرعت آن را ترمیم کنند.

7) پیشگیری و کمک به درمان سرطان و ایدز

مواد فیتوکمیکال موجود در گیاه سرخارگل، در پیشگیری از سرطان، مبارزه با تومورها و مقابله با انواع عفونت‌ها از جمله ایدز نقش بسیار موثری دارند.

عرق سرخار گل

عرق سرخار گل یا اکیناسه خواص بسیاری برای سینوزیت، التهاب دهان، عفونت های تنفسی دارد و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.

عصاره سرخار گل

از عصاره این گیاه برای ساخت داروهای زیادی استفاده می شود و نقش بسیاری در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. این عصاره نقش ضد ویروسی در برابر آنفلونزا و سرماخوردگی دارد.

طرز تهیه دمنوش سرخارگل

همه بخش های سرخار گل قابلیت مصرف و خواص دارویی دارد اما ریشه آن بیشتر مورد توجه است و دمنوش ریشه این گیاه خواص بسیاری دارد. برای این منظور مقداری ریشه سرخار گل را در قوری ریخته و بگذارید دم بکشد و سپس آن را صاف کرده و مصرف کنید.

عوارض گیاه سرخارگل

1. ایمنی استفاده از این گیاه در دوران بارداری یا هنگام شیردهی هنوز نامشخص است، بنابراین مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی ممنوع است.

2. مصرف مداوم سرخارگل و فرآورده‌های دارویی حاوی آن، برای بیشتر از ۸ هفته ممنوع است. بهترین طریقه مصرف سرخارگل، استفاده از آن به صورت مقطعی به مدت یک تا دو هفته و سپس قطع مصرف آن برای چند هفته است تا فعالیت طبیعی سیستم ایمنی بدن مختل نشود.

3. شایع‌ترین عوارض جانبی سرخارگل شامل علائم دستگاه گوارش مانند حالت تهوع یا درد معده است. همچنین راش، خارش پوست، ورم، و تنگی نفس از علائم حساسیت به این گیاه است.

4. مصرف این گیاه برای افراد با سابقه حساسیت به گیاهان خانواده کاسنی، افراد دیابتی و افراد دچار بیماری‌های خاص ممنوع است.

5. مصرف سرخارگل می‌تواند خروج کافئین از بدن را به تأخیر بیندازد و غلظت کافئین خون را تا ‏‎۳۰ ‎‏ درصد افزایش دهد. افزایش غلظت کافئین با عوارض جانبی مانند عصبانیت، سردرد و افزایش ضربان قلب همراه خواهد بود. ‏

6. در بیماری‌های خود ایمنی مانند بیماری آرتریت روماتوئید و لوپوس، مصرف فرآورده‌های دارویی گیاه سرخارگل ممنوع است. زیرا به دلیل تحریک سیستم ایمنی بدن توسط این گیاه، مصرف آن ‏منجر به افزایش آسیب بیماری می‌شود.

7. استفاده از گیاه سرخارگل با داروهای سرکوب کننده ایمنی، داروهای کورتونی و برخی داروهایی که توسط آنزیم‌های کبدی متابولیزه می‌شوند، تداخل دارویی دارد.

مراجع:

دائره المعارف گیاهان دارویی

فارماکوپه گیاهی ایران

https://www.shape-able.com/benefits-of-echinacea.html

https://www.webmd.com/diet/health-benefits-echinacea

مشخصات سیر

سیر با نام علمی (Sativum. Allium) گیاهی علفی، دائمی، پیازدار و تک لپه از خانواده سوسنیان است. این گیاه بین 60 تا 120 سانتی‌متر ارتفاع دارد و به عنوان گونه‌ای زراعی در بیشتر نقاط جهان کشت می‌شود. برگ‌های آن باریک و نواری شکل به رنگ سبز تیره بوده، و نصف ساقه را می‌پوشاند. بخش بالایی این گیاه دارای گل‌های ارغوانی متمایل به سفید است که به صورت یک چتر در انتهای ساقه ظاهر می‌شوند. ریشه آن مرکب از تعدادی پیازچه کوچک است که در اصطلاح سیرچه می‌گویند. سیرچه‌ها توپر و گوشتی هستند و توسط پوست نازک خشکی پوشیده شده‌اند. این پوست بعداً از بین رفته و سیرچه‌ها آزاد می‌شوند. هر بوته حدود 5 تا 12 عدد سیر دارد. سیرچه‌ها در سال اول کاشت تشکیل می‌گردند.

اندام دارویی

پیاز یا ساقه زیرزمینی گیاه، اندام دارویی آن را تشکیل می‌دهد. البته برگ، دانه و گل آن نیز به مصارف طبی می‌رسد. این پیاز از چند پیازچه کوچک و پهن با نام سیرچه تشکیل شده است. زمان جمع‌آوری سیر از اواخر بهار تا اواسط تابستان بر حسب تاریخ کاشت متفاوت است. زرد شدن برگ‌های گیاه نشانه رسیدن محصول می‌باشد.

خواص سیر (طبیعت و خواص درمانی)

طبع سیر بسیار گرم و خشک است. این گیاه یک آنتی‌بیوتیک طبیعی با خاصیت ضد قارچ و ضد ویروس قوی است. در حال حاضر، سیر به طور گسترده‌ای برای درمان بیماری‌هایی که به سیستم خون و قلب مربوط می‌شوند، استفاده می‌شود. علاوه بر این، امروزه سیر در بعضی افراد برای پیشگیری از سرطان ریه، سرطان پروستات، سرطان سینه، سرطان معده، سرطان رکتوم و سرطان روده بزرگ تجویز می‌گردد. از این گیاه فرآورده‌های دارویی مختلفی نظیر قرص گارلت و قرص گارسین تولید می‌شود که ضد فشار خون و کاهنده چربی خون هستند. همچنین قرص گیاهی آلیوم اس دینه به عنوان پایین آورنده چربی و فشار خون بالا، گشاد کننده عروق، ضد انعقاد و آنتی آترومی و بازدارنده رشد تومورها مصرف می‌شود. برخی از مهم‌ترین خواص سیر عبارتند از:

کاهش چربی و فشار خون

سیر و فرآورده‌های دارویی آن تاثير بسزايی در كاهش فشار و چربی‌های خون دارند.  نتایج مطالعات امروزه حاکی از این حقیقت است که این گیاه می‌تواند لیپیدهای سرم را تعدیل نماید، فعالیت فیبرینولیتیک را افزایش دهد، چسبندگی پلاکت‌ها را مهار کند و فشار خون را کاهش دهد. علاوه بر این مطالعات نشان می‌دهند مکمل‌های عصاره‌ این گیاه باعث بهبود مشخصات لیپید خون، کاهش سطح کلسترول و تقویت پتانسیل آنتی اکسیدانی آن می‌شوند.

پیشگیری از بیماری‌های قلبی

سیر با کاهش فشار و چربی خون به پیشگیری و درمان اختلات قلبی عروقی مختلف از جمله آترواسکلروز (تصلب شریان‌ها)، کلسترول بالا، حمله قلبی، بیماری‌های عروق کرونر قلب و فشار خون بالا کمک می‌کند. همچنین این گیاه می‌تواند به عنوان یک درمان برای نارسایی‌های قلبی نیز استفاده شود.

پیشگیری و درمان بیماری‌های عفونی

سیر دارای ترکیبات ضد باکتری، ضد ویروس، ضد قارچ و ضد کرم است و در درمان و پیشگیری از بیماری‌های عفونی و ویروسی موثر است. همچنین به درمان بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی، عفونت‌های روده‌ای، عفونت‌های قارچی و برخی عفونت‌های باکتریایی مقاوم به آنتی بیوتیک‌های معمولی و ایدز کمک کننده است. یکی از فرآورده‌های دارویی حاوی این گیاه کرم میکوزین است که از عصاره سیر و آویشن تهیه شده است. اثر هم‌افزایی این دو گیاه سبب شده است که این کرم برای درمان عفونت‌های باکتریال و قارچی واژن اثر درمانی ویژه‌ای داشته باشد.

کمک به درمان سرطان

سیر در پیشگیری و تا حدودی کمک به درمان برخی از سرطان‌ها خصوصاً سرطان روده، ریه، مثانه و پستان موثر می‌باشد. به عنوان نمونه مطالعه‌ای که در مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در چین انجام شد، افرادی که حداقل دو بار در هفته در طول دور‌ه‌ ۷ ساله مطالعه‌ سیر مصرف کردند، ۴۴ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه قرار داشتند. همچنین مطالعه‌ای دیگر نشان داد ترکیبات ارگانیک گوگرد موجود در سیر، در از بین بردن سلول‌های گلیوبلاستوما (نوعی تومور مغزی کشنده) موثر بوده‌اند.

اثرات آنتی‌اکسیدان و سم‌زدا

سیر در درمان مسمومیت مزمن با سرب و نیز آزبستوز (التهاب ریه‌ها به علت استنشاق طولانی مدت ذرات آزبست) کمک کننده است. ترکیبات گوگرد موجود در این گیاه، می‌تواند از آسیب اندام در برابر سم فلزات سنگین محافظت کند. یک مطالعه چهار هفته‌ای روی کارمندان یک کارخانه باتری‌سازی (که در برابر سرب زیادی قرار می‌گیرند) نشان داد که سیر ۱۹ درصد باعث کاهش سطح سرب در خون می‌شود. سیر همچنین باعث کاهش علائم بالینی مسمومیت از جمله سردرد و نوسان فشار خون شد.

کمک به درمان دیابت

مصرف سیر به میزان متوسط می‌تواند سطح قند خون را قبل از غذا در افراد دیابتی و غیر دیابتی کاهش دهد. همچنین در تحقیق دیگری که در مجله‌ کشاورزی و مواد غذایی شیمیایی آمریکا منتشر شد، دانشمندان دریافتند که روغن سیر ممکن است بیماران دیابتی را از کاردیومیوپاتی محافظت کند. این بیماری رایج‌ترین علت مرگ در بین بیماران مبتلا به دیابت است.

درمان دردهای مفصلی

سیر خاصیت ضد التهابی دارد که به علت وجود چهار ترکیب گوگردی مختلف در آن است. این گیاه همچنین با مهار ترشح سیتوکین‌های التهابی که از این طریق مانع پیشرفت آسیب غضروف زانو می شوند، خواص آنتی اکسیدانی و کمک به تنظیم سیستم ایمنی بدن، به خصوص در افراد چاق، در کاهش درد و سفتی مفاصل و به خصوص مفصل زانو موثر است. بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز پس از مصرف سه ماه از دوزهای مناسب قرص سیر، کاهش درد محسوس، بهبود حرکات مفصلی و افزایش دامنه حرکات مفاصل به خصوص مفصل زانو را گزارش کرده‌اند.

خواص سیر ناشتا برای کبد

آلیسین فراوان موجود در سیر که خواص ضد التهابی و ضد باکتری دارد، می‌تواند کبد را پاکسازی کرده و عملکرد کبد را بهبود بخشد. مجله تغذیه در ۲۰۰۲ خواص سیر برای کبد را کاهش کلسترول کل، کلسترول  LDL (لیپوپروتئین با چگالی پایین)، کلسترول VLDL و تری گلیسیرید تشکیل شده در کبد اعلام کرد. مجله نقدهای تغذیه در ۲۰۱۳ نیز مطلبی را انتشار داد که اعلام می‌کرد مصرف منظم سیر می‌تواند از کبد چرب جلوگیری کرده یا آن را کاهش دهد.

تقویت قوای جنسی مردان و حفظ سلامت پروستات

سیر در بالا بردن توانایی جنسی مردان نقش دارد. این گیاه حاوی سولفید هیدروژن است که باعث افزایش جریان خون به ماهیچه‌ها و بهبود گردش خون می‌شود و از این طریق موجب افزایش استحکام نعوظ و طول آن می‌گردد. سولفید هیدروژن موجود در سیر همچنین ارتباط مستقیمی با سلامتی پروستات دارد و از هایپرپلازی خوش خیم پروستات محافظت می‌کند.

درمان ریزش مو

سیر دارای سلنیوم، پتاسیم، روی و آهن می‌باشد که برای رشد موها بسیار مناسب است. همچنین آلیسین موجود در آن در پیشگیری و درمان ریزش مو تاثیر دارد. ترکیبات این گیاه می‌تواند برای درمان آلوپسی آره‌تا که یک بیماری شایع ریزش مو است، مورد استفاده قرار گیرد. آدنوزین موجود در آن علاوه بر ترمیم سلول‌های پوست و مو، به طور مستقیم بر روی پیاز مو تأثیر می‌گذارد و باعث رشد مجدد مو می‌شود. سیر و ترکیبات ارگانو سولفور آن (مانند آلیسین) به علت خواص ضد باکتری و قارچ‌کشی، جایگاه خاصی نیز در درمان شوره سر به خصوص شوره‌های چرب قارچی دارند.

خواص سیر ناشتا برای رحم

عفونت رحم یکی از رایج ترین عفونت هاست که سالانه افراد زیادی را درگیر می کند. مصرف سیر خام به صورت ناشتا سبب از بین رفتن عفونت رحم می شود و سیر این قابلیت را دارد که به طور کامل عفونت را از بین ببرد.

خواص سیر برای معده و روده

سیر برای بسیاری از بیماری های گوارشی مفید است. به عنوان مثال سیر برای درمان بیماری های نفخ، رفلاکس معده، سرطان معده و سوهاضمه موثر است. سیر همچنین برای از بین بردن باکتری های عفونی معده نیز مفید می باشد.

مضرات سیر

1. خوردن سیر با عوارضی همچون بوی بد دهان، احساس سوزش در دهان یا معده، سوزش قلب و مشکلات گوارشی مانند نفخ، تهوع و استفراغ همراه است.
2. سیر ممکن است خونریزی داخلی را افزایش دهد. در افرادی که سیر مصرف کرده‌اند گزارش‌هایی از خونریزی بعد از جراحی وجود دارد.
3. زیاده‌روی در مصرف این گیاه در برخی افراد آسم و واکنش‌های آلرژیک را تشدید می‌کند.
4. فرآورده‌های دارویی سیر هنگام استفاده‌ موضعی بسیار ایمن هستند. با این حال هنگامی که روی پوست قرار می‌گیرند، ممکن است عوارضی شبیه به سوختگی را ایجاد کنند.
5. مصرف سیر در دوران بارداری و شیردهی مانعی ندارد ولی مصرف آن در مقادیر درمانی به دلیل ایجاد انقباضات رحمی، باید تحت نظر پزشک باشد.
6. مصرف همزمان سیر با برخی داروهای ضد ویروس نظیر ساکوناویر توصیه نمی‌شود.

مراجع:

دائره المعارف گیاهان دارویی

فارماکوپه گیاهی ایران

https://www.healthline.com/nutrition/11-proven-health-benefits-of-garlic

https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-300/garlic

اندام دارویی زیتون

قسمت مورد استفاده دارویی درخت زیتون، برگ، میوه و پوست درخت آن است. میوه آن خواص فراوان و ارزش غذایی فوق‌العاده‌ای دارد و از آن روغن تهیه می‌شود. با توجه به اینکه درخت زیتون همیشه سبز و بدون خزان است در تمام طول سال می‌توان برگ‌ها را جمع‌آوری کرد. اما بهترین زمان جمع‌آوری برگ‌های این گیاه برای مصارف دارویی، همزمان با گل دادن درخت یعنی اردیبهشت ماه می‌باشد.

خواص زیتون (طبیعت و خواص درمانی)

طبیعت میوه زیتون رسیده گرم و قابض، میوه نارس آن سرد و خشک، روغن زیتون گرم و خشک و برگ درخت نیز گرم و خشک است. این میوه سرشار از انواع ویتامین به ویژه ویتامین ای، ویتامین آ، آهن و اسیدهای چرب اشباه نشده است. امروزه روغن زیتون در ساخت محصولات آرایشی و بهداشتی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد و افراد زیادی ترجیح می‌دهند به منظور مراقبت از پوست و مو خود از فرآورده‌های طبیعی و گیاهی حاوی آن استفاده کنند. برخی از مهم‌ترین خواص درمانی میوه و برگ این درخت عبارتند از:

پیشگیری از آلرژی

زیتون خاصیت ضد التهاب دارد و در کاهش واکنش‌های آلرژیک مفید است. ترکیبات موجود در این گیاه به عنوان یک آنتی هیستامین عمل کرده و می‌تواند واکنش های حساسیتی را کاهش دهد.

پیشگیری از بیماری های قلبی

بر خلاف بسیاری از روغن‌های دیگر، روغن زیتون ضرری برای قلب ندارد و حتی به تقویت قلب و عروق کمک می‌کند. این میوه حاوی اسیدهای چرب تک غیر اشباعی است که اولئیک اسید نام دارد و می‌تواند از بروز بیماری‌های قلبی جلوگیری کند. همچنین باعث کاهش چربی بد، افزایش چربی خوب خون و کاهش فشار خون می‌گردد. این عوامل شانس ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهند. هیدروکسی تیروزول موجود در آن نیز همانند یک ضد انعقاد عمل می‌کند که همین امر نیز شانس ایجاد لخته‌های خون را کاهش می‌دهد. 

مبارزه با سرطان

برگ و میوه درخت زیتون سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدان و آنتی آنژیوژنیک است که از تولید و انتقال سلول تومور‌های پیشرفته سرطانی جلوگیری می‌کند. این میوه همچنین حاوی آنتوسیانین است که به عنوان یک ماده‌ ضد التهابی، می‌تواند از بروز سرطان جلوگیری کند.

حفظ سلامت دستگاه گوارش و کمک به لاغری

زیتون منبع سالمی از فیبر گیاهی است. وجود فیبر بالا در این میوه باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش و کمک به پیشگیری و درمان اختلالات گوارشی مختلف مانند یبوست، سوء هاضمه و نفخ می‌شود. فیبر همچنین به ایجاد حس سیری در فرد کمک می‌کند. فیبر نه تنها برای بهبود عملکرد سیستم گوارشی و سلامت روده‌ها مفید است بلکه در کاهش وزن و لاغری نیز می‌تواند موثر باشد.

کمک به درمان مشکلات پوست

از خواص این روغن گیاهی برای پوست، کمک به درمان خشکی پوست، رفع خارش، بهبود اگزما و محل گزیدگی حشرات است. روغن زیتون علاوه بر طبیعی‌ بودن و قابلیت مرطوب نگه‌داشتن پوست، دارای آنتی‌اکسیدان‌هایی قوی مانند ویتامین آ و ویتامین ای نیز هست. استفاده از این گیاه در موارد آفتاب زدگی، سرمازدگی، گزش مار، عقرب و حشرات سبب تسکین درد و سوزش و التیام می‌شود.

درمان کم خونی

زیتون سیاه و سبز، به ویژه نوع سیاه، سرشار از آهن هستند و مصرف آن به درمان کم خونی ناشی از فقر آهن کمک می‌کند.

پیشگیری از پیری زودرس

این میوه سرشار از اسیدهای چرب و آنتی‌اکسیدان‌هایی است که پوست را از اشعه فرابنفش محافظت می‌کند و محافظی در برابر سرطان پوست و پیری زودرس پوست است.

کاهش ریزش مو و کمک به درمان شوره سر

روغن زیتون یک نرم کننده‌ طبیعی است که به اعماق مو نفوذ می‌کند. امروزه از این گیاه در ساخت انواع شامپو و محصولات مناسب برای سلامت مو استفاده فراوان می‌شود. این روغن طبیعی رطوبت موها را افزایش می‌دهد، مانع وز شدن موها می‌شود و در بهبود موخوره، ریزش مو و شوره سر موثر است.

پیشگیری از پوکی استخوان و کاهش درد مفاصل

زیتون با کمک به جذب کلسیم، باعث رسوب آن در استخوان‌ها شده و از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند. همچنین این میوه دارای خاصیت ضد التهاب است و مصرف آن موجب کاهش التهابات بدن می‌شود. همچنین باعث کاهش درد و التهاب در مفاصل، ماهیچه‌ها، قسمت‌های آسیب دیده، تاندون‌ها و اندام‌های مختلف بدن می‌شود. به ویژه بیماران مبتلا به آرتریت، نقرس و دیگر بیماری های روماتیسمی، اگر زیتون بخورند، درد آنها کاهش می‌یابد.

خاصیت آنتی باکتریایی زیتون

اولئوروپین یک ترکیب شیمیایی با خاصیت آنتی‌باکتریایی است که در زیتون وجود دارد. از این رو مصرف آن می‌تواند بدن را در برابر عفونت‌ها و باکتری‌های مختلف بیمه کند.

انواع زیتون

انواع زیتون به دو دسته سبز و سیاه تقسیم بندی می شود که این دو، دارای طعمی کاملا متفاوت از هم هستند.

خوردن زیتون در شب

اینکه زیتون در شب خورده شود یا روز، تفاوت چندانی نمی کند و تنها نکته ای که اهمیت دارد این است که زیتون برای جذب بهتر توسط بدن، بهتر است همراه با غذا مصرف شود.

مقدار مجاز مصرف زیتون در روز

به طور میانگین هر فرد می تواند روزانه ده عدد زیتون همراه با غذا مصرف کند.

خواص برگ زیتون

• برگ زیتون سطح قند خون بدن را نیز کاهش می‌دهد و از بالا رفتن قند خون جلوگیری می‌کند.
• دم کرده برگ و پوست درخت زیتون تب‌بر است و به درمان مالاریا کمک می‌کند.
• برگ زیتون دارای مواد آنتی اکسیدان است و اثرات ضد میکروب، ضد قارچ و ضد ویروس گسترده‌ای دارد.
• کمک به درمان تبخال، زخم‌های دهانی و به طور کلی  کمک به درمان بیماری‌های ویروسی از مهم‌ترین خواص برگ زیتون است.
• برگ زیتون در درمان نقرس و روماتیسم موثر است.
• خاصیت مدر دارد و از آن برای کاهش فشار خون استفاده می‌شود.
• برگ زیتون در کاهش رشد سلول‌های سرطانی مرتبط به سرطان سینه، سرطان مغز و سرطان مثانه موثر است.

عوارض زیتون

1. مصرف بیش از اندازه میوه تازه زیتون معده را سست می‌کند و می‌تواند باعث استفراغ شود.
2. جوشانده برگ این درخت ممکن است با داروهای کنترل فشار خون و دیابت تداخل داشته و به خونریزی و کاهش لخته شدن خون منجر شود.
3. حساسیت به گرده درخت زیتون در بسیاری از افراد شایع است. افرادی که به آن حساسیت دارند، ممکن است واکنش‌های آلرژیک را در دهان و گلوی خود تجربه کنند.
4. در زیتون و روغن آن اسیدهای قوی و ترکیبات آلی موجود است که مصرف زیاد آن برای زنان باردار و شیرده توصیه نمی‌شود.

مراجع:

دائره المعارف گیاهان دارویی

فارماکوپه گیاهی ایران

https://www.healthline.com/nutrition/foods/olives

https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-233/olive

گل ختمی (hollyhock)

مشخصات گل ختمی

گل ختمی (Althaea officinalis) که آن را فلوردوگیمو و مارشمالو نیز می‌نامند گیاهی از تیره پنیرکیان، یک یا چندساله و خودرو است که ارتفاع آن به ۲ تا ۳ متر می‌رسد. گل‌های این گیاه بزرگ و اغلب به رنگ‌های سفید، قرمز تیره، ارغوانی و زرد دیده می‌شوند. میوه آن مسطح و چند لایه است که در اطراف آن بریدگی و شیارهای خاصی وجود دارد. داخل میوه چند دانه لوبیایی شکل، نازک، کوچک به رنگ قهوه‌ای تا سیاه است. این گیاه بومی مناطق گرم است و در کشور ما در اطراف تهران، نواحی مختلف البرز و شمال، اراک، آذربایجان، اصفهان و کردستان پراکندگی دارد.

اندام دارویی

گل، میوه و ریشه گل ختمی مصرف دارویی دارد. ختمی‌هایی با گل سفید و زرد کاربرد درمانی بیشتری دارند. مهم‌ترین ترکیب این گیاه، موسیلاژ آن است که در فصول مختلف، درصد آن متفاوت است و در زمستان به حداکثر می‌رسد.

خواص گل ختمی (طبیعت و خواص درمانی)

گل ختمی از نظر طب سنتی دارای طبیعتی سرد و تر است. این گیاه حاوی ترکیبات شیمیایی مختلفی مانند لعاب، موسیلاژ، فلاونوئيدها، کومارين و اسيدهای پلی فنوليک، مواد نشاسته‌ای، روغن‌های فرار و اسانس است. از  گل ختمی در داروسازی قرص و شربت‌های گیاهی مختلفی مانند فیتوکلد و شربت زوفا تولید می‌شود. لوسیون، پماد، صابون، شامپو و انواع محصولات آرایشی بهداشتی مراقبت از پوست و مو نیز از دیگر فرآورده‌های طبیعی حاوی این گیاه است. برخی از مهم‌ترین خواص درمانی گل ختمی به شرح زیر است:

۱) درمان سرماخوردگی و سرفه

کمک به درمان برونشیت، سرماخوردگی، گلو درد، سرفه، گرفتگی بینی، کاهش تب و آسم از خواص گل ختمی است. این گیاه سرشار از لعاب و ترکیبات پلی ساکاریدی به نام موسیلاژ است که سوزش غشاء مخاطی را تسکین و التهاب آن را کاهش می‌دهد و به آن خاصیت خلط‌آوری داده است. از این رو مصرف آن باعث نرم شدن مجرای تنفسی و کمک به درمان مشکلات مختلف دستگاه تنفس نظیر سرفه‌های خشک و مزمن، کاهش ورم و التهابات گلو می‌شود. همچنین عصاره ختمی موجب غیر فعال شدن ویروس‌هایی که عامل ایجاد کننده آنفلوآنزا و برونشیت حاد و مزمن هستند، می‌شود و با افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن به پیشگیری و درمان این بیماری‌ها کمک می‌کند.

۲) درمان مشکلات گوارشی

گل ختمی در درمان سوزش معده، سوء هاضمه، اسهال، سندروم روده تحریک پذیر، کولیت و زخم معده موثر است. بررسی‌های بالینی نشان می‌دهد خواص ضدالتهاب این گیاه در تسکین دردهای شکمی مفید است و باعث کاهش درد معده و بهبود ورم آن می‌گردد. همچنین ملین و برطرف كننده یبوست است و ریفلاکس معده به مری را بهبود می‌بخشد.

۳) کمک به درمان عفونت کلیه و مجاری ادراری

این گیاه خاصیت مدر دارد و به دفع راحت‌تر سنگ کلیه کمک می‌کند. علاوه بر این تأثیر بسزایی در درمان عفونت کلیه، عفونت مثانه و مجاری ادراری دارد.

۴) درمان جوش، از بین بردن کک و مک و لک‌های پوستی

صابون گل ختمی یک پاک کننده طبیعی پوست با خاصیت ضد باکتریایی است. استفاده از این گیاه باعث نرم و روشن‌تر شدن پوست و کمک به درمان مشکلات مختلف آن مانند درمان کک و مک، لک صورت، جوش و آکنه، رفع خشکی و ترک خوردگی پوست می‌شود. استفاده از محصولات گل ختمی برای پوست‌های خشک مفید است و باعث آبرسانی و پیشگیری از چین و چروک پوست می‌شود.

۵) پیشگیری از ترک سینه، درد و تورم ناشی از شیردهی

کرم‌های گیاهی حاوی عصاره گل ختمی برای جلوگیری از ترک سینه بانوان شیرده و درمان ترک پوست شکم در دوران بارداری مفید هستند. استفاده از کمپرس حاوی این گل روی پستان همراه با تکنیک‌های استاندارد می‌تواند درد و ‏تورم ناشی از شیردهی را بهبود بخشد.‏

۶) التیام زخم و سوختگی

استفاه از محصولات دارویی گل ختمی، در بهبود سریع‌تر زخم و سوختگی موثر است و باعث ضدعفونی کردن محل زخم و کمک به بازسازی مجدد پوست می‌شود. کاربرد آن بر روی محل سوختگی نیز، تورم و درد آن را کاهش می‌دهد و به قسمت‌های آسیب‌دیده آب‌رسانی می‌کند.

۷) تسکین درد سیاتیک

گل ختمی دارای ترکیباتی با خاصیت ضد التهاب است و استفاده از ضماد آن در کاهش درد سیاتیک و التیام شکستگی‌ها موثر است.

۸) افزایش رشد موها و درمان شوره سر

از دیگر کاربردهای مهم گل ختمی استفاده از آن به عنوان یک ماده موثر در شامپوهای گیاهی است. این گیاه یکی از اصلی‌ترین محصولات مراقبت از مو شناخته می‌شود و در افزایش رشد موها موثر است. به درمان شور سر کمک می‌کند و باعث نرم شدن و براق‌تر شدن موها می‌شود.

۹) کمک به درمان برخی بیماری‌های زنان

استفاده از این گیاه دارویی برای درمان بیماری‌های زنان نیز مفید است و باعث منظم شدن عادت ماهیانه می‌شود.

۱۰) تنظیم قند خون

گل ختمی حاوی کربوهیدرات‌ها، فلانوئید‌ها و ساکاروز است که باعث تنظیم سطح قند خون و کاهش عوارض دیابت می‌شود و قند خون را کاهش می‌دهد. افراد مبتلا به دیابت باید از مصرف بیش از اندازه و خودسرانه این گیاه خودداری و میزان مصرف آن را با توجه به وضعیت جسمی خود و با نظر پزشک معالج تعیین کنند.

۱۱) درمان خونریزی لثه

گل ختمی می‌تواند به عنوان دهانشویه استفاده شود و به علت خواص ضد التهابی که دارد به درمان درد، سوزش و خونریزی لثه کمک خوبی می‌‌کند. همچنین سرشار از کلسیم است و پودر آن در خمیرهای دندان به کار می‌رود.

طریقه مصرف گل ختمی

گل ختمی هم ریشه آن و هم گل آن خواص دارویی دارد و می توان از آن ها استفاده کرد. برای مصرف ریشه گل ختمی، ریشه را پوست کنده و خرد کنید و در آب سرد خیس کنید و پس از گذشت 8 ساعت آن را مصرف کنید. ریشه گل ختمی را به صورت دم کرده نیز می توان مصرف کرد. برگ خشک این گیاه را نیز می توان به صورت دم کرده در آب جوش مصرف کرد.

مضرات گل ختمی

۱- از آنجایی که اطلاعات کافی درباره ایمن بودن گل ختمی در دوران بارداری و شیردهی در دست نیست، توصیه می‌شود زنان باردار و مادران شيرده از مصرف آن پرهيز كنند.

۲- مصرف گل ختمی ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد و لخته شدن خون را کند کند. از این رو لازم است حداقل ۲ هفته قبل از هر گونه عمل جراحی از مصرف آن خودداری شود.

۳- مصرف همزمان گل ختمی به دلیل مقادیر زیاد موسیلاژ موجود در آن همراه با داروهاى خوراکى، موجب به تأخیر افتادن جذب داروها و کاهش اثربخشی آنها می‌شود. بنابراین به منظور جلوگیری از این تداخل، حداقل یک ساعت پس از مصرف داروهای خوراکی، آن را مصرف کنید.‏

۴- گل ختمی با داروهای دیابت تداخل دارد و مصرف همزمان آنها ممکن است باعث افت شدید قند خون شود.

مراجع:

کتاب دائره المعارف گیاهان دارویی

https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-610/hollyhock

مشخصات مورد

مورد با نام علمی (Myrtus communis) گیاهی پایا به شکل درختچه یا بوته‌ای همیشه سبز با برگ‌های بیضی نوک‌ تیز، بدون دندانه، چرمی و به رنگ سبز تیره است که به طور متقابل بر روی ساقه قرار می‌گیرند و معطر هستند. گل‌های این گیاه، سفید رنگ، تقریبا درشت، زیبا و دارای عطر خاصی هستند که از اردیبهشت تا تیر ظاهر می‌شوند. میوه هسته‌ای مورد، کروی یا تخم‌مرغی شبیه به توت و به رنگ آبی مایل به سیاه یا سیاه و خوراکی با طعم گس و رزینی است که هم به صورت خام و هم به صورت پخته مصرف می‌شود. پوست ساقه مورد که به صورت تکه‌هایی از آن جدا می‌شود، معطر است. بر روی ساقه برجستگی‌هایی به نام گال وجود دارد. این برجستگی‌ها دارای مقدار زیادی تانن است و کاربرد دارویی دارد. با توجه به اینکه درخت مورد همیشه سبز است، پرورش، نگهداری و کاشت آن به عنوان گیاه زینتی نیز بسیار رونق دارد. منطقه پراکنش آن نواحی مدیترانه، آسیا و ایران است. در ایران درخت مورد بیشتر در استان‌های فارس، هرمزگان و بلوچستان دیده می‌شود.

اندام دارویی

بخش دارویی این گیاه را برگ‌ها تشکیل می‌دهند. بهترین زمان جمع‌آوری برگ برای مصارف داروسازی، از اواسط بهار تا اواسط تابستان است که گیاه بیشترین فتوسنتز را انجام می‌دهد.

خواص مورد (طبیعت و خواص درمانی)

این گیاه طبیعت سرد و خشک (سوداوی) دارد و به صورت ادویه، دم کرده، کمپرس و روغن مورد، مصرف می‌شود. مهم‌ترین ترکیبات گیاه مورد، تانن‌ها، مواد رزینی، فمیرتوکومولون A وB ، اسانس (۱ و ۸- سینئول، آلفا پینن، ژرانیول، لینالول، کامفن و میرتِنول) و اسیدهای چرب است. علاوه بر این مورد حاوی فلاونوئیدها و ویتامین C نیز است. پژوهشگران آلمانی و ایتالیایی نیز ترکیبات آسیل فلوروگلوسینول‌ها را در این گیاه کشف کرده‌اند که خواص ضد تورمی دارد. برخی از مهم‌ترین کاربردهای درمانی این گیاه شامل موارد زیر می‌شود:

۱) درمان تبخال و آفت دهان

یکی از مهم‌ترین کاربردهای درمانی گیاه مورد، کمک به درمان تبخال و آفت‌ دهان است. این گیاه خاصیت ضدعفونی کننده و ضد میکروب بالایی دارد و دارای اثرات آنتی باکتریال است. از این رو مصرف موضعی آن در درمان تبخال و زخم‌های دهان، رفع تحریکات مخاط دهان، تسکین درد دندان، درمان عفونت لثه و رفع سستی لثه‌ها بسیار موثر است. استفاده از فرآورده‌های طبیعی حاوی اسانس مورد، در کاهش مدت سوزش و طول دوره زخم آفتی مینور بسیار کارآمد بوده‌اند. این گیاه علاوه بر اثرات ضد قارچی و میکروبی بر باکتری‌های مختلف گرم مثبت و منفی، می‌تواند سبب از بین رفتن ویروس هرپس عامل تبخال شود.

۲) کمک به درمان برخی بیماری‌های پوستی

التیام زخم‌ها، درمان جوش و آکنه، درمان پسوریازیس، بهبود سوختگی با آتش و رفع التهابات پوستی از دیگر خواص مورد است. این گیاه دارای خاصیت تسکین دهنده و آرام کننده است و از قدیم برگ مورد را به عنوان ماده ضدعفونی کننده و میوه آن را برای التیام زخم‌ها و خونریزی‌ها استفاده می‌کردند.

۳) تقویت معده و رفع مشکلات گوارش

گیاه مورد به تقویت دستگاه گوارش کمک می‌کند. برای درمان اختلالات گوارشی مانند رفع ورم روده، تقویت معده و برطرف کردن مشکلات هضم مفید است.

۴) کمک به درمان بواسیر

به دلیل خاصیت قابض بودن گیاه مورد، از آن برای کمک به درمان بیماری هموروئید (بواسیر) استفاده می‌شود. مونوترپن‌ها و سس‌کوئی‌ترپن‌های موجود در اسانس این گیاه اثر ضد باکتری، ضد قارچ و ضد عفونی کننده دارند. گیاه مورد دارای یون‌های وازواکتیو به ویژه یون‌های منقبض کننده عروق است و موجب اثرات درمانی مثبت در هموروئید می‌شود و کاهش چشمگیری در میزان خونریزی، درد هنگام اجابت مزاج، درد دائم، خارش، سنگینی و سوزش مقعد بیماران دارد.

۵) تسکین درد روماتیسم و درد مفاصل

اسانس روغنی مورد به صورت موضعی برای تسکین درد روماتیسم مفید است. از روغن مورد می‌توان برای تسکین دردهایی مانند کمر درد، درد مفاصل، کوفتگی، ضرب دیدگی و شکستگی استخوان استفاده کرد.

۶) درمان برونشیت، سینوزیت و سرفه‌های خشک

گیاه مورد حاوی فیبر، آنتی اکسیدان و ترکیبات فعال بیولوژیکی است، همچنین میرتوکومولون موجود در این گیاه، برای درمان التهابات و بیماری‌های حساسیتی موثر است. در بررسی انجام شده بر روی اثر اسانس برگ مورد بر باکتری ایجاد کننده بیماری سل، مشخص شد که اسانس این گیاه، دارای خاصیت ضد باکتریوم توبرکلوزیس است. امروزه در داروسازی از گیاه مورد برای رفع احتقان بینی، کمک به درمان برونشیت، سینوزیت و سرفه‌های خشک استفاده می‌شود.

۷) درمان ریزش مو، ابرو و مژه‌ها‌

کمک به رشد و تقویت موها از مهم‌ترین خواص گیاه مورد است. این گیاه ضد باکتری و ضد ویروس است و با مهار رشدونمو میکروارگانیسم‌ها از اثرات تخریبی آنها بر سطح پوست و پیاز مو جلوگیری می‌کند. علاوه بر این سبب افزایش جریان خون در پوست سر و به دنبال آن رشد، تقویت و توقف ریزش موها می‌شود. بلفارول موجود در این گیاه ریزش ابرو و مژه را نیز متوقف می‌کند و استفاده از آن بعد از مدت کوتاهی باعث پرشدن ابرو و مژه می‌شود. از آنجایی که ریزش موهای سر و صورت اغلب به دلیل حساسیت‌های پوستی یا آلودگی‌های قارچی است مورد تاثیر ویژه‌ای بر کنترل آنها دارد.

۸) درمان شوره و التهاب پلک‌ها

یکی دیگر از فرآورده‌های طبیعی تولید شده از گیاه مورد سبز، لوسیون روغن مورد است که برای درمان شوره و التهاب پلک‌ها استفاده می‌شود. این لوسیون خاصیت ضد قارچ، ضد التهاب و ضد شوره دارد. به علت دارا بودن خواص ضد میکروبی و ضد التهابی این گیاه، استفاده موضعی از آن به پاک شدن سطح پوست و ریشه موها از عوامل میکروبی اعم از قارچ و باکتری و همچنین از بین بردن التهاب ناشی از مصرف مواد شیمیایی و پاک کننده کمک می‌کند. بلفارول موجود در آن، جانشین چربی‌های مفید پوست و موها که در اثر شستشو با پاک کننده‌ها از بین رفته و باعث شوره، سبوره پوست، شکنندگی و موخوره موها شده است، می‌شود.

9) خواص مورد برای رحم

برای این ادعا یافته دقیق علمی وجود ندارد لذا پیش از استفاده از مورد برای عفونت رحم، با پزشک متخصص مشورت کنید.

عرق مورد

عرق مورد از برگ و میوه آن گرفته می شود و تقریبا تمام خواصی که برای مورد بیان شد، عرق آن نیز این خواص را دارد. به عنوان مثال عرق مورد برای بیماری‌های پوستی، نقرس و اسهال مفید است.

طرز استفاده از پودر مورد

پودر مورد خواص بسیاری برای مو دارد و برای گرفتن نتیجه بهتر، بهتر است پودر مورد را با پودر سدر و حنا مخلوط کنید و سپس بر روی مو مالیده و ماساژ دهید.

عوارض جانبی

1. مصرف خوراکی و بیش از اندازه گیاه مورد با عوارض جانبی مانند مسمومیت، استفراغ و اسهال، تهوع، کاهش فشار خون، هذيان و سردرد همراه است.

2. استفاده از گیاه مورد به دلیل داشتن اثرات محرک بر رحم، در دوران بارداری ممنوع است و باید با توصیه و مشورت پزشک استفاده شود.

3. در موارد خاصی برخی افراد نسبت به ترکیبات بلفارول موجود در گیاه مورد، حساسیت پوستی به صورت قرمزی و التهاب پوست، خارش و جوش‌های ریز در محل مصرف نشان داده‌اند.

4. توصیه می‌شود، قبل از مصرف از محصولات دارویی حاوی این گیاه، حتما تست حساسیت انجام و سپس استفاده شود.

5. گیاه مورد با داروی انسولین، سولفونیل اوره‌های خوراکی تداخل دارویی دارد و باعث افزایش اثرات هیپوگلیسمی این داروها می‌شود.

مراجع:

دائره المعارف گیاهان دارویی

فارماکوپه گیاهی ایران

https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-556/myrtle